Maar ik geloof heel sterk dat veranderingen alleen maar kunnen ontstaan als we aangesproken worden op ons gedrag en de gevolgen ervan. Dat veroorzaakt emoties van boosheid, verdriet of juist blijheid en hoop. Die emoties vormen een voorwaarde om zaken in beweging te brengen. Alleen dan vergroot je de kansen op verandering.
Boeren die kalfjes bij de koe houden, vertellen mij dat de koeien en kalveren gelukkiger zijn en gezonder. Dat ze minder vaak antibiotica hoeven te gebruiken tegen allerlei infecties. Dat is goed nieuws gezien het feit dat we door het gestrooi met antibiotica in de veehouderij te maken hebben gekregen met resistente bacteriën. Een gevaar voor de volksgezondheid. Er zijn zoveel redenen om daarvoor te kiezen. Melkveehouders produceren en verkopen koeienmelk nu vaak onder de kostprijs. Dat zie je ook in de kippen- en varkenshouderij. Er stoppen maar liefst 5 boeren per dag! Dus er is alle reden om te kiezen voor een ander systeem. Niet meer voor de bulk, maar voor de kwaliteit.
Gelukkig zijn er ook pioniers onder de boeren die voor biologisch of biologisch-dynamisch hebben gekozen, maar ook daar moet de ontwikkeling naar diervriendelijke landbouw niet stil komen te staan. De achterblijvers volharden en zetten zich schrap. Die gaan mee in het systeem van steeds maar groter. Helaas luistert de traditionele politiek eerder naar hen dan naar pioniers. De consument kan het veehouderijsysteem moeilijk veranderen. Het meeste wat geproduceerd wordt, gaat naar het buitenland en is dus voor de buitenlandse markt. Dus als overheid moet je ingrijpen op dat vastgelopen systeem waarbij de markt niet meer kan bepalen. De markt kent geen ethiek. De samenleving moet alles van waarde en wat kwetsbaar is beschermen tegen de markt. De Tweede Kamer kan dat bewerkstelligen met regels en met het stimuleren van gedragsverandering. Dat is het mooie ervan: ik kan er iets aan veranderen vanuit mijn positie in de Tweede Kamer.
Zo’n 8 jaar geleden diende ik een motie in over kalfjes bij de koe en toen waren er 3 partijen die ik mee had, nu had ik een meerderheid. Dat geeft voldoening. Je kunt dus als individu inspireren, maar ook als duidelijke pionierspartij. Dat is wat we willen en wat we doen.
Waar hecht je waarde aan als je het hebt over je innerlijke drijfveren?
Onverschrokkenheid en dapperheid. Zonder dat kun je je drijfveren wel vergeten. Omdat je niet durft. Ik denk dat veel mensen idealen hebben, maar dat ze het moeilijk vinden om daar iets mee te doen. Dan komen er onzekerheden op de voorgrond te staan. Omgaan met onzekerheden is een tool die je moet ontwikkelen om je drijfveren tot volle wasdom te laten komen en ook om ze te materialiseren, ze om te zetten in daden.
"Als ik een einde maak aan de bio-industrie, raak ik niet alleen het onderwerp aan van dierenrechten, maar ben ik ook bezig met mensenrechten en met natuur en met milieu"