II. TALEP VE İŞLEM BELGELERİNİN İNCELENMESİ
İsteme yönelik tescil, terkin ve değişiklik gibi tasarruf işlemlerinin yapılabilmesi istemde
bulunanın tasarruf yetkisini ve hukuki sebebi belgelemiş olmasına bağlıdır. İstemde bulunan
kimse, kendisinin, sicilde hak sahibi görünen kişi veya bu kişinin temsilcisi olduğunu ispat
etmek suretiyle tasarruf yetkisini belgelemiş olur. Hukuki sebebin belgelenmesi, bu sebebin
geçerliliği için gerekli şekle uyulduğunun ispatı suretiyle olur (TMK md. 1015).
Başvuru (istem) fişi düzenlendikten sonra işlem ilgili memura havale edilir. Söz konusu
istemin, müdür veya görevlendireceği bir memur tarafından incelenerek hak sahibi tarafından
yapılıp yapılmadığı saptanır(TST md. 18).
A. Gerçek Kişi
İstemde bulunan hak sahibi gerçek kişi ise, nüfus cüzdanı istenilerek kütük, resmi senet ve
taşınmaz mal dosyasındaki belgelerdeki bilgilere göre aynı kişi olup olmadığı belirlenir(TST
md. 18/2). Bu kapsamda Genel Müdürlükçe işlem talebinde bulunan kişiler ile hak sahibinin
aynı kişi olup olmadığının tespitinde, Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti
kimlik numaralı nüfus cüzdanlarının yanı sıra Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyelerinin Ödenek,
Yolluk ve Emekliliklerine Dair 3671 sayılı Kanuna eklenen Ek madde 1 hükmü gereğince
Milletvekilleri, Yasama Organı eski üyeleri ile dışarıdan atanan bakanlara T.B.M.M. tarafından
verilen kimlik belgesinin ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 9. maddesi 4. fıkrası gereğince
avukat kimliklerinin, tüm resmî ve özel kuruluşlar tarafından kabul edilecek resmî kimlik
hükmünde olması nedeniyle söz konusu kimlik belgelerinin tapu işlemlerinde kullanılabileceği
belirlenmiştir.(7)
İstem vekâleten yapılmışsa, vekilden 18/1/1972 tarih ve 1512 sayılı NK'ya göre düzenlenmiş
ve istem konusu işleri yapmaya yetkili olduğunu içerir vekâletname istenir. Tapu işlemi için
düzenlenecek vekâletnamelerde, vekâlet verenin imzasının bulunması zorunludur. Vekil,
tevkil yetkisine dayalı olarak bir başkasını vekil tayin etmiş ise, dayanağı olan vekâletname
de aranır. Vekilin kimliği belirlendikten sonra, tapu sicilindeki hak sahibi ile vekâletnamedeki
vekâlet verenin kimliği TST'nin 18/2. fıkrası hükümleri uyarınca karşılaştırılır.
B. Tüzel Kişi
İstem bir tüzel kişi adına yapılmış ise, talep edilen işlemi yapabileceğini ve temsilcilerini
belirten, kanunlarda yazılı mercilerden alınmış yetki belgesi aranır. Diğer taraftan TKGM’nin
03.09.2013 tarih 7059 sayılı duyurusunun 6. maddesi ve TTK'nın 125. maddesi, TKGM'nin
2013/7 sayılı Genelgesi uyarınca yetki belgelerinde temsilcilerin işlemi yapabileceği hususu
(7) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 03/09/2013 tarih ve 23294678-010.07/66-7059 Genel Duyurusu
54