Ondergedompeld in de hectiek van alledag kan het lastig zijn om stilte te ervaren. Om erachter te komen wat ware stilte met hem zou doen, ging Daan Fousert op retraite.
Tekst: Daan Fousert
Schrijven over Rust & Stilte is een moeilijke opgave. Moeilijker dan het aan den lijve te ervaren. De allereerste associatie die ik heb met stilte is het lied van Van Dik Hout ‘Stil in mij’ waarin zanger Martin Buitenhuis onder meer zingt: ‘En het is zo stil in mij ik heb nergens woorden voor Het is zo stil in mij en de wereld draait maar door En het is zo stil in mij ik heb nergens woorden voor Het is zo stil in mij’
En dan eindigt dit lied met de voortdurende herhaling van: ‘Zo stil in mij Zo stil in mij Zo stil in mij Zo stil in mij’. Luister, probeer de resonantie van die tekst te voelen en ervaar wat het met je doet.
Zo stil willen we het allemaal weleens hebben, toch? Dat gold ook voor mij en bij deze realisatie kwam ik ‘toevallig’ het boek van Sarah Maitland ‘Stilte als antwoord’ tegen. Zij geeft hierin een fascinerende benadering van het fenomeen stilte: analytisch, persoonlijk, eerlijk en onderhoudend. Het is een verslag van een zoektocht, een persoonlijk experiment, verweven met de stilte zoals die voorkomt in mythes en legenden, in westerse en oosterse religieuze tradities, in de Verlichting, inclusief onze ambivalente houding ten opzichte van stilte in onze huidige maatschappij.
Sara Maitland schrijft over de vele vormen van stilte die zij zelf in haar leven heeft ervaren, zoals die tijdens de nachtvoedingen die ze haar dochter gaf. Stilte als troost. En stilte als verzet. Wat mij het meeste bij is gebleven van het boek, was de confrontatie van Sara met zichzelf toen zij besloot zich een aantal weken af te zonderen op het eiland Skey in Schotland. Na enige tijd bereikte zij daar, in die stilte, het stadium van psychose. De stilte greep haar zo aan dat ze er bijna gek van werd. Voor haar nam de helende werking van stilte zoals zij die eerder had ervaren op dat moment een bijna destructieve wending. Stilte zoeken, zo ervaart zij het, lijkt bij sommigen een moderne levensstijl, een vorm van topsport.
Omdat dit feit mij zo aansprak en ik niet kon geloven dat je van stilte in een psychose kunt raken, besloot ik haar voorbeeld een aantal jaren geleden te volgen en me af te zonderen in
Schotland. Toen ik mijn vrouw vertelde wat ik van plan was, vroeg ze direct: ’Zit je ergens mee?’ Het feit dat iemand zich wil terugtrekken in stilte roept veelal de vraag op of je over iets loopt te tobben, iets moet oplossen, iets met of voor jezelf in het reine wil brengen. Stilte wordt dan geassocieerd met het curatieve effect ervan. Maar nee, ik zat nergens mee, had ook niets op te lossen. Dus ik vertelde haar over het boek van Sarah Maitland en het feit dat ik aan den lijve wilde ondervinden wat stilte met mij zou doen. Ze wenste mij daarop een goede tijd en ‘hoopte dat het me zou brengen wat ik ervan verwachtte.’ Met een open mind en zonder enige verwachting toog ik naar Schotland waar ik in de Middle of nowhere een huisje had gehuurd.
"Het feit dat iemand zich wil terugtrekken in stilte roept veelal de vraag op of je over iets loopt te tobben, iets moet oplossen, iets met of voor jezelf in het reine wil brengen."
Bigstockphoto: Stroop
WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL