Παραπληροφόρηση και
Ρητορική του Μίσους
QUBIT 19
Η διάδοση ψευδών ειδήσεων είναι ζήτημα που τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στο επίκεντρο των ερευνών επικοινωνίας, με τους ερευνητές να μελετούν τόσο τις συνθήκες που ευνοούν την παρα-
πληροφόρηση όσο και τους τρό-
πους αντιμετώπισης του φαινο-
μένου. Στην εποχή του διαδι-
κτύου και των νέων μέσων, είναι πολύ πιο γρήγορη και εύκολη η εξάπλωση ψευδών ειδήσεων σε ένα ευρύ κοινό γνωστών και φίλων. Το κοινό φαίνεται να γνωρίζει την ύπαρξη του όρου fake news όμως αυτό δε σημαίνει ότι μπορεί και να διακρίνει μεταξύ αληθούς και ψευδούς
είδησης.
Οι Jon Roozenbeek και Sanderva-
nder Linden προσπάθησαν μέσα από το παιχνίδι "Fake News Game" να ευαισθητοποιήσουν μια ομάδα 95 μαθητών, ηλικίας 16 μέχρι 19 ετών, έτσι ώστε να βρίσκονται σε εγρήγορση όσον αφορά τη διάδοση των ψευδών ειδήσεων. Με βάση τους τη θεω-
ρία ότι η "ανοσία" στην παραπλη-
ροφόρηση μπορεί να κατακτηθεί με τον ίδιο τρόπο που μπορεί κανείς να αποκτήσει ανοσία σε έναν ιό, δηλαδή μέσω του εμβο-
λιασμού, οι ερευνητές δημιούργη-
σαν μία συνθήκη στην οποία οι
μαθητές θα έρχονταν σε επαφή με ψευδείς ειδή-
σεις, για να μπορούν μελλοντικά να τις αναγνω-
ρίσουν. Κάτι τέτοιο όμως είχε ήδη αποδειχτεί στο παρελθόν αποτελεσματικό. Η πρωτοτυπία της πι-
λοτικής αυτής έρευνας έγκειται στο γεγονός ότι οι μαθητές θα δημιουργούσαν οι ίδιοι ψευδείς ειδή-
σεις με βάση τις οδηγίες που θα τους δίνονταν (πειραματική ομάδα), και τα αποτελέσματα θα συγκρίνονταν με μαθητές που δεν είχαν συμμε-
τάσχει στο παιχνίδι (ομάδα ελέγχου).
Στο πλαίσιο του παιχνιδιού, οι μαθητές της πειρα-
ματικής ομάδας αναλάμβαναν ρόλους και ανάλογα με αυτούς έπρεπε να δημιουργήσουν από ένα άρθρο ο καθένας που θα τηρούσε μία από τέσ-
σερις προϋποθέσεις. Δίνονταν, λοιπόν, στις ομά-
δες ένα γεγονός και ανάλογα τον ρόλο του κάθε μέλους έπρεπε να συνταχθεί κείμενο το οποίο να αρνείται την είδηση, να υπερβάλει γι' αυτήν, να τραβήξει το κοινό μέσω click bait ή να μιλήσει για
θεωρίες συνομωσίας. Με το πέρας του παιχνιδιού οι μαθητές κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα ερω-
Το παιχνίδι των
ψευδών ειδήσεων