Powoływanie landratów w Prusach Południowych ( 1793 – 1806 )
23
zie pominięcia go przez monarchę zobowiązał się scedować swoje poparcie na Nieszkowskiego . Jeździł z nim po powiecie i zbierał „ wota ” braci szlachty . W Kraszkowicach , podczas tego typu agitacji odżyły staropolskie klimaty : szlachta , pijąc wino , wznosiła toasty na cześć Nieszkowskiego – przyszłego landrata powiatu wieluńskiego . Podobne działania , lecz na mniejszą skalę , podjął Kołdowski , jednak miejscowi solidarnie postanowili głosować na kandydata związanego z powiatem , podobnie jak Trepka przedstawiciela zamieszkałej w Wieluńskiem szlachty ewangelickiej . Niektórzy , agitowani przez Kołdowskiego listownie , odpowiadali , że obiecali swój głos jego konkurentowi .
Ponowne wybory odbyły się 4 kwietnia 1804 r . 58 Jak relacjonowała kamera ( 7 maja 1804 r .), na faworyta , jakim był Nieszkowski , oddano 36 głosów , Kołdowskiego poparł tylko Felicjan Gogolewski , siedmiu właścicieli dóbr rycerskich z powiatu wstrzymało się od głosu . Nie uznano natomiast dziesięciu głosów , które oddano na Kołdowskiego , a które ten przesłał bezpośrednio do kamery , obawiając się , jak pisał do króla ( 5 maja 1804 r .), nieuczciwości urzędującego landrata . W dalszym ciągu swego raportu kamera przypomniała władzom w Berlinie , że mija sześciomiesięczny okres , jaki król dał Randowowi na udowodnienie szlachectwa . W tym przypadku zrozumiałym jest , że drugie wybory landrata wieluńskiego były ze strony władz pewnego rodzaju asekuracją , na wypadek gdyby Randow nie potrafił udowodnić swych praw do klejnotu . Intensywne zaangażowanie się Trepki w elekcję swego następcy kosztowało go dziesięć tal . grzywny , którą obarczono go za uchybienia proceduralne . Kamera wyraziła przekonanie , że Nieszkowski jest odpowiednim kandydatem na stanowisko landrata , co ważne włada językiem niemieckim ( matka z domu von Prittwitz ).
Postęp w całej sprawie następuje za sprawą króla , który rozkazem gabinetowym z 16 czerwca 1804 r . odnawia szlachectwo , już teraz von Randowowi , co pozwala mu na uzyskanie upragnionej godności 59 . Na stanowisku tym pozostawał do końca panowania pruskiego i początkowym okresie organizacji nowych władz po pokonaniu Prusaków i wkroczeniu wojsk francuskich do Prus Południowych 60 . Na uwagę zasługuje fakt , że wśród wymienionych wła-
58
Brakuje , niestety , precyzyjnych informacji o samej procedurze „ wotowania ”. Należy przypuszczać , że wzorem śląskim miało ono charakter kurendalny ( Umlaufverfahren ), gdzie uprawnieni wyborcy przekazywali swoje głosy do kamery , zob . M . Konopnicka , Szlachcic śląski w administracji powiatu …, s . 123 . Na terenie Prus Południowych zadanie to mogło należeć do landratów i komisarzy odpowiedzialnych .
59
GStA PK , II . HA Generaldirektorium , Abt . 10 , XI , Nr 42 , k . 112 – 207 ; o sześciomiesięcznym terminie , jaki dano Randowowi na udowodnienie szlachectwa , czytamy również w piśmie Vossa do kamery kaliskiej z 1 maja 1804 roku , zob . APP , KDK , sygn . 15 , k . 145 .
60
Der Polenaufstand 1806 / 7 . Urkunden und Aktenstücke aus der Zeit zwischen Jena und Tilsit , wyd . K . Schottmüller , Poznań 1907 , s . 66 .