Tambuling Batangas Publication September 05-11, 2018 Issue | Page 4

OPINYON September 5-11, 2018 Lingguhang Pahayagan ng Lalawigan ng Batangas na inilalathala tuwing Miyerkules / PRINTING PLANT: Sinag Publishing & Printing Services, National Highway, Brgy. Parian, Calamba City, Laguna. Tel nos. [phone] & [phone] / Subscription fee: One year P360.00 Six Months: P180.00 / Commercial Advertising rate: P160 per column cm / MEMBER: Publisher’s Association of the Philippines, Inc. (PAPI) / Raia Jennifer E. Dela Peña Managing Editor / P.L. Villa, RC Asa Contributing Editors / Shara Jane Falceso, Rachelle Joy Aquino, Jacquilou Lirio, Maria Carlyn Ureta staff writers / Ruel T. Landicho Lay-out Artist/ Ms. Corazon D.P. Marcial, Amber D.C Vitto Legal Consultant. email add: [email protected] & [email protected] Ni Teo S. Marasigan Free bail for a better jail ON Tuesday, the governor of California in US signed a law abolishing the requirement for persons arrested for any crime to post a cash bond for temporary liberty while waiting for trial. The new law is even better than its precedent in the state of New Jersey that took effect in January 2017 as the latter’s version doesn’t cover all crimes. The California law or SB10 which will take effect October next year lets judges decide to whom shall it apply based on how risky an offender is. SB10 aims to promote equal treatment for rich and poor offenders as majority of the state’s prison population are not yet convicted and are just incarcerated because they cannot afford the bail. Since the majority of those inmates are also black, the resulting release of such detainees and perhaps a stop to the alleged propensity of police to arrest blacks for minor offenses can somehow ease racial tension in the state. A Philippine version of SB10 may be the solution to the inhumane conditions in overcrowded local prisons and to the perceived targetting of poor law breakers, particularly those arrested for using, possessing or pushing of illegal drugs and for loitering or being a tambay. As of 31 May 2018, the total number of detainees and convicted inmates in all prisons in the Philippines is 144,871 based on data from the Bureau of Jail Management and Penology (BJMP). Nearly 22,000 of them are violent crime offenders with another 9,000 charged with robbery and theft. Most of the detainees and prisoners are from 18 years old to 60 years old with 99 below 18 (mostly in Region XII) and 613 with an unknown age. Bulk of the prison population or nearly 35,000 is cramped in 43 prison facilities in the National Capital Region (NCR). The humane prison congestion rate is 4.7 square meters per inmate but with such number occupying space that should only be for 5,236 prisoners, the prisons are congested by 568 percent. In Region IVA, the prison congestion rate is a staggering 930 percent (Quezon City Jail Male Dorm). The congestion rate is getting higher with law enforcers working harder these days. In overcrowded BJMP and Bureau of Corrections prisons in the NCR, inmates are dying at the rate of 40 per month. The unreported death toll in Philippine National Police-run jails is said to be higher. Some of the recorded deaths were due to pneumonia and there were even inmates getting comatosed. For the living detainees, they suffer from difficulty in breathing, skin ailments, upper respiratory tract infection (URTI), hypertension, allergic rhinitis, influenza, boils (pigsa), irritant contact dermatitis, scabies, acute gastroenteritis, asthma or bronchial asthma and heat rash. A Commission on Audit report cited 257,587 cases of ailments in jails in 2017, 34.47 higher than the 191,550 ailments recorded in 2016. The figure is broken down to 57,269 cases URTI, 45,665 cases of hypertension, 26,507 tension headaches, 23,580 abscesses and 22,397 flus. Authorities are addressing the overcongestion. There is the construction of new jail buildings and more courts, granting of early parole for inmate with good behavior and hiring of more prosecutors and paralegals to help in the speedy disposition of cases. Other solutions are keeping offenders who commit non-violent or less violent crimes out of prison and giving alternate sentencing like probation, community service, restitution, diversion programs and house arrest. Meanwhile, criminal drug addicts are being referred to rehabilitation centers. However, all the said efforts fall short of decongesting jails and prisons. The 2018 Bail Bond Guide issued by the Department of Justice in March increasing bail amount for violation of 15 special laws, including RA 9165 (Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002) as amended by RA 10640 may even make decongestion efforts an exercise in futility. Although indigent offenders are exempted from legal fees, the new bail amount for drug offenders computed by multiplying the maximum penalty imposable by P10,000 will likely keep them in jail for a very long time. Lawmakers may consider adopting the California law to ease the sufferings of many low-risk and minor offenders, even those who have been wrongly accused but are languishing in jail. If their bails are waived and no more similar offenders are added to the prison population, the remaining inmates may also be relieved and the meager BJMP budget may have extra fund for better food and medical services to prisoners. Of course, such scheme should not cover violent offenders that pose danger to society. They still have to serve time to pay for their crimes. Kasamang Gloria Sa “GMA at age 15”, kolum ni Domini M. Torrevillas sa Philippine Star nitong Oktubre 27, inilathala niya ang “Teener Talks on Palace Life” – artikulo niyang lumabas noong Mayo 1962 sa Manila Bulletin. Batay ang artikulo sa panayam niya sa isang Bb. Gloria Macapagal, na noo’y 15 taong gulang pa lamang at bagong residente ng Malakanyang. Tungkol ito sa paninirahang noo’y maikli pa lamang ni Bb. Macapagal sa Palasyo. Ano kaya ang implikasyon ng muling paglilimbag ng artikulo sa pag-alis sa piitan sa Tanay at pagbabalik sa Greenhills ni dating Pangulong Joseph Estrada? Sa harap ng grabeng pagkapit-tuko ni Gloria Macapagal-Arroyo, presidente diumano ngayon, sa Palasyo? Kung anuman, makabuluhan ang artikulo sa pagkilala kay Gng. Arroyo, sa edad na ito kahit paano. Lalabas na bilib na bilib ang batang Gloria sa kanyang amang si Diosdado: “Napakarunong ng ama ko,” sabi niya. “Hindi ko ipinagmamalaking sabihing anak na babae ako ng Presidente. Sapat na sa aking maging anak niya.” Tungkol sa pananatili sa Malakanyang, aniya, “Gustung-gusto ko rito. Puwede akong manatili sa palasyo nang buong buhay ko at gugustuhin ko ang bawat sandali nito.” Tungkol naman sa pulitika: “Madalas sabihin ng mga tao na marumi ang pulitika, pero hindi ako sang-ayon dito. Maraming bayani ang nasa pulitika. Ang totoo, esensiyal ang pulitika sa demokrasya.” Sa isyu naman ng Philippine Daily Inquirer noong Setyembre 23, lumabas ang artikulong “GMA supported communist movement, but hated Joma” na isinulat ni Philip Tubeza. Tungkol ito sa pagkakasangkot o “aktibong pagsuporta” ni Gng. Arroyo sa kilusang komunista sa bansa “noong mga taon ng batas militar hanggang sa maagang bahagi ng dekada 80.” Batay ito sa salaysay ng mag-asawang Edna at Alex Aquino, mga kasapi ng Partido Komunista ng Pilipinas o PKP noong panahong iyon at ngayo’y taguyod ng karapatan ng mga migranteng Pilipino. Tungkol sa pag-iibigan at pagsasama ng dalawa ang artikulong nagluwal sa maikling artikulo tungkol sa pakikisangkot ni Gng. Arroyo. Lilitaw na hanggang sa panahong iyon, sinasamba ni Gng. Arroyo ang ama niya. Ayon kay Edna, naging kontra-Marcos na personalidad siya dahil sa tatay niya: “Labis-labis ang pagmamahal (devotion) niya sa ama.” Matatandaang tinalo ni Ferdinand Marcos si Diosdado Macapagal sa halalang 1965. Ayon sa mag-asawa, mulat na tumulong si Gng. Arroyo sa Kaliwa. Nagsulat siya ng mga position paperhinggil sa lagay ng ekonomiya noon at sa dapat sunding modelong pang-ekonomiya kapag napatalsik si Marcos. Sabi ni Edna, “Isa siya sa mga taong sumuong sa mga panganib. Nagkaroon kami ng mga talakayang bukas at malalim.” Sa proseso, naging magkaibigan sina Gng. Arroyo at Edna. Dahil sa tuluy-tuloy niyang pagtulong, inimbitahan si Gng. Arroyo na sumapi sa National Democratic Front o NDF. Hindi siya sumapi, gayunman, dahil binansagan ni Prop. Jose Ma. Sison, tagapangulo sa pagkakatatag ng PKP, na tuta ng imperyalismong US si Diosdado Macapagal. Laman ang “bansag” na ito ngLipunan at Rebolusyong Pilipino, batayang dokumento ng Kaliwa na isinulat ni Sison sa pangalang Amado Guerrero at nalimbag noong 1971. “Galit na galit si Gloria sa ganoong pagbansag sa tatay niya pero galit na galit din siya kay Joma.” Dahil, ayon sa artikulo, “hindi rerebisahin ng partido ang impluwensiyal noong sulatin” ni Prop. Sison, hindi naging kasapi ng NDF si Gng. Arroyo. “Ano siya, sinusuwerte?” ang sagot marahil ng mga rebolusyunaryo noon – at kahit ngayon. Sa isang banda, napakalaki ng kanyang hinihingi: Parang paggigiit ng isang marerekluta sa isang sektang Kristiyano na burahin sa Bibliya ang lahat ng pagbanggit sa muling pagkabuhay ni Hesukristo. Usapin ito ng prinsipyo, na hindi isinusuko para makapagpalawak. Sa kabilang banda, napakaliit ng kanyang hinihingi: Kung unawa niyang papet ang lahat ng naging pangulo ng Pilipinas, bakit niya ipaghihimutok at hihilinging burahin ang gayong pagbansag sa kanyang ama? Lilitaw na hindi buo sa kanyang loob ang pagsapi – at gusto lang niyang maglusot ng personal na pakinabang. Ngayon, bagamat kritikal si Edna sa rehimen ng kanyang naging kaibigan – sa rekord nito sa karapatang pantao, partikular sa ekstrahudisyal na pamamaslang at pagdukot sa mga aktibista, sa usapang “Hello Garci” at pakikipagkasundo sa mga Marcos – iginigiit niyang dapat kilalanin ang naging rekord ni Gng. Arroyo sa paglaban sa diktadura. Kinukuwestiyon o binabalewala diumano ito partikular ng mga dikit kay dating Pangulong Corazon Aquino. “Bakit pagkakaitan siya ng gayong pagkilala sa ambag niya bilang indibidwal?” Dagdag pa niya, nakaugat ang ganitong aktitud kay Gng. Arroyo ng mayayamang naging aktibistang kontra- Marcos noon sa pagiging kadikit niya ng Kaliwa. Tama nga naman. Nangyari na ang nangyari. Datos nang hindi mapapasubalian ang mga ginawa ni Gng. Arroyo noon. Mas mauunawaan, gayunman, ang kontra-Marcos na rekord niya kung ilulugar ito sa tinakbo ng buong buhay niya. Magagawa sana ito nang masinop kung nakalatag ang mas kumpletong datos sa buhay niya. Pero kung bubuo na ngayon ng makatuwirang hinala o palagay, tatampok ang mga ginawa ni Gng. Arroyo bilang pangulo na kabaligtaran ng, at taliwas sa, pangkalahatang diwa ng paglaban noon sa diktadura. Bakit? Dalawa ang puwedeng pagsimulan. Posibleng may nangyari sa kanyang radikal sa pagitan ng 1983 at 2001: Narekluta siya Satanismo, halimbawa. O – at ito ang mas posible – sa ilalim ng magkakasalungat niyang mga aksiyon, may nanatili at nagpatuloy na pananaw sa daigdig o personal na interes o praktikal na disposisyon na pinagmulan at nag-organisa sa magkakasalungat na mga aksiyong ito. Nilabanan niya ang diktadurang Marcos pero pagpapanggap lamang ang ipinagkaiba ng rehimen niya sa pagyukod sa dayuhang mga interes sa ekonomiya, pulitika at militar; marahas na pagsupil sa mga kritikal at lumalaban; maruming pulitika; pagdambong sa kabang-bayan at grabeng panloloko sa madla. Nagyakap at nagbeso na sila sa publiko ni Imelda Marcos. Binabatikos ang rehimen niya sa pakikipagkasundo sa pamilya nito. Sang-ayon sa lohika ni Edel E. Garcellano, progresibong intelektuwal, sa kanyang “A Conjectural Letter to the Children of the Third Generation”, kung walang Gloria Macapagal-Arroyo, ang ekonomiyang agrikultural at dinodomina ng dayuhan, ang estadong neo-kolonyal, ang bulok at kontra-mamamayang pulitika, ang militarismong takot sa paglakas ng Kaliwa at ang giyera “kontra-terorismo” ng US, ang pagkatuto at pagkatuso ng isang paksiyon ng naghaharing mga uri – gagawa ng paraan ang lahat ng ito para mag-imbento ng isang Gloria Macapagal- Arroyo. May mga personal na salik kay Gloria, gayunman, na sumalubong sa ganitong pangangailangan ng sistema ng lipunan. Mula noon hanggang ngayon, nagpatuloy ang sumusunod na personal na katangian ni Gng. Arroyo: (1) Gaya ng malinaw sa itaas, grabe ang kanyang bilib at katapatan sa kanyang ama. Sa kanyang pagkapangulo, naglabas siya ng unang modelo ng P200 kung saan ama niya ang nakalagay. Sa kanyang ama rin niya ipinangalan ang pinakamahal na lansangan sa buong mundo. Tila napapatindi ang pagpapahalaga niya sa sarili ng pagpapahalaga niya sa kanyang ama. (2) Nakadireksiyon ang buhay niya sa gobyerno, na siyang humubog sa buhay niya. Noong hindi siya bahagi ng gobyerno, noong panahon ng diktadura, tinuligsa niya ito. Hindi niya ito iniwan o tinantanan. (3) Handa siyang makipag-ugnayan at pumabor kahit kanino, basta’t makakatuwang o magagamit niya, sa kagyat o sa hinaharap, sa pagsusulong ng kanyang interes. Sa artikulo sa itaas, tampok ang pakikipag-ugnayan niya sa mga komunista. Nabanggit din ang pakikipagkaibigan niya noon sa mga opisyal ng gobyerno ng Tsina. Pero malalim rin ang tiwala niya sa nangungunang mga anti-komunistang sina Norberto Gonzales at Romeo Intengan. Lumaro siya sa mga aktibistang NGO at sa mga teknokrata. Naging kaibigan niya ang diumano’y mgajueteng lord sa Pampanga, ang diumano’y ekspertong mandaraya sa eleksiyon mula sa Bukidnon, ang butangero mula sa Iloilo, at iba pa… Sa ganitong pagsusuri, hindi ikinakaila ang rekord ng paglaban sa diktadurang Marcos ni Gng. Arroyo. Kinilala rito ang mga datos na inilahad pangunahin ni Edna Aquino – pero inilulugar ang mga ito sa konteksto ng buhay ni Gng. Arroyo. Sa ganitong kabuuan nagiging mas malinaw ang yugto ng paglaban niya sa diktadura. Bagamat palaging may mga sorpresa para sa Kaliwa sa mga taong mula sa naghaharing mga uri, hindi palaging kabutihang loob ang nasa likod ng pakikipag-ugnayan nila sa Kaliwa. Ganyan ka-ordinaryo ang katotohanang nasa likod nitong tila nakakagulat na pagsisiwalat o balita. 28 Oktubre 2007