Senwes Scenario Desember - Februarie 2020 | Page 32
LANDBOUKUNDIG | AGRICULTURAL
Die rol van
DEKGEWASSE
in grondgesondheid
Dekgewasse word deesdae onvoorwaardelik saam met woorde soos grondopbou, grond-
gesondheid, volhoubare landbou asook grondherlewing of bewaringslandbou genoem.
Dekgewasse vorm dus die kern of die belangrikste aspek in enige van hierdie ideologiese
benaderings.
Dawie du Plessis
Agricol Dekgewas Produkbestuurder
D
ie implementering van dekgewas
se op ’n tradisionele saaiplaas bly
egter ’n probleem by baie boere
en dit verg ’n verandering in denkwyse
en sekere praktyke om die proses van
grondopbouing aan die gang te sit, soos
om rooi braaklande te verander in dekge-
wasweidings.
Om by hierdie probleem verby te
kom, is dit nodig om te verstaan hoe die
natuur werk en wat die basiese reëls vir
grondgesondheid is. Grondgesondheid
is afhanklik van koolstof en hoe meer
doeltreffend die koolstofsiklus in die grond
kan plaasvind, hoe beter die resultate en
voordele vir elke produsent. Die vinnigste
groei in grondgesondheid vind plaas as
die volgende reëls gevolg en gehandhaaf
word:
Permanente organiese bedekking
Konstant aktief-groeiende wortels
30
Diversifisering van gewasse
Minimale grondversteuring
Implementering van ‘n veefaktor
Permanente organiese bedekking
Dit het tot gevolg dat die grondtempera
tuur daal, verdamping van vog uit die
grond word verlaag, winderosie word
verminder, waterafloop word vertraag en
wateropname in die grond word verhoog.
Hoë grondtemperature veroorsaak die
afsterf van grondmikrobes en dit is waar-
om die natuur sy eie grondbedekkers
(onkruid en ongewenste spesies) stuur
sodra die grond blootgestel word. Hierdie
bedekkers is gewoonlik giftig, onsmaaklik
of vol dorings om te verhoed dat die plan-
te nie bewei word nie. Die grond word
op hierdie manier bedek om vir meer
gewenste spesies die toestande te skep
om te vestig.
Konstant aktief-groeiende wortels
Plante vorm die leikanaal van gratis
koolstof in die lug. Hierdie koolstof word
SENWES SCENARIO | SOMER • SUMMER 2020
deur fotosintese in die blare gebind en
word in suikervorm dan weer deur die
wortels uitgeskei in ruil vir minerale en
ander voedingstowwe. Die suikers be
staan uit ’n groot deel koolstof (C6H12O6)
en dien ook as voedselbron vir grond-
mikrobes. Plante en mikrobes lewe dus in
simbiose met mekaar
Diversifisering van gewasse
Verskillende plante lok verskillende
mikrobes met behulp van die suikers
wat hulle afskei, byvoorbeeld peulge-
wassse teenoor grasagtige tipes. Dit is
ook belangrik om wortels op verskillen-
de dieptes in die grond te hê ten einde
grondmikrobe-aktiwiteit soveel as moontlik
te stimuleer. Laasgenoemde word verkry
deur gewasse met verskillende worteltipes
te plant om so effektief moontlik deur al
die gronddieptes te versprei. Daar kan
gekyk word na gewasse met penwortels
en ander met bywortels en selfs plante
met fyn vertakte wortels of dikker sywaart
se wortels. Die verskillende wortels in