sürdürmektedir . Belli bir bölgede , belli sayıda kuğu gözlemleyip “ Bütün kuğular beyazdır .” çıkarımına ulaşmak gibi .
Korkuluk ( Straw Man ) Savı : Tartışılan kişinin haksızlığını ortaya koymak yerine , dinleyicide etki yaratacağı düşünülen ama konuyla ilgisiz bir iddia ortaya atarak konuyu saptırmaktır . Örneğin “ Eğitime ayrılan bütçe artırılmalı .” diyen kişiye “ Savunma bütçesini kısarak güvenliğimizi tehlikeye atmamızı mı öneriyorsun ?” şeklinde yaklaşmak .
Kanıt Cımbızlama-Gözlem Kayırma : Karşı tarafın lehine olacak savları göz ardı ederek rakibin elini zayıflatacak argümanları öne çıkarmak ile savunduğu görüşe destek verecek bulguları ortaya koyup aleyhine olacak gözlemleri yok saymaktır . “ Geçen ay ortalama hava sıcaklıkları normalden düşüktü , demek ki küresel ısınma diye bir şey yok ” diyen kişi orta ve uzun vadeli sıcaklık istatistiklerini göz ardı ederek kanıt cımbızlamaktadır . “ Bizim mahallemizden önemli makamlara gelmiş kişiler yetişmiştir .” diyen taraf ise mahallesinden çıkan suçlulardan söz etmeyerek gözlem kayırmaktadır .
Karşıt Olumsuzluk : Karşı tarafa -çoğu zaman aralarında bağ olmayan- iki seçenek sunarak bunlardan birini kabul etmek zorunda olduğu iddiasını ortaya atmak ve başka seçeneklerin varlığını yok saymaktır . “ Kuşlar ya sarı ya da mavi renkte olur .” şeklinde bir önerme bu safsataya örnek teşkil eder .
Bilgisizliğe Başvurma ( Argumentum ad Ignorantiam ): Ortaya atılan savı kanıtlarla desteklemek yerine aksini gösteren delil olmadığı görüşüne dayanarak haklı çıkmaya çalışmaktır . Carl Sagan bu safsatayı şöyle örnekler : “ UFO ’ ların gezegenimizi ziyaret etmediğine dair ikna edici bir kanıt yok ; o hâlde UFO ’ lar var veya milyonlarca başka dünya olabilir , ancak hiçbiri dünyanın ahlaki
gelişimine sahip olmadığı için , biz hâlâ evrenin merkezindeyiz .” Ardından şunu ekler : “ Belirsizliğe karşı olan bu sabırsızlık ‘ Kanıtın yokluğu , yokluğun kanıtı değildir ’ şeklinde savuşturulmalıdır .”
İstenmeyen Etki İddiası : Savunulan argümanı kanıtlarla desteklendiği için değil , istenmeyen sonuçlara yol açabileceği düşüncesiyle kabul ettirmeye çalışmaktır . “ Kadınlar geç saatte sokakta olursa / bu tip kıyafetler giyerlerse başlarına kötü şeyler gelebilir .” iddiası bu türden bir safsatadır . Kadınların başına gelenler onların bulundukları yerle veya giyimleriyle değil , suçu işleyen kişilerle ilgilidir .
Ahlak Yanılgısı : İnsan tinselliğinin ürünü olan ahlakın doğada geçerli olduğu varsayımına dayanarak doğal süreçlerle ahlaki yargıları birbirine bağlama yanılgısıdır . Orta Çağ Avrupa toplumlarında sıkça görülen “ Kiliseye gitme oranı azaldığı için veba ortaya çıktı .” söylemi gibi .
Varsayılan Yanıt : Tartışmada savunulan görüşü destekleyen iddianın o görüşü desteklediğine ilişkin kanıt olmamasına dayalı bir safsatadır . Örneğin “ Suç oranını azaltmak için idam cezası getirilmelidir .” dendiğinde elde idam cezasının suç oranını düşürdüğüne ilişkin veri yoktur .
48