Prostor 57 Prostor+broj+57+prostor+57+web

Glavne karakteristike reljefa ove oblasti čine složena geološka građa, tektonski predisponirana dolina Lima, manje doline koje se sa njima spajaju, planine koje gravitiraju i morfološki oblici različite veličine i karakteristika. Upravo zato je stanovništvo ovog dijela Crne Gore imalo na raspolaganju vrlo povoljne prirodne uslove, specifičnu konfiguraciju terena, zaklonjenost od jačih vjetrova, mnoštvo strana prisojnog položaja, gustu hidrografsku mrežu, rudno bogatstvo, šumovitost, obilje vlage, prostrane planinske pašnjake, dobru povezanost puteva, kao i osobena vazdušna strujanja i čist vazduh. Najveći uticaj na vrstu građevinskog materi- jala imali su upravo ovi prirodni uslovi. Kamen i drvo su bili jedini materijali koji su su mogli naći u neposrednom okruženju, zato su se isključivo koristili za gradnju. Još jedna karakteristika zajednička svim kućama ovog i sličnog podneblja je krov velikog nagiba kako bi se objekti i stanovništvo štitili od sniježnih oluja. - kule. I na katunima je osnovna podjela izvršena u odnosu na formu i materijal od kog su kolibe građene, i to na: dubi- roge, kolibe od pletera, kolibe od drveta i kolibe od kamena. PRIMJER Kuća u Savinom Boru, fotografija iz Zbirke fotografija Polimskog muzeja u Beranama, br. 648 objekat uklopio u ovaj karakteristični pejzaž. Nažalost, vrlo mali broj objekata je sačuvan u svom izvornom stanju, veći dio je porušen, nije odolio zubu vremena, dok je određeni broj objekata ne baš najsrećnije rekonstruisan čime je i sama arhitektura izgubila svoju draž. Ono što bi trebalo da bude pozitivna praksa u budućnosti je maksimalno iskorišćenje ogromnog potencijala za seoski turizam. Postoji značajan broj objekata koji bi se mogao rekon- struisati po uzoru na tradicionalnu gradnju. Tako rekonstruisani objekti, kao i smislena savremena izgradnja bi mogli biti u funkciji ugostiteljstva i turizma, da bi se, kako strancima, tako i novim generacijama iz naše zemlje i okruženja, približio duh starih vremena i nekog možda boljeg i možda ljepšeg, svakako manje tehnološkog života u kom je čovječanstvo zaboravilo na prave potrebe ljudi, izgubivši se u svijetu hiperprodukcije i pohlepe. BRVNARE Upravo su u zavisnosti od materijala od kog su građene kuće u selima po- dijeljene na par osnovnih tipova: - dubirozi, - brvnare (prizemne i nad izbom), - čatmare, - kamene kuće (različitih formi), Osim kratkog arhitektonskog pregleda tipova kuća koji su karakterisali područje opština Berane, Petnjica, Andrijevica, Plav i Gusinje, pokušaćemo da vam damo i smjernice za rekon- strukciju i očuvanje ovih objekata, kao i pozitivne primjere kako bi se savremeni Brvnara je obično objekat četvorougaone osnove, češće pravou- gaonog oblika, sa zidovima od brvana položenih vodoravno jedno na drugo. Brvno je, u stvari, pritesano deblje i pravo stablo drveta. Riječ brvno potiče od praslovenskog brv što znači balvan,

Prostor 57 Prostor+broj+57+prostor+57+web | Page 93