DERİN UZAYDAN MESAJINIZ VAR:
DR.UMUT YILDIZ
NASA’daki çalışmalarına hem derin uzay iletişimi hem de astrofizik alanlarında devam eden; bilim
insanı olmak isteyen gençlere her türlü desteği veren bir bilim insanı… Bu keyifli röportajda Dr. Umut
Yıldız, çalışmalarından ve uzay bilimlerindeki son gelişmelerden bahsederken bilimi seven gençlere
de önemli mesajlar verdi.
Bir sosyal medya gönderinizde “Bilim
evrenseldir, memleketi yoktur, her yerde
yapabilirsiniz” yazmıştınız. “Beyin göçü”
ile ilgili neler düşünüyorsunuz?
Beyin göçü kelimesi son zamanlarda ortaya
çıkmış bir şey değil, Türkiye sanırım en son
İkinci Dünya Savaşı’nda büyük oranda beyin
göçü almıştı ve Türkiye’deki birçok önemli
araştırma kurumu da o zamanlar
kurulmuştu. Yanlış politikalar neticesinde,
birçok yabancı bilim insanı ülkemizden
ayrılmıştı. Zaman içinde bazı üniversiteler
yabancı akademisyen ve öğrenci alsa da
bunun sayısı gönderdiğimiz öğrenci/öğretim
üyesi sayısının hep altında oldu. Bilim
insanları kendisine rahat araştırma ortamı
sunulan, araştırmasına hızlı ve kolay destek
bulabileceği yerlerde yaşamayı tercih eder
ve bu nedenle bilim evrenseldir. Bir bilim
insanı dünyanın herhangi bir yerini kendine
mekân edinebilir. Bir ara, yurtdışındaki bilim
insanlarını birleştirmek için çalışmalar
yapılıyordu; “beyin göçü değil , beyin gücü”
diye. Ama bunda ne kadar başarılı olundu
pek emin değilim. Ben ve birçok bilim insanı
Türkiye ile projeler yapmak için çalışmalar
yaptı ama özellikle bürokrasi, motivasyonu
düşüren ve hatta bitiren sebeplerin başında
geliyor. Ümidimiz bürokrasinin azaltılıp
fırsatların artırılmasıdır.
36
Sizce Türkiye’nin eğitim modeli, bilim
insanlarının yetişmesinde ne ölçüde
olanaklar sağlıyor?
Türkiye’de matematiği kötü, resmi iyi olan
bir öğrenciye velisi matematik takviyesi
aldırır. Aslında belli ki öğrencinin
matematiğe ilgisi yok, resme ilgisi var. İşte,
özellikle gelişmiş ülkelerde tam tersine,
resmi iyi ise öğrenciye resim dersi aldırılır.
Madem bu alanda iyi, gerçekten başarılı
olsun denir. Sanırım bize de böyle bir model
gerekiyor, yoksa herkes aynı alanlarda
eğitim alacak diye gidersek ortalama bir
nesil elde ederiz, belirli alanlarda süper
başarılı insanlarımız olmaz.
Sosyal medyayı oldukça aktif ve başarılı
kullanıyorsunuz. İnsanların sosyal medya
mecraları üzerinden size ve uzay
bilimlerine yaklaşımlarını, meraklarını
nasıl buluyorsunuz?
Teşekkürler ama aktif veya başarılı
olduğumu söyleyemem. İlk önce haber
okumak için başladığım sosyal medya
maceram (özellikle Twitter), sonrasında,
başta öğrenciler olmak üzere bilime ilgi
duyan birçok insanla tanışıp onlar ile kişisel
iletişime geçmeme yardımcı olduğu için
eksponansiyel olarak devam etti.
Paylaştığım bilgilere dikkat ediyorum ve
kesinlikle doğru olmasına özen
gösteriyorum. Bu durum, insanların
paylaştığım tweetlere güven duymasına
vesile oldu. Öte yandan, her ne kadar beni
yorup zamanımı büyük oranda alsa da ve
neredeyse 300 bin takipçisi olsa da Twitter