LANDBOUKUNDIG
’n Konstant homogene voer is ideaal in die voerkraal.
lose nie en is ook nie ’n akkurate syfer om
vesel in voere te meet nie. ADF herwin
die meeste, indien nie al, die polimeriese
lignien en sellulose in die voer, wat ’n
mate van pektien, hemisellulose en tan-
nien-proteïene en askontaminasie insluit.
NDF is nie ’n ideale voedingstofenti
teit nie aangesien die verteerbaarheid
varieer met die lignienkonsentrasie en
ander faktore in die voer. Die variasie in
droëmateriaalverteerbaarheid van vol
voere word hoofsaaklik aan die konsen-
trasie en verteerbaarheid van die NDF in
voere toegeskryf. Dit is egter net die NDF-
waarde wat die veselverskille binne en
tussen voere kan meet en die potensiaal
het om ’n algemene stelsel van aanbeve
lings vir alle voere te kan ontwikkel. NDF-
waardes van voere kan baie betroubaar
en akkuraat bepaal word.
EFFEKTIWITEIT VAN VESEL
Die konsep van effektiewe vesel (EF) is
deur voedingkundiges ontwikkel om voere
te formuleer wat die melkvetinhoud van
melkkoeie kan onderhou en is nie op alle
voere wat vir herkouers aangewend word,
van toepassing nie.
’n Stelsel van Ruvoer Waarde Eenheid
(RVU) is voorgestel wat die effektiwiteit
meet waarmee voer tot die dubbele rumen-
fase (drywende mat van growwe partikels
op ’n dam van vloeistof met klein partikels)
aanleiding gee en herkou-
aktiwiteit stimuleer. Hierdie eenheid is
op die chemiese ontleding van die NDF-
veselinhoud asook die fisiese meting van
vesellengte of patikelgrootte gebaseer. ’n
Standaard verwysingswaarde van 100, wat
van die RVU afgelei is, word gebruik. Dit
word gedefinieer as hipotetiese voer waar
al die partikels lank genoeg is, 100% NDF
bevat en volledig gebruik word om herkou
te stimuleer (bv. ’n lang gras wat uit 100%
NDF bestaan). Hierdie voer sal ’n sekere
herkou-aktiwiteit in terme van aantal koue
per kg voer stimuleer. ’n Volgende voer
met ’n laer NDF-waarde en korter vesel-
lengte sal minder kou-aktiwiteit stimuleer.
’n Direkte verband tussen die NDF-inhoud
plus lengte van vesel en herkou-aktiwiteit is
gevind, wat vir elke voer bepaal kan word.
Die verwysingswaarde word op ’n skaal
van 0 tot 1 uitgedruk en met die totale NDF
vermenigvuldig, wat die peNDF van die
voer weergee.
MINIMUM peNDF BEHOEFTE
VIR HERKOUERS
Voerkraalproduksie is ’n terminale proses
wat weinig meer as 180 dae duur.
Gegewe die korttermynaard van voer-
kraalproduksie en die doel van maksimum
produksieprestasie, sal die minimum
veselbehoefte vir voerkraalbeeste bete-
kenisvol laer as byvoorbeeld melkkoeie
wees. Vesel het lae produktiewe energie,
lae netto energie vir groei (NEg), het ’n
laer energie-inhoud as konsentrate en
word ook swak verteer met die lae pH
in die rumen. Om hierdie rede sal ’n lae
veselinsluiting in voerkraalrantsoen groei
prestasie stimuleer.
’n Positiewe verwantskap tussen groei
(GDT) en peNDF is gevind as die peNDF
minder as 10% van die DM in die rant-
soen is en ’n negatiewe verwantskap as
die peNDF meer as 18% is. Die beste
GDT is met ’n peNDF van 15.3 gekry.
Daar is egter min verskil in GDT tussen
12% en 18% peNDF. Die optimum peNDF
vir minimum lewerabsesse is 22%, en
25% vir maksimum voerinname. Hierdie
breë aanvaarbare veselinhoud van voer
met peNDF van 12 tot 18%, beteken dat
formulasies van voer vir verskillende doel
eindes aangepas kan word en steeds
aan die minimum vereistes van peNDF vir
voerkraalproduksie voldoen kan word.
’n Konstant homegene voer is ideaal
in die voerkraal. Die variasie in partikel
grootte, effektiewe vermenging en
voerseleksie deur diere maak dit moeilik en
selfs onmoontlik om voer wat konsentraat
en grof gemaalde ruvoer bevat, homogeen
te vermeng – veral as die voer droog is.
Daar is ’n geneigdheid om die partikel
grootte van ruvoere kleiner te maak om die
hanteerbaarheid, vermenging en lewering
van voer in die bakke homegeen en kon-
stant te hou. In so geval moet die peNDF
van die voer aangepas word om die effek-
tiwiteit van die vesel korrek toe te pas.
GEVOLTREKKING EN AANBEVELINGS
Beide die chemiese en fisiese eienskappe
van die voer sal die produksieprestasie
van die dier in die voerkraal bepaal.
Die gebruik van peNDF neem beide die
chemiese en fisiese aard van vesel in ag
wat die herkou-aktiwiteit sowel as rumen-
funksie beïnvloed. Die kou-aktiwiteit is wel
belangrik om speekselbuffers af te skei
wat die pH in die rumen beheer, maar dit
is ook ‘n aanduiding van die rumen se
fisiese omgewing wat optimale rumenfer-
mentasie en produksie bepaal.
Om die produktiwiteit van produksiestelsels
vir beeste te verbeter.
Adviesdiens vir herkouervoeding
Voerprosessering, voedingsbestuur en formulering
van voere vir volhoubare produksieprestasie
Formuleer en verskaf konsentrate om formulasies te
komplimenteer
Dr. Kobus Swart 083 262 0946 • [email protected]
SENWES SCENARIO | WINTER 2019
11