Προτάσεις για αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας στην Ελλάδα 65
• Σε επίπεδο πολυκατοικίαΣ : Δράσεις ενημέρωσης των ιδιοκτητών και ενοικιαστών , ώστε να γίνει σαφές το οικονομικό και περιβαλλοντικό όφελος που μπορεί να έχουν από την καλά σχεδιασμένη ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου τους , με απώτερο στόχο τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ τους . Έχει αποδειχθεί ότι σε σχέση με ήπιες παρεμβάσεις αναβάθμισης κτιριακού κελύφους που εφαρμόζονται μεμονωμένα στα διάφορα διαμερίσματα , πιο αποτελεσματικές και οικονομικά συμφέρουσες είναι παρεμβάσεις ριζικής ενεργειακής ανακαίνισης που εφαρμόζονται συνολικά στο κτίριο και συνδυάζουν τη μείωση των απωλειών μέσω της θωράκισης του κελύφους ( θερμομόνωση , αλλαγή κουφωμάτων ) με την αύξηση της χρήσης ΑΠΕ και την αποτελεσματική χρήση των ορυκτών καυσίμων ( π . χ . εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών για αξιοποίηση από σύστημα κεντρικής θέρμανσης και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης ) 125 . Παρ ' όλα αυτά , παρεμβάσεις όπως η μετατόπιση από αυτόνομα συστήματα θέρμανσης σε ένα κεντρικό με αυτονομία και με χρήση της ηλιακής ενέργειας για τη θέρμανση χώρων θεωρούνται μάλλον σπάνιες σε ανακαινίσεις κτιρίων κατοικιών . Για να καταστεί πρακτικά δυνατή η υλοποίηση τέτοιων συλλογικών παρεμβάσεων , απαιτείται η απλοποίηση των διαδικασιών και της γραφειοκρατίας για προγράμματα όπως το « Εξοικονόμηση κατ ’ Οίκον », καθώς και η αποτελεσματική εκπροσώπηση των ενοικιαστών / ιδιοκτητών από τον διαχειριστή του κτιρίου .
• Σε επίπεδο γειτονιάΣ - περιοχήΣ : Εμπειρίες σε διεθνές επίπεδο έχουν δείξει τα πλεονεκτήματα των συλλογικών συνεργατικών σχημάτων ιδιοκτητών διαμερισμάτων ( π . χ . Carbon Coop ) σε επίπεδο γειτονιάς ή και περιοχής . Μέσα από τη συλλογική διαχείριση δημιουργούνται οικονομίες κλίμακας , ενώ διευκολύνεται η πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης , ώστε να εφαρμόζονται έργα ενεργειακής αναβάθμισης μεγαλύτερης έκτασης κ . λπ . 126 Στην Ελλάδα απαιτούνται τροποποιήσεις του θεσμικού πλαισίου , ώστε να διευκολυνθεί η δημιουργία και λειτουργία τέτοιων συλλογικών σχημάτων , σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων : από κοινού προμήθεια οικοδομικών υλικών ή υπηρεσιών για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας , εφοδιασμό ενέργειας σε ανταγωνιστικές τιμές , παραγωγή , αποθήκευση ή και ανταλλαγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές , προσφορά υπηρεσιών συμβουλευτικής από τα ίδια τα μέλη , εξαγορά και αναβάθμιση χρεοκοπημένων ή άδειων κατοικιών κ . ά . Τέτοιες πρωτοβουλίες θα μπορούν να συνεργάζονται με τοπικούς φορείς και άλλες κοινωνικές επιχειρήσεις επαγγελματιών διαφορετικών ειδικοτήτων ( π . χ . μηχανικών , τεχνιτών οικοδομικών εργασιών ) και να ενθαρρυνθούν με την παροχή φορολογικών κινήτρων , αλλά και να επωφεληθούν από διαφορετικές κοινοτικές πηγές χρηματοδότησης . Τέτοια συλλογικά σχήματα θα μπορούσαν να παίξουν κεντρικό ρόλο στην άσκηση πολιτικής για την κοινωνική κατοικία , αξιοποιώντας τόσο την εμπειρία του τέως Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας όσο και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Housing Europe ( Πρόγραμμα Housing 4 all , LEMON project , Transition Zero κ . ά .). Kαι , τέλος , μέσα από την αλληλεπίδρασή τους με άλλους κοινωνικούς φορείς και την τοπική κοινωνία θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέρος του « τοπικού οικοσυστήματος » της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας , ενθαρρύνοντας
125
Kyriaki Metaxa ( Oκτ . 2011 ): Energy Audit in Buildings of Significant Multiplicatory and Architectural Value , MSc Energy Systems . Διαθέσιμο στο : https :// goo . gl / 8jyWwA
126
Carbon Coop ( 2009 ): Society for the Reduction of Carbon Limited ’ Trading as Carbon Co-op . Διαθέσιμο στο : https :// goo . gl / kHCbEf