Çağlar Naci HIDIROĞLU – Esra BUKOVA GÜZEL
128
1. GİRİŞ
Matematiksel modelleme, bir gerçek yaşam durumunun fiziksel, sembolik ya da soyut
modelini oluşturma sürecidir (Lesh ve Doerr, 2003; Sriraman, 2005). Lingefjärd (2006),
matematiksel modellemenin bir problem durumunu açıklamak için model oluşturmaktan çok
daha fazlasını içeren bir süreç olduğunu vurgulayarak modelleme sürecinin karmaşık yapısına
vurgu yapmaktadır. Lesh ve Doerr (2003), matematiksel modelleme sürecinde öğrencilerin
kullandıkları zihinsel araçların tamamını zihinsel modeller olarak adlandırmaktadır. Lesh ve
Doerr’e
(2003)
göre matematiksel modeller, gerçek
yaşam
problem
durumunun
yorumlanmasına, çözümlenmesine olanak sağlayan zihindeki yapıların matematiksel bir forma
dönüştürülmüş dış temsilleridir. Bir başka deyimle, matematiksel modelleme süreci, zihinsel
modelleme sürecini gerektiren bir süreçtir.
Değişen dünyamızda, matematiği anlayabilen, günlük yaşamında matematik bilgisini ve
matematiksel becerilerini kullanabilen insan ihtiyacı giderek artmaktadır ve bu yeterliliklere
sahip bireylerin geleceği şekillendirmede daha etkin roller alacağı kaçınılmazdır (MEB, 2006).
Bazı araştırmacılar (Berry ve Houston, 1995; Blum ve Niss, 1991; English ve Watters, 2004;
Kaiser; 2005; Lesh ve Doerr, 2003; Lingefjärd, 2000; Schoenfeld, 1992) öğrencilerin okul
dışındaki ve gelecekteki yaşamlarında problem çözme becerisi gelişmiş bireyler olarak
yetişmelerini sağlamak için, rutin olmayan gerçek yaşam durumlarına çözüm üretmeyi içeren
matematiksel modelleme üzerine önemli araştırmalar yapmaktadır. Bu çalışmada, matematik
öğretiminde önemli bir yeri olan matematiksel modelleme süreci ve bileşenlerine ilişkin farklı
bakış açılarına yer verilmektedir. Bu sayede, modelleme sürecinde nasıl daha zengin bir ortam
yaratılabileceği ve bu sürecin öğrencilerin hangi matematiksel becerilerini geliştirmelerine veya
ortaya çıkarmalarına yardımcı olabileceği hakkında kapsamlı bir yanıt verilmeye çalışılmaktadır.
Bu doğrultuda, çalışmada literatürdeki önemli çalışmaların (Abrams, 2001; Berry ve Houston
1995; Berry ve Davies, 1996; Blomhøj ve Jensen, 2006; Blum ve Leiß, 2007; Borromeo Ferri,
2006; Cheng 2001; 2006; 2010; Galbraith ve Stillman, 2006; Müller ve Witmann, 1984; Mason,
1988; Schoenfeld, 1985) modelleme sürecine yönelik yaklaşımlarına ve sürecin yapısını
açıklayan diğer bazı çalışmalara yer verilmiştir. Son olarak, teknoloji destekli ortamdaki
matematiksel modelleme sürecinin bilişsel yapısına ilişkin ayrıntılı bir açıklama sunan kuram
(Hıdıroğlu, 2012) açıklanmıştır.
Matematiksel Modelleme Süreci
Pollak (1979) matematiksel modellemenin, matematiğin ve matematiğin dışında kalan
dünyanın karşılıklı etkileşimi olduğunu ifade ederek modelleme sürecinin diğer alanlarla
Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 2, Sayı 1, s. 127 – 145, Yaz 2013, BARTIN-TÜRKİYE
Bartin University Journal of Faculty of Education, Volume 2, Issue 1, p. 127 - 145, S