58
Ενεργειακή Φτώχεια στην Ελλάδα
■ Λειτουργία του Παρατηρητηρίου Ενεργειακής Φτώχειας Στη χώρα μας έχει συσταθεί το Παρατηρητήριο Ενεργειακής Φτώχειας υπό την εποπτεία του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ( ΚΑΠΕ ). Οι αρμοδιότητες-στόχοι του Παρατηρητηρίου 112 , όπως παρουσιάζονται στην επίσημη ιστοσελίδα του , είναι :
• η έρευνα των πραγματικών επιπέδων ενεργειακής φτώχειας στην Ελλάδα μέσω αντιπροσωπευτικών δεικτών και η παρακολούθηση της εξέλιξής τους με την πάροδο των ετών ,
• η αναγνώριση των συνθηκών στις οποίες εντείνεται το φαινόμενο της ενεργειακής φτώχειας ,
• η άσκηση αποτελεσματικότερης ενεργειακής πολιτικής με γνώμονα την επίτευξη οικονομικής και κοινωνικής συνοχής , και
• ο προσδιορισμός πιθανών μέτρων πολιτικής για την εξομάλυνση του φαινομένου . Προκειμένου , όμως , να επιτευχθούν οι κρίσιμοι αυτοί στόχοι για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας , θα πρέπει ο φορέας αυτός να αποκτήσει ουσιαστικές αρμοδιότητες , να στελεχωθεί κατάλληλα και να αναβαθμιστεί η λειτουργία του . Είναι αυτονόητο επίσης ότι θα πρέπει να συνεργάζεται με το υπό σύσταση Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για την Ενεργειακή Φτώχεια , ώστε οι δύο φορείς να λειτουργούν συμπληρωματικά και να ανταλλάσσουν απόψεις και τεχνογνωσία .
6.2 . ενημέρωση και εκπαίδευση
■ Στόχοι Ο ρόλος των κατοίκων αναφορικά με την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια έχει αποδειχτεί καθοριστικός . Έχει υπολογιστεί πως δράσεις που στοχεύουν στην αλλαγή της συμπεριφοράς των ενοίκων μπορούν να επιφέρουν σημαντική μείωση της τελικής κατανάλωσης ενέργειας . Παράλληλα , βελτιώνουν την οικονομική δύναμη του κάθε νοικοκυριού , ενώ σε εθνικό επίπεδο συμβάλλουν στην επίτευξη των εθνικών στόχων προστασίας του περιβάλλοντος και του κλίματος . Επίσης , συμβάλλουν και στην εξοικονόμηση ενεργειακών πόρων και στην αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας , της στρατηγικής , δηλαδή , που έχει ως στόχο να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμα μια σταθερή και συνεχή παροχή ενέργειας για τους πολίτες και , παράλληλα , να διασφαλίσει και σταθερότητα στην οικονομία 113 . Πάνω απ ’ όλα , όμως , θέτουν τους πολίτες στο επίκεντρο της λύσης , συμβάλλοντας στη σταδιακή μετάβασή τους από την κατάσταση του παθητικού χρήστη σε αυτήν του ενημερωμένου καταναλωτή και , σε επόμενο στάδιο , σε αυτήν του ενεργού καταναλωτή ( prosumer 114 ), δηλαδή των καταναλωτών , νοικοκυριών ή επιχειρήσεων , που είναι ταυτόχρονα παραγωγοί και καταναλωτές ενέργειας .
Δράσεις ενημέρωσης και συμβουλευτικής αναφορικά με την ορθή χρήση της ενέργειας ενδείκνυνται για νοικοκυριά που πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια , λόγω του μηδενικού ή και χαμηλού κόστους των προτεινόμενων λύσεων , οι οποίες δεν υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής και την άνεση των ενοίκων . Τέτοιες λύσεις είναι ο σωστός αερισμός , η κατάλληλη σκίαση , το σβήσιμο των λαμπτήρων όταν βγαίνουμε από το δωμάτιο , η ρύθμιση της θερμοκρασίας κ . λπ . Σύμφωνα με τον Οδηγό Εξοικονόμησης Ενέργειας της WWF Ελλάς 115 , η ρύθμιση του θερμοστάτη κατά 1 ο C χαμηλότερα μπορεί να επιφέρει στην Αθήνα εξοικονόμηση της τάξεως του
112
ΚΑΠΕ : Παρατηρητήριο Ενεργειακής Φτώχειας . Διαθέσιμο στο : https :// goo . gl / p4ZwnY
113
European Commission : Energy Security Strategy . Διαθέσιμο στο : https :// goo . gl / eRzcXL
114
European Union ( Ιούν . 2016 ): Prosumers on the European Energy Union . Διαθέσιμο στο : https :// goo . gl / c0qZ2P
115
WWF Hellas ( Μάρτ . 2012 ): Οδηγός Εξοικονόμησης Ενέργειας . Διαθέσιμο στο : https :// goo . gl / UbVeoo