Materiały dotyczące Powszechnej Wystawy Krajowej w 1929 r .
193
waniom gospodarczym . Sam katalog był również sporym wydawnictwem , podzielonym na części . Podczas Pewuki na terenie „ E ” bardzo często odbywały się wystawy , np . zwierząt hodowlanych , koni i psów rasowych , a nawet ryb . Część ogólna katalogu wystawy rolniczej została wydana podobnie jak Katalog główny . Każdy pawilon został rozrysowany z zaznaczeniem poszczególnych stoisk , które omówione są dalej . Można więc dokładnie stwierdzić , kto , skąd i co wystawiał . Pozostałe części dotyczą wystaw czasowych . Wydaje się to mało interesujące i wówczas wydane raczej ze względu na samych wystawców , ale znowu trzeba przyznać , że publikacja daje obraz działalności ówczesnych hodowców i właścicieli zwierząt w Polsce 26 .
Dwa bardzo ciekawe wydawnictwa dotyczą pawilonu Związku Ziemian , który ulokowany był również na terenach dotyczących rolnictwa . Jednym jest pięknie wydany katalog 27 , a drugi wydaje się stanowić jego załącznik , ale tego nie wiadomo na pewno , gdyż jest zbiorem tablic i wykresów 28 . Katalog zapowiada już na początku , że „ w pawilonie umieszczone są eksponaty ilustrujące rolę ziemiaństwa w dziedzinie społecznej , gospodarczej i kulturalnej ” 29 . Omówiona jest szczegółowo każda sala i eksponaty , które się w niej znajdują , łącznie z tym , kto wykonał dane dzieło sztuki , kto jest właścicielem np . stołu dębowego , na którym podpisano decyzję o powstaniu styczniowym w 1863 r . Była to ekspozycja niezwykle bogata , dość powiedzieć , że Pałac w Wilanowie wypożyczył m . in . wielki namiot polowy Wezyra Kara Mustafy , zdobyty przez Jana III Sobieskiego w 1683 r . Prezentowano również broń , zbroje i pamiątki po polskich szlachcicach , co doskonale widać na załączonych zdjęciach . Z kolei kolekcja wykresów , które były eksponowane na Wystawie , przedstawiała udział ziemian w różnych sferach życia w Polsce , szczególnie politycznej , wojskowej , stowarzyszeniowej i gospodarczej , oraz dane dotyczące prywatnych gospodarstw rolnych i uprawy gruntów . Kolekcja ta przynosi ciekawe statystyki , które dzisiaj mogłyby być wykorzystane jako źródła dotyczące ówczesnego życia ziemiaństwa i rolnictwa . Odsłania to nieoczywisty aspekt wydawnictw związanych z Pewuką – mogą być one zarówno tekstami źródłowymi , jak i opracowaniami historycznymi , dotyczącymi nie tylko Wystawy , ale także Polski w okresie dwudziestolecia międzywojennego .
Przy okazji Pawilonu Ziemian warto wspomnieć o ziemiankach i włościankach . One również chciały mieć swój pawilon ( był pawilon Pracy Kobiet ,
26
Ciekawym przykładem jest wystawa psów , z katalogu której można się dowiedzieć m . in ., że psy rasowe wystawiali np .: Korpus Ochrony Wojsk Pogranicza , Tresura Psów Policyjnych Poznań-Cytadela lub Dyrekcja Kolei Państwowych . Katalog rolniczy , cz . III , Wystawa Psów Rasowych od 1 – 4 czerwca 1929 roku w halach zwierzęcych , Poznań 1929 , s . 7 .
27
Katalog Pawilonu Związku Ziemian , Wydawnictwo Rady Naczelnej Organizacyj Ziemiańskich z okazji Powszechnej Wystawy Krajowej w roku 1929 , Poznań 1929 .
28
Pawilon Związku Ziemian , Rady Naczelnej Organizacyj Ziemiańskich z okazji Powszechnej Wystawy Krajowej w roku 1929 , Warszawa 1929 .
29
Katalog Pawilonu Związku Ziemian , s . 9 .