43 SINAİ
MAKALE rilmek üzere ilgili kurumlara tahsis edilmiş Hazineye ait taşınmazlar üzerindeki yapılar
kapsam dahilinde değillerdir .
Kapsam dışında sayılmayan ve 31 Aralık 2017 tarihinden önce ruhsatsız veya ruhsat eklerine aykırı biçimde yapılmış yapıların tümü için Yapı Kayıt Belgesi alınabilir . Alınacak bu Yapı Kayıt Belgesi ’ nin kullanım alanları birden fazladır ;
• Yıkım endişesi olmadan iskân hakkı sağlar , iskân belgesi olarak da sayılabilir .
• Yapıya su , elektrik , doğalgaz bağlatma hakkı verir .
• Kat mülkiyeti tesisi ve tapuda cins değişikliği sağlar . Buna kullanım maksadı değişiklikleri de dahildir .
• İmar Kanunu kapsamında alınmış yıkım kararları ile tahsis edilemeyen idari para cezalarının iptalini sağlar .
• Hazine ve belediye mülkünde olan yerlerin satın alınabilmesini sağlar .
Yeni Kayıt Belgesi verilmiş bu yapılar hakkında daha önceden İmar Kanunu ’ na göre yıkım kararı verilmiş olması , idari para cezası kesilmiş olması halinde ;
Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili bu kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir .
Elektrik , su , doğalgaz aboneliklerinin bu yapılara bağlanabilirliği konusunda ;
“ Yapı Kayıt Belgesi yapının kullanım amacına yöneliktir . Yapı Kayıt Belgesi alan yapılara , talep halinde ilgili mevzuatta tanımlanan ait olduğu abone grubu dikkate alınarak geçici olarak su , elektrik ve doğalgaz bağlanabilir .”
Kat mülkiyetine geçilmesinin koşulları ve ödenmesi gereken miktarın değişikliği hakkında ;
Yapı ruhsatı alıp da yapı kullanma izin belgesi almamış veya yapı ruhsatı bulunmayan yapılarda , Yapı Kayıt Belgesi ile maliklerin tamamının muvafakatinin bulunması ve imar planlarında umumi hizmet alanlarına denk gelen alanların terk edilmesi halinde , yapı kullanma izin belgesi aranmaksızın cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis edilebilir . Bu durumda , ikinci fıkrada belirtilen bedelin iki katı ödenir .
Yapının Hazineye ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde ;
Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların , Hazineye ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde , bu taşınmazlar Bakanlığa tahsis edilir . Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine taşınmazlar Bakanlıkça rayiç bedel üzerinden doğrudan satılır . Bu durumda elde edilen gelirler bu maddenin ikinci fıkrasına göre genel bütçeye gelir kaydedilir . Ayrıca bu gelirler hakkında 29 / 6 / 2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 5 ’ inci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uygulanmaz .
Yapının belediyelere ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde ;
Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların belediyelere ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde , Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine bedeli ilgili belediyesine ödenmek kaydıyla taşınmazlar rayiç bedel üzerinden belediyelerce doğrudan satılır . Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait taşınmazlar için Yapı Kayıt Belgesi alınamamaktadır .
b ) Yapı Kayıt Belgesi bedelinin hesaplanması “ Yapının bulunduğu arsanın 29 / 7 / 1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu ’ na göre belirlenen emlak vergi değeri ile yapının Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen yaklaşık maliyet bedelinin toplamı üzerinden konutlarda yüzde üç , ticari kullanımlarda yüzde beş oranında alınacak kayıt bedeli başvuru sahibi tarafından genel bütçenin ( B ) işaretli cetveline gelir kaydedilmek üzere merkez muhasebe birimi hesabına yatırılır . 6306 sayılı kanun kapsamında kullanılmak üzere kaydedilen gelirler karşılığı Bakanlık bütçesine ödenek eklemeye Maliye Bakanı yetkilidir . Bu ödenek , dönüşüm projeleri özel hesabına aktarılarak kullanılır . Kayıt bedeline ilişkin oranı iki katına kadar artırmaya , yarısına kadar azaltmaya , yapının niteliğine ve bölgelere göre kademelendirmeye , ayrıca başvuru ve ödeme süresini bir yıla kadar uzatmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir .”
Geçici 16 . maddenin 2 . fıkrasında başvuru bedelinin hangi esaslara göre belirleneceğinden bahsetmiş olup , Yapı Kayıt Belgesi başvuru bedeli ; konutlarda yüzde üç , ticari kullanımlarda yüzde beş , karma kullanımlı yapılarda ; konut ve ticari olarak kullanılan alanlar ayrı ayrı ve arsa payları da dikkate alınarak belirlenen katsayı ile çarpılması suretiyle hesaplanacaktır .
Yapı bedeli ;
• Tarımsal amaçlı basit binalar için : 200 TL / metrekare
• 1-2 katlı binalar ve basit sanayi yapıları için : 600 TL / metrekare
• 3-7 katlı binalar ve entegre sanayi yapıları için : 1000 TL / metrekare
• 8 ve daha yüksek katlı binalar için : 1600 TL metrekare
• Villalar , alışveriş merkezleri , hastaneler , oteller vb . yapılar için : 2000 TL / metrekare Arsa bedeli için ise ;
• Emlak Vergisi Kanunu ’ na göre belirlenen emlak vergi değeri dikkate alınarak hesaplanacaktır .
c ) Başvuruların nereye ve nasıl yapılacağı
Yapı Kayıt Belgesi için başvurular kurum ve kuruluşlara yapılabileceği gibi e-devlet sistemi üzerinden de yapılarak , yine aynı sistem üzerinden takip edilebilecektir . Başvuru , yapı maliklerinden herhangi birisi tarafından yapılabileceği gibi , vekalet verilen bir başkası tarafından da yapılabilecektir .
Başvurunun kurum ve kuruluşlara yapılması durumunda , Yapı Kayıt Belgesi formu başvuru sahibinin beyanına göre eksiksiz olarak doldurulur , bedelin yatırılması sağlanır , Yapı Kayıt Belgesi formu sistem üzerinden onaylanmak üzere müdürlüğe gönderilir ve müdürlükçe onaylandıktan sonra bir örneği talepte bulunan kişiye verilir . Başvurunun e-devlet üzerinden yapılması