OPINYON
August 29-September 4, 2018
Lingguhang Pahayagan ng Lalawigan ng Batangas na
inilalathala tuwing Miyerkules / PRINTING PLANT:
Sinag Publishing & Printing Services, National
Highway, Brgy. Parian, Calamba City, Laguna. Tel nos.
(049) 834-6261 & (049) 5763112 / Subscription fee:
One year P360.00 Six Months: P180.00 / Commercial
Advertising rate: P160 per column cm / MEMBER:
Publisher’s Association of the Philippines, Inc. (PAPI)
/ Raia Jennifer E. Dela Peña Managing Editor / P.L.
Villa, RC Asa Contributing Editors / Shara Jane
Falceso, Rachelle Joy Aquino, Jacquilou Lirio, Maria
Carlyn Ureta staff writers / Ruel T. Landicho Lay-out
Artist/ Ms. Corazon D.P. Marcial, Amber D.C Vitto Legal
Consultant. email add: [email protected] &
[email protected]
A test for TESDA
WITH REPORTS — left and right — of corruption and the inefficiency plaguing
government, many of our people seemed to have become inured and desensitized to
such irregularities.
But there is something that rankles our sensibilities when anomalies involve
the education of our youth. Maybe that’s because of the shared belief that education is
a ticket out of poverty, a door to a better future.
It is disturbing to learn of the Commission on Audit’s (CoA) 2017 report
which exposed hundreds of “ghost scholars” of the Technical Education and Skills
Development Authority (TESDA).
The irregularities involved the AMA Computer College (AMACC) Manila
Campus with 310 beneficiaries and Technivoc Institute Corp. (TIC) with 270.
However, CoA found out that the supposed beneficiaries were either totally
non-existent or were enrolled in other schools.
The anomalies were connected to TESDA’s Training for Work Scholarship
Program with a budget of P2.415 billion.
CoA’s discovery of “ghost scholars” puts the spotlight on TESDA and raises
doubts as to the capability of the agency to prevent leakage of precious government
funds.
The issue gains more significance by the fact that the Free College
Education Act also includes free tuition for students enrolled in state-run technical-
vocational institutions, including TESDA.
Under the P3.757 trillion proposed 2019 budget, the education sector
receives the lion’s share amounting to P659.3 billion or P72.2 billion higher than its
cash-based equivalent in the 2018 budget.
The allocation is distributed among the Department of Education, the
Commission on Higher Education (CHEd), state universities and colleges and TESDA.
According to CHEd officer-in-charge Prospero de Vera III, TESDA
will directly receive P7 billion allocated under the 2019 budget for free Technical-
Vocational Education and Training.
Incumbent TESDA director general Secretary Guiling Mamondiong
admitted with increased funding for the agency, they expect not only a rush in
additional trainees and scholars from the current number of over 200,000 all over the
country.
To be fair, the discovered ghost scholars were for the 2015-2016 period
which dates back to the stint as TESDA head of incumbent Sen. Joel Villanueva.
Incidentally, CoA also flagged TESDA during Villanueva’s time for ghost
scholars. In 2014 the CoA found irregularities in its use of funds sourced from the
Aquino administration’s Disbursement Acceleration Program (DAP) which was partly
declared unconstitutional by the Supreme Court.
The auditing agency said TESDA may have used some of the P1.1 billion
DAP funds it received in 2011 to finance ghost scholars. CoA found that 61 of the
supposed scholars attended multiple training courses simultaneously, 46 never
attended any training course, while 218 could not be verified as they could not be
reached through the stated contact numbers.
Villanueva passed the blame on TESDA-accredited schools, saying he
ordered the shutdown of these institutions. He stepped down from his post in October
2015 to prepare for his Senate bid.
He did win as senator but controversy hounded him. In 2016 the Office of
the Ombudsman ordered him dismissed from government service over irregularities
in the use of Priority Development Assistance Fund during his stint as party-list
representative.
In connection with the 2017 CoA report Mamondiong said AMACC
admitted an irregularity occurred and refunded the disallowed amount totaling P9.3
million. In contrast, TIC contested the adverse CoA report.
As a backdrop, AMA’s founder, Amable Aguiluz V, is no stranger to
controversy too. He supported Joseph Estrada in the 1998 presidential elections and
that bagged for him an appointment in 1998 as presidential adviser on Information and
Communication Technology and in 1999 as chairman of the Presidential Commission
on Year 2000 Compliance.
Aguiluz resigned from the commission in November 1999 over a
controversial equipment purchase from a firm linked to AMA Group of Companies. In
2001, he dumped Estrada and supported President Gloria Macapagal-Arroyo (GMA),
now the incumbent House Speaker.
Mamondiong also served under GMA as undersecretary of the Department
of Transportation and Communication. He was assigned to oversee rail programs
which included the controversial $503-million NorthRail shelved in 2012 that Sen.
Franklin Drilon described as “the greatest train robbery in history.”
Against this background, the onus now rests on the shoulders of
Mamondiong to prove that he can rid TESDA of corruption and discipline allied
educational training institutions to ensure funds for technical education of the youth
are spent properly.
Ni Teo S. Marasigan
Ang Nakakatawa sa Radyo Ngayon
“…and a laughter, a laughing
style or a style of laughing
that could stop the most pompous
fascist ideologues
dead in their tracks…”
– Domingo Castro de Guzman
Masaya tayo, dahil nakalaya na si
Prop. Jose Maria Sison…
Wala man akong hawak na pag-
aaral o estadistika, masasabi kong
sa mga istasyong pang-radyo sa
FM, totoong numero uno ang 90.7
Love Radio. Mabigat na patunay
ang ipinagmamalaki nitong
pangunguna sa loob ng apat na
taon ngayon – na hindi naman
tinututulan ng ibang istasyong
pang-radyo. Sa karanasan ko sa
mataong mga lugar na iniikutan
ko araw-araw, palaging Love
Radio ang pinakikinggan sa mga
dyip, bus at FX. (Parang hindi
kasama ang mga taksi, na mas
sa mga istasyong AM nakatutok
palagi.) Limitado ang karanasan
ko, pero iyan din ang sinasabi ng
iba pang napagtanungan ko.
Pero
pinakamabigat
na
patunay ang hanayan ng mga
istasyong pang-radyo ngayon.
Tila pinakamarami na – o
pinakamaingay lang? – ang may
tunog-Love Radio. May iilang
nananatiling tumatarget sa mga
kabataang nasa panggitnang
uri at nag-aambisyong maging
panggitnang
uri,
habang
maraming iba pa ang nage-
espesyalisa sa partikular na
mga klase ng awitin katulad ng
acoustic,
rock,hiphop-R&B,
crossover, at Pilita Corrales. Sa
tingin ko, hindi nagkataon lang
na nangyari ang ganito – kundi
binago ng Love Radio ang buong
mundo ng radyong FM sa bansa.
Pati ang LSFM, Barangay LS na
ngayon!
Sa pangkalahatan, “masaya” at
“kuwela” hanggang “makulit”
at “kangkarot” ang mga salitang
naglalarawan sa Love Radio. Ang
katangiang ito ang naghihiwalay
dito sa mga kakumpitensiya –
bagamat humahabol nga ang
mga ito – na nagpapatugtog din
ng katulad na haluan ng mga
kantang uso at luma. Tampok
na halimbawa: Papasa nang
station ID sa kasikatan ang “Mga
Kuru-Kuro ni Kukurukuku” na
nagbibiro sa pormang tanong-
sagot.
“Kukurukuku,
bakit
kaya…?” Minsan, corny; minsan,
hindi – pero laging pilyo. “It
hurts…” Filipino ang wika ng
istasyon, na pinakaangkop sa
pagiging “kuwela”.
Sikat din ang mga DJ nitong may
mga boses at tawang karakter,
palatawa at mahilig magpatawa.
Tampok dito sina Nicolehyala
at Chris Tsuper na hindi lang
karaniwang mga DJ, kundi
humihirit ng mga patawang
batay sa mga sitwasyong pang-
araw-araw at nilalahukan ng mga
birong berde (green joke) o kaya
nama’y masiste (witty). Sikat na
rin ang station ID nito: “Isigaw
mo pare, Love Radio!/ Ngiti
tayo, lakihan mo!” Gayundin ang
biruang “Isipin mo na lang…” na
nang-aakit maging optimistiko sa
paraang mapang-asar. Siyempre
pa, ang tag line nito: “Kailangan
pa bang i-memorize ’yan? Bisyo
na ’to!”
Sapul ng Love Radio ang halaga
ng mga tsuper sa promotion
ng istasyon. Makikita ito sa isa
nitong promo, ang “Love knows
no boundaries” kung saan sagot
ng istasyon ang boundary ng
drayber na mananalo. Sabi ng
isang kaibigan, dapat binigyan ng
promotion ang henyong nakaisip
ng titulong ito. Kakatwa na
halatang berde, kundi man bastos,
ang titulo ng mga programa
nitong halatang ang target ay mga
drayber, manggagawa at iba pang
nagtatrabaho. Binibigkas ang mga
ito ng seksing boses ng babae:
“Ibaon mo, Papa” sa umaga,
“Tutunawin kita” sa tanghalian at
“Hanggang labasan” kapag uwian
na.
Abot pa ng imahinasyon natin ang
isang panahong nagbubukas ang
mga tao ng radyo kung paanong
binubuksan ngayon ang telebisyon
– para makabalita, makaalam,
matuwa, maiyak, magalit, at
mapakanta. Nagpapatuloy ang
ganitong pakikinig, at iyan ay sa
radyong AM. Sa pangkalahatan,
gayunman, nakikinig tayo sa
radyong FM para marelaks.
Maraming puwedeng kahulugan
ang pagsikat ng palatawa at
mapagpatawang
istasyong
pang-FM
nitong
nakaraang
mga taon, sa pagharap ng bansa
sa kabi-kabilang eskandalong
pampulitika, papatinding gutom
at tuluy-tuloy na pampulitikang
paninikil.
Saan kaya nahigop ng Love
Radio ang mga tagapakinig
nito? Sa hanay ng dating mga
nakikinig sa ibang istasyong FM?
O sa radyong AM? Sintomas
kaya ito ng patuloy na pag-ikli
ng atensiyon ng mga tao? O ng
paghahanap sa mas buhay na
pagitan ng mga kanta? Patunay
kaya ito ng pag-iwas sa pag-alam
sa mga isyung panlipunan? O ng
pagkabuwisit sa kabi-kabilang
kasinungalingan at pagtatakip
sa totoo sa midya? Pang-aliw
kaya ito sa masa para patuloy na
masamantala at mapagharian?
O pag-atras ng katinuan para
ipreserba ang sarili at harapin
pagkalaon ang kabaliwan ng
lipunan?
Kung anuman, minsa’y kritikal
sa rehimen ang mga biro ng
Love Radio. Prangka at pilyo
ito sa pagkilala sa malaganap
na namang mga paglihis sa
tradisyunal
na
moralidad
sa mga usaping personal na
kadalasang paksa nito. Para sa
akin, gayunman, kadalasang mas
kumikiling sa konserbatibo ang
pagpapatawa nito sa mga usapin
ng uri, kasarian, at wika-rehiyon
sa bansa – mas nagpapatatag sa
mga hirarkiya rito. Sa kabilang
banda, lagusan ito ng likot ng
isip, siste at kapilyuhan ng mga
Pinoy. Sa mga telenobela, gusto
nating umiyak. Sa radyong FM,
at iba pang bagay marahil, gusto
nating humalakhak.
Ibayong mainam, siyempre,
kung maituturol ang puwersa
ng katatawanan sa pagtuligsa at
pagbago sa lipunan. Para rito,
hindi na marahil Love Radio ang
may pananagutan.
Kailangan pa bang i-memorize
’yan?
14 Setyembre 2007