SABI Magazine February March 2016 | Page 22

Gryswater Ons lang smal beddings se kans op oorlewing op ‘n hoekerf aan die noordwestekant van die kompleks, is baie minder as Mike en Jeanette Viviers se beskutte en kompakte 72m2 tuin. Hulle gebruik ook hoofsaaklik wasgoedwater in die beddings. Die grasperkie self kry baie minder water, maar dit oorleef so pragtig danksy die water wat dit van die beddings af binnedring. Gryswater is voldoende vir CP-hulle se rose danksy dennenaalde-deklaag word. Wanneer die plantmateriaal in die oorvol houer gekerf is, breek dit baie vinniger af tot kompos. Ons het twee sulke komposhouers; sodra die een vol is, word hy gelaat om ryp te word. Al die vars kombuis en tuinafval word dan in die tweede houer gegooi saam met ‘n klompie van die ryp kompos. Die bure, Tannie Lettie Scriven; CP en Alta Brand; en Mike en Jeanette Viviers dra ook hulle kombuis- en tuinafval by tot die kompos. Ons het lankal ‘n komposkerwer gekoop en die tuinhulp, Petrus Ntseno, kerf die nuwe vars kompos wanneer nodig. Hy draai ook gereeld die kompos. My man, Pieter, is in beheer van die komposmakery. Hy sorg dat die ou en nuwe kompos gereeld komposaktiveerder kry en klam gehou word. Vir ‘n organiese tuinier word die versamel van plantmateriaal en maak van kompos of “swartgoud” tweede natuur. Besmette plante of onkruid met sade word geensins in die plante-hemel toegelaat. Tannie Lettie se rosie met dennenaalde-deklaag met nuwe blare en knoppies. ‘n Organiese deklaag op die grond om ons plante sou beslis daartoe bygedra het dat die plante se wortels koeler en die vog beter behoue bly. Die bure het met groot vrug ‘n dik laag dennenaalde op die grond om hulle rose gesit. Hulle rose toon die tipiese Januarie-hergroei ten spyte van die versengende hitte. Ons het ook ons komposhouers en sakke vol tuisgemaakte kompos van ons ou huis af saamgebring en mildelik gestrooi. Allerhande soorte pampoene en tamaties kom nog steeds orals in die tuin op. So ook opslag Jakobregoppe (Zinnias). Die tuin-bure dra ook nou hulle kombuis- en tuinafval by tot die komposhoop en ons aparte vullishouers vir glas, blik, plasties en papier. Tamaties en malvas met kompos-deklaag Die tamaties en malvas het weer ‘n lekker dik vars laag kompos gekry om hulle wortels langer koel en klam te hou en om die straling / terugkaatsing van hitte van die kaal stukke grond tussen-in te verminder. Kompos word ni ingespit nie, die die erdwurms se werk. Dis net die malvas en Pennywort (Gotu-Kola / Centella Asiatica), ‘n grondbedekkende krui, wat in hierdie bedding geplant is. Die spanspek (links agter) en die vier (of meer) soorte tamaties het self opgekom. Nuuskierig om te sien wat hierdie nuwe laag kompos gaan oplewer in my “leef en laat leef” styl van tuinmaak. “Wat jy saai, sal jy maai”, bring baie verrassings as dit by kompos-tuinmaak se gelukspakkie kom. 20 SABI | FEBRUARY/MARCH 2016 Ek wil nog ‘n plannetjie deel wat ek eintlik by my boervrou-sus Alna gekry het; sy ontkiem haar saailinge in ‘n klomp toiletpapierrolletjies styf teen mekaar gepak in ‘n houtkissie of so iets. Dit word dikwels in die kombuis gedoen. Wanneer hulle groot genoeg is, word hulle afgehard deur hulle langer in die son te sit en wanneer groot genoeg en die seisoen meer geskik is, plant sy dit met toiletrolletjie en al in die grond sonder om die worteltjies te versteur. Ek wou baie graag sonneblomme al om die tuin se grense plant. Ek het sonnebloemsaad (Syngenta 3970 CL) by my broer gekry. Ek het ‘n klein kolletjie losgemaak, die saad op die regte diepte geplant en onmiddellik die toiletrolletjie om die saadjie so halflyf in die grond ingedruk en toe die grond binne-in die rolletjie en buite om stewig vasgedruk. Die eerste twee weke het ek elke rolletjie binne-in en buite-om versigtig met die gieter natgemaak, voordat ek die tamatie- en kruiebeddings ruimskoots met die emmers water natgegooi het. Die toiletpapierrolletjies het verseker dat ek elke pit / plantjie natgooi, maar dit darem nie laat oop- of wegspoel nie. Sonneblomplantjie in toiletrolletjie Ten spyte van hierdie presiesheid, het daar plek-plek twee sade in een rolletjie opgekom, of heeltemal langs die rolletjie en party baie ver van enige rolletjie – seker uitgespoel. Ek het 40 rolletjies geplant en het darem meer as 30 sonneblomme aan die groei, maar soos alles in die tuin, is hulle is slap verlep as die periode tussen watergee langer as 36 uur is. CP en Petrus Ntsemo gesels kopstukke Op die agtergrond kan die komposhouer met ryp kompos (heel regs) en die oorvol komposhouer met vars kompos gesien Geel erfenis-tamaties, pampoen en kersie tamaties, alles opslag. Die malva “dra” letterlik die spanspek