Przegląd Archiwalno-Historyczny t. VII | Page 46

Przegląd Archiwalno-Historyczny Tom VII Poznań 2020
Michał M i c h a l s k i ( Wieluńskie Towarzystwo Naukowe ) dr , michalmichalski1982 @ wp . pl ORDCID iD : 0000-0002-5267-8150
Emigracja sezonowa do Niemiec z powiatu wieluńskiego w okresie międzywojennym ( 1918 – 1939 )
Wstęp
Do połowy XIX w . w Polsce , a po rozbiorach także z ziem polskich , przeważała emigracja polityczna , a zjawisko emigracji zarobkowej miało charakter marginalny . Do lat 40 . XIX stulecia znacznie częściej obserwowano imigrację na ziemie polskie niż wyjazdy w poszukiwaniu środków do życia . Pierwsze agitacje emigracyjne o charakterze zarobkowym zostały odnotowane w Królestwie Polskim w latach 20 . XIX w ., a mianowicie w 1824 r ., gdy wśród chłopów i „ pospólstwa ” w województwie płockim rozeszła się pogłoska o poszukiwaniu chętnych na wyjazd do Portugalii . Z kolei w 1845 r . pojawili się pierwsi emigranci skuszeni wizją pracy w Stanach Zjednoczonych Ameryki , którzy po przekroczeniu granicy mieli otrzymać pomoc od władz pruskich , finansowaną przez prezydenta USA . Jednakże ostatecznie czekała na potencjalnych pracowników deportacja do Królestwa Polskiego 1 .
Przeprowadzona w 1864 r . reforma uwłaszczeniowa nie rozwiązała kwestii agrarnej , a kryzys z lat 80 . XIX w . pogłębił trudności samodzielnych gospodarstw , skąd rekrutowała się większość emigrantów , toteż : „ Nie mogły utrzymać się bez dodatkowych zarobków karłowate gospodarstwa . Podstawowego kontyngentu wychodźców dostarczyło jednak młode pokolenie , często wywodzące się z rodzin chłopów-gospodarzy , ale nie dziedziczące ziemi . Nadwyżki siły roboczej , zwłaszcza w mniej uprzemysłowionych re­
1
J . Kozłowski , Emigracja okresu schyłkowego Rzeczypospolitej szlacheckiej i porozbiorowa ( do 1864 r .), [ w :] Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszych ( XVIII – XX w .), pod red . A . Pilcha , Warszawa 1984 , s . 23 – 119 .