164
Anna Jankowiak
społeczno-polityczne w Polsce Ludowej; 8. Początek i istota niemieckiej polityki
agresji, tzw. drang nach Osten; 9. Poznańskie w walce z agresją germańską na
przestrzeni dziejów; 10. Znaczenie Powstania Wielkopolskiego w walce o wolność Ojczyzny; 11. Problem tzw. misji kulturalnej zachodu i Niemiec w Polsce
na przestrzeni dziejów państwowości polskiej; 12. Problem krzyżacki i stanowisko Rzymu w sprawie krzyżackiej; 13. Wkład Polski w zwycięstwo na faszyzmem hitlerowskim w II wojnie światowej. Polska państwem zwycięskim w tej
wojnie; 14. Istota i znaczenie uchwał Konferencji Poczdamskiej; 15. Stosunki
polsko-niemieckie na przestrzeni dziejów; 16. Stanowisko kościoła katolickiego
wobec hitleryzmu; 17. Polityka partii i rządu w sprawie problemu niemieckiego;
18. Postępowe i rewolucyjne tradycje narodu polskiego w 1000-leciu; 19. Chrzest
Polski w świetle nauki; 20. Kultura Polski przed tysiącem lat w świetle zabytków
i wykopalisk; 21. Walka narodu polskiego o utrzymanie granicy zachodniej za
pierwszych Piastów; 22. Nauka polska w walce z pseudonaukowymi teoriami historyków niemieckich o początkach państwa i narodu polskiego; 23. Państwo a kościół w Polsce piastowskiej; 24. Problemy laickie na przestrzeni dziejów Państwa
Polskiego; 25. Mit o tolerancji kościoła a rzeczywistość historyczna; 26. 500-tna
rocznica pokoju toruńskiego; 27. Wsteczna rola kościoła katolickiego w historii
Polski; 28. PPR w walce o wyzwolenie spod okupacji hitlerowskiej; 29. Biskupin – osiedle obronne z wczesnej epoki żelaznej sprzed 2500 lat; 30. Pradzieje
Słowian; 31. Pradzieje Państwa Polskiego; 32. Archeologia w obliczu tysiąclecia
państwa polskiego15.
Przedstawione różnorodne formy zaangażowania przedstawicieli nauki polskiej
w działania propagandowe władz najczęściej, i to wbrew inicjatorom władzy,
przyniosły bardzo pozytywne efekty. Pomimo nacisku politycznego udało im się
wykorzystać sprzyjającą koniunkturę dla rozwoju wybranych dziedzin. Powstałe
wówczas opracowania naukowe znacznie poszerzyły naszą wiedzę o początkach
państwa polskiego, wiele poczynionych wówczas ustaleń zachowało do dziś
swą aktualność. Szeroki udział naukowców w upowszechnianiu wiedzy wśród
mieszkańców miał także pozytywne następstwa. Można zaryzykować twierdzenie,
że był to efekt uboczny planów sformułowanych przez władze partyjne, którym
zależało przede wszystkim na propagandowym połączeniu początków państwa
polskiego z Polską Ludową. Mądrość naukowców sprawiła, że przy tej okazji
dokonali znaczącego poszerzenia tego celu.
Tamże, Tematyka odczytów w związku z obchodami Tysiąclecia Państwa Polskiego w Wielkopolsce w 1966 r., + przemówienia.
15