Tambuling Batangas Publication December 05-11, 2018 Issue | Page 4

OPINYON December 5-11, 2018 Lingguhang Pahayagan ng Lalawigan ng Batangas na inilalathala tuwing Miyerkules / PRINTING PLANT: Sinag Publishing & Printing Services, National Highway, Brgy. Parian, Calamba City, Laguna. Tel nos. [phone] & [phone] / Subscription fee: One year P360.00 Six Months: P180.00 / Commercial Advertising rate: P160 per column cm / MEMBER: Publisher’s Association of the Philippines, Inc. (PAPI) / Raia Jennifer E. Dela Peña Managing Editor / P.L. Villa, RC Asa Contributing Editors / Shara Jane Falceso, Rachelle Joy Aquino, Jacquilou Lirio, Maria Carlyn Ureta staff writers / Ruel T. Landicho Lay-out Artist/ Ms. Corazon D.P. Marcial, Amber D.C Vitto Legal Consultant. email add: [email protected] & [email protected] Gastronomaly DEPARTMENT of Tourism (DoT) Secretary Bernadette “Berna” Romulo-Puyat may be amiss of President Rodrigo Duterte’s marching order to cleanse the department of corrupt officials when he appointed her to replace scandal-wracked Wanda Teo last May over the airing of Philippine tourism commercials in her brothers’ TV show. Launching an audit probe on the conflict-of-interest TV commercial that cost DoT P60 million and canceling the anomalous P320-million Buhay Carinderia Redefined (BCR) project of the Tourism Promotion Board (TPB) and the P120 million per year Madrid Fusion Manila (MFM) culinary roadshows are just the first steps in ridding the DoT of grafters and “commissioners.” Puyat is duty-bound to hold accountable those who had more fun in spending away DoT money in useless and non-bidded projects that benefited only the contractors and agency fixers who facilitated approval of projects by higher-ups in exchange for kickbacks. The DoT and the Ombudsman should initiate the filing of criminal and graft charges against Teo, former TPB chief operating officer actor Cesar Montano and his personal assistant, Marylindbert International president Linda Legaspi and co- organizers of the equally anomalous MFM, former DoT chief Ramon Jimenez and even celebrity vlogger and restaurateur Erwan Heusaff. To date, all payments, advanced or otherwise, made by the DoT for the canceled extravagant and illegal projects have not been returned nor refunded to the agency. Puyat cannot just let millions in taxpayers’ money go to the pockets of DoT racketeers. Even if these people already returned the project and talent fees that they didn’t deserve getting, it doesn’t absolve them from violating the government procurement law. Montano quit two weeks after Teo resigned in May when the Commission on Audit (CoA) learned that the BCR did not pass through public bidding and the P80 million budget for the first of four phases of the project was advanced to Marylindbert under Legaspi weeks before it was launched on 11 April and before completion of the project in December. Three LandBank checks were issued to the contractor: 19 March 2018 in the amount of more than P13.44 million, 20 March 2018 in the amount of P31.36 million and 17 April 2018 in the amount of P35.84 million. Montano never questioned the cost nor breakdown of the P80 million BCR budget, of which P60 million was for consultant fees with P19.7 million for miscellaneous expenses, P150,000 for 10 crates of tinapa (smoked fish), P75,000 for 10 crates of kangkong (water spinach), P42,000 for 1,000 kilos of NFA rice and P50,000 for 10 crates of banana. Any lowly carinderia cook can prepare a meal of fried tinapa, adobong kangkong, ordinary rice and banana cue without charging millions for such work. The actor was not only negligent in not raising a red flag on the overpriced BCR and the haste by which the contractor was paid. He is also liable for illegally spending P4.1 million for junkets during his short-lived TPB stint. Montano’s excessive travels were illegal because his private secretary and executive assistant traveled and spent more than he did in trips abroad, according to CoA. Meanwhile, Heusaff was paid P1 million in talent fee for the service of vlogging local eateries as part of the BCR project before it was canceled. Moreover, he was a bad choice to promote carinderia menu as he and wife Anne Curtis Smith chose to get married in New Zealand last year and serve Kiwi cuisine instead of Pinoy delicacies at their reception. Puyat said Heusaff helped promote Filipino food in the trade shows of the Department of Agriculture when she was still undersecretary there, but his services were free. So, why pay him so much when he can volunteer again and promote himself? Before leaving TPB to venture into movie directing, Montano washed his hands over the BCR anomaly by pointing to Teo as the one who asked TPB to fund the project that is not only redundant to the MFM started by Teo’s predecessor but also violated the government procurement law. MFM was the brainchild of Jimenez during the Aquino administration. He signed a five-year contract with Madrid Fusion organizers in Spain that cost DoT P600 million. The contract was given without public bidding, CoA found out. Before his term ended, Jimenez reportedly extended the MFM contract by two more years which Teo had to honor until Puyat canceled last week the fourth edition scheduled for next year because of lack of funds. DoT spent P40 million as share in holding each MFM event that promoted Spanish cuisine at the same time. That money could have been used to organize an exclusively Filipino culinary roadshow abroad. There’s a more serious issue than the midnight extension of the MFM contract. Based on CoA’s audit, Jimenez and his team failed to account for the P240 million he gave for the holding of the 2014 and 2015 MFM events. Also, CoA alleged that he never submitted liquidation reports of the DoT’s P160 million subsidy since 2015. It is unthinkable for a government agency like the DoT to be corruption-ridden. But with the gastronomalous BCR and MFM, the agency is suddenly in the league of the Bureau of Customs, Department of Public Works and Highways and the Bureau of Internal Revenue in terms of notoriety. DoT’s practice of cooking up projects as a modus to siphon off the agency’s multibillion peso annual budget and satiate greedy officials may have been going on for as long as pork barrel scam queen Janet Lim Napoles had been faking congressional projects in cahoots with kickback-hungry legislators during the Arroyo administration. Clearly, there are gluttons inside the DoT who are eating away its funds and no one inside cares to blow the whistle. Puyat must have the initiative to contain some DoT officials’ voracious appetite for corruption. Ni Teo S. Marasigan Tortyur at Iba pang Kalupitan LAST PART (4) Naalala ko ang sanaysay ni Arendt dahil tulad niya, nahaharap tayo sa naisiwalat na mga lihim ng militar at gobyerno natin – na ang isponsor ay ang militar at gobyernong sinusuri niya. Tulad niya, napapaisip tayo kung ano ang layunin ng labis-labis na karahasang ito na makabuluhang tawaging kalupitan. Bagamat hindi lingid kay Arendt na ang kontekstong ginagalawan niya noon ay ang Cold War, hindi niya nilubos – sa sanaysay na ito, hindi ko lang alam kung sa iba pa – ang tinutungo ng mga sinabi niya. Parehong nakadireksyon sa mga bansang komunista ang mga kalupitang inilahad niya: ang paggamit ng bomba atomika sa Hiroshima, Japan para pigilan at paatrasin ang Unyong Sobyet at ang paglulunsad ng gerang agresyon sa Vietnam para pigilan at paatrasin ang Tsina (at ang Unyong Sobyet din na noo’y inaakala pang sosyalista at kampi sa Tsina). Natatawag samakatwid ang pansin natin sa historikal nang kalupitan ng mga tagapagtaguyod ng sistema kapag kaharap ang mga komunista – totoo man o pinaghihinalaan lang – at laban sa kanila lalo na kapag itinuturing silang malakas na banta sa isang panahon. Sa unang tingin, nakakahikayat sabihing ang gerang agresyon ng US sa Vietnam at ang pagpapahirap sa mga kampong pangtortyur ng militar ngayon ay pawang paggamit ng labis na dahas para sa maliit o di-mahalagang mga layuning kagyat. Pero iyun ang punto ni Arendt: Iyun ang gusto nilang ipakitang “imahen,” na kaya nilang magpawala ng labis-labis na dahas sa mga kalaban. Ano nga naman ang hangganan ng kalupitan? Kontra kay Arendt, gayunman, kailangang ihabol na mahirap paniwalaan ang kongklusyong naglunsad ng gerang agresyon ang US sa Vietnam para lang patatagin sa pananaw ng buong mundo ang imahen nito bilang superpower – lalo na’t kung tinitingnan ito nang hiwalay sa mga layuning geo-pulitikal at pang- ekonomiya ng US. At para saan ang imahen? Tiyak na may ganitong mga interes na pinaglilingkuran kahit ang pagpapatibay sa imahen ng superpower ng mundo. Pero napaka-pampubliko ng kalupitan ng US sa gerang agresyon nito sa Vietnam – alam ng buong mundo dahil sa pagsisikap ng alternatibong mga naghahatid ng impormasyon at nababanaag kahit sa mainstream na mga tagapaghatid ng impormasyon tungkol dito. Sa kabilang banda, inilihim at patuloy na inililihim ng militar at ng mga taong-gobyerno na may alam nito ang kalupitan sa mga kampong pangtortyur ng militar. Kinailangan pang makatakas ng magkapatid na Manalo para maisapubliko ang mga ito – bagamat, ang totoo, kinumpirma lang ng mga salaysay nila ang hinala at nababanaag na ng marami. Ano, kung gayon, ang posibleng layunin ng militar at ng gobyerno sa pagpaparanas ng kalupitan sa mga nasa kampong pangtortyur nito? Bagamat tiyak tayong naglilingkod ang layuning ito, anuman ito, sa matagalang mga layuning pampulitika ng gobyerno – at sa pang-ekonomiyang mga layunin ng mga uring naghahari at ng US – wala akong ibang masumpungang hinalang kagyat na layunin ng ganitong lihim na kalupitan kundi: ang ipagpatuloy at patatagin pa nga ang kultura ng kalupitan ng militar – para marahil sa matagalang paglaban sa mga itinuturing nitong komunista, totoo man o hindi. Kaya nga hindi kataka-takang nangyari ito sa pamumuno ni Hen. Jovito Palparan at ng isang rehimeng may mga anti- komunistang katulad nina Sek. Norberto Gonzales at Padre Romeo Intengan SJ sa pwesto. Di tulad ng ibang opisyal- militar na “tumutupad lang sa trabaho” o nagpepera lang sa pwesto, bukod-tangi si Palparan na sinsero sa paglaban sa itinuturing niyang banta ng komunismo – bagamat hindi ibig sabihi’y hindi rin siya nagpera sa pwesto. Itinawid ni Palparan, sa bagong konteksto ng nagpapanggap na “demokrasya,” ang kultura ng militar na tumampok noong batas militar ni Ferdinand Marcos. (5) Eh nabasa n’yo ba ang “Pagdakip at Pagpapahirap sa Akin,” kolum ni Elizabeth Principe sa Pinoy Weekly? Basahin ninyo. Bukod sa naghahatid siya rito ng impormasyong hindi lumalabas sa midyang mainstream, inaarmasan niya ang diwang palaban ng mga aktibista at rebolusyunaryo sa napakagaan at simpleng estilo ng isang chikadora – hindi karaniwang talas sa karaniwang pananalita. Dito, may hindi karaniwang damdamin o moda na inilahad si Gng. Principe. “Sa unang sandali pa lamang na naisakay ako sa van, alam ko nang nadukot ako at tinanggap ko ang kamatayan. Hindi ako natatakot mamatay, o tumagal at mabulok sa bilangguan, sinabi ko ito sa mga interogador. Sa dami ba naman ng na- missingat na-extra-judicial killing, hindi ko iniisip na maiiba ang aking istorya. “Ang mga tula ni Jose Ma. Sison sa loob ng bilangguan ang nagbigay ng lakas- loob sa akin. ‘Mas mahirap ang naging kalagayan niya pero nakaya niya, dapat ko ring kayanin ito,’ kako. Dagdag pa ang kuwento ng may karanasan sa mga hulihan – na ang hindi natakot sa kamatayan at tortyur ang hindi bumigay sa interogasyon at hindi naipagkanulo ang mga mamamayan. Sa kabilang panig, kapag pinangangalagaan ang buhay, lalo itong nawawala pati ang dignidad.” Hawig nga ito sa isinalaysay ni Prop. Jose Ma. Sison, sa libro niyang Rebolusyong Pilipino: Tanaw Mula sa Loob [1987], tungkol sa kung paano siya umalpas sa grabeng pagtortyur ng militar noong nadakip siya: “Ang pinakamahalaga sa akin ay patuloy kong mapanindigan ang aking rebolusyonaryong paniniwala at mapanatili ang aking diwang mapanlaban. Ang naramdaman ko’y galit sa halip na takot. Nakatulong ang mag-isip na kahiya-hiyang… magkanulo sa iba, at isaalang-alang na sadyang nagsasara ang utak pag di na matiis ang sakit….” Pareho sa dalawa ang mulat na paglaban at pag-ibabaw sa takot, katulad ng pagsigaw ng mga raliyista kapag binabatuta at tinutubig ng mga pulis ng “Makibaka, huwag matakot!” Ang kaibahan lang, mag-isa silang humarap sa mas matinding kalupitan sa loob ng kulungan, hindi kasama ang iba pa kaya lalong nakakabilib. Tiyak na pareho nilang hinarap ang takot sa kamatayan at isinalin ito sa galit sa pagmamalupit ng militar at gobyerno sa mga nakikipaglaban para sa pambansang paglaya at pagkakapantay-pantay. Pareho silang may ipinakitang dignidad na kaiba sa tinukoy ni Gng. Principe. Dignidad itong hindi na lang personal at pinaka- akma nang bansagang “rebolusyunaryo.” Kaugnay ng pangkalahatang buhay- bilangguan, sabi ni Gng. Principe, “Nakatulong sa akin ang pag-iisip [nang] positibo para di lubhang ma-depress sa bagong mundo ko.” Sabi naman ni Prop. Sison, “Upang mapanatili ang linaw ng isip ay sinadya kong balansehin ang diwang mapanlaban at diwang mapagbiro.” Kaya naman nakakatuwa’t nakakatawa ang napakaraming kwento ni Gng. Principe. Tungkol sa akusasyon sa kanya, ang sagot lang niya ay “Ngi! Hindi ko nga alam na naganap [ang aksyong militar sa Manila Peninsula] at hindi ko pa nakita sa buong buhay ko si Sen. Trillanes at mga kasamahan niya.” Akala mo artista lang siya sa Tropang Trumpo. Sabi niya, “Kahit nga si Cong. Satur Ocampo ay di pinayagang makadalaw sa akin. (Dami pa naman niyang dalang pagkain.)” Ewan ko sa iba, pero magkahalong tuwa at takot ang hatid ng kwento niyang ito: Noong binulungan siya ng isang malamang ay militar na nagbalik sa kanya sa kulungan ng “Kung makatakas ka o makalaya, ako ang papatay sa iyo,” agad daw siyang sumagot ng “Bakit ka nananakot?” Halata ang takot, pero nilalabanan. At ito ang diwang palabang ikinakatuwa at tinutugunan ng “Wagi!” “Malupet!” “Panalo!” sabay palakpak sa mga huntahan ng mga tibak. 06 Disyembre 2008