5
dünyasında da bunun örneği yoktur.
Demokrasinin ölçüsü
Bizim, Türkiye’nin demokrasisi ne durumda?
Her şey gibi, yani güven, yolsuzluk, insan kalitesi, sosyal sermaye ve benzerleri gibi bunu da ölçüyorlar.vi
Demokrasiyi ölçme işini ünlü Economist Dergisi’nin
Ekonomi İstihbarat Birimi (Economic Intelligence
Unit) üstlenmiş.i Bu ölçüm de, İnsan Kalitesi ölçümünde olduğu gibi birkaç ana başlık altında ölçülen
çok sayıda parametreden oluşuyor: Beş ana başlık altında altmış parametreden. Ana başlıklar: Seçim süreci
ve çoğulculuk, medeni hürriyetler, yönetimin çalışma
tarzı, siyasî katılım ve siyaset kültürü. Yapılan analizler 10 üzerinden puana dönüştürülüyor. Puanlamadan
başka bir de nitelik bölmesi konmuş, ülkeler dört
büyük gruba ayrılmış: 10-8 arasındaki ülkeler demokrasi, 8-6 arasındakilere ayıplı (flawed) demokrasi, 64 puan arasındakilere melez rejimler, 4 puanın
altındakilere de otoriter idareler denmiş. Toplam 167
ülkeyi kapsayan indekste en yüksek puanlar yine İskandinavya’ya gidiyor. Türkiye nerede? Tanzanya,
Bangladeş, Bolivya, Ekvator, Honduras gibi ülkelerden sonra geliyoruz, 5,76 puanla 88. sırada ve melez
rejimler kategorisindeyiz.
John Stuart Mill, ilk basım: “Considerations on Representative
Government“, Londra 1861. Zamanımızda, J. S. Mill, “Utilitiarianism, On Liberty, Considerations on Representative Government“, Londra (1993), sayfa 207.
i
Dankwart Rustow, “Transitions to Democracy: Towards a
Dynamic Model”, Comperative Politics, cilt 2, 1970, sayfa 35051.
ii
Robert A. Dahl, “Democracy and its Critics“, Yale University
Press, New Haven, 1989, sayfa 207.
i
Çin’de benzer kavram “gökyüzünün tasdiki, ilâhî tasdik” (mandate of heaven) şeklinde geçer.
v
Atsız’dan ikinci, Öztuna’dan birinci elden özel sohbet bilgisi.
v
Francis Fukuyama, “The Origins of Political Order: From prehuman times to the French Revolution” Farrar, Straus and Giroux, New York, meselâ sayfa 810, “Başarısız oligarşi”.
vi
Sadi Somuncuoğlu,”Ayrımcılığı kim yapıyor, dünya ve ülke
hukukunu kim çiğniyor?”, Yeniçağ Gazetesi 8 Şubat 2010
(http://www.sadisomuncuoglu.net/index.php?option=com_content&view=article&catid=1:yenica-gazetesi&id=137:ayrmclkim-yapyor-duenya-ve-uelke-hukukunu-kim-ciniyor)
ve
İskender Öksüz, “Demokrasi insanlar içindir, kavimler ve aşiretler için değil”, “Niçin?” II Baskı, Bilge Kültür Sanat, İstanbul
2013, bilhassa sayfa 246- 248.
vi
Güven, yolsuzluk ve insan kalitesi indeksleri için: İskender
Öksüz, “Müslüman ülkeler güven indeksinde neden geride?”,
Star Açık Görüş 8 Aralık 2013 (http://haber.stargazete.com/acikgorus/musluman-ulkeler-guven-indeksinde-neden-geride/haber813729 ), “Ahlâkın gerekmediği yer var mı?”, Star Açık Görüş
24 Kasım 2013 (http://haber.stargazete.com/acikgorus/ahlakin—
gerekmedigi—yer-var-mi/haber-809238 ); “İnsan Kalitesi”, 21.
Yüzyıl
Dergisi,
Mayıs
2014
(
h t t p s : / / w w w. f a c e b o o k . c o m / n o t e s / t c - i s k e n d e r %C3%B6ks%C3%BCz/insan-kalitesi/10151993295577101 ).
i
http://en.wikipedia.org/wiki/Democracy_index
ve
http://pages.eiu.com/rs/eiu2/images/Democracy-Index-2012.pdf
i