Dosya
Kentsel Peyzaj Tasarımına
Yeşil Bir Bakış
Bu makalede peyzaj tasarımının içeriği,
hayatımızdaki yeri ve önemine genel bir bakış sunulmuştur.
Ali BATUHAN SEVINÇ
[email protected]
Peyzaj Tasarımı ve Önemi
P
eyzaj kavramı insanlar tarafından
algılandığı biçimiyle, karakteri
doğal ve insani unsurların etkile-
şiminin sonucu olan bir alan olarak ta-
nımlanır. Yani peyzaj, insan gözüyle dış
çevredir denilebilir.
22
kiler. Söz gelimi bizim neredeyse bütün
batı kentlerimizde bulunan efe figürle-
rinden birini, bir Alman şehrinde peyzaj
tasarımı kapsamına almak absürt olur…
Kentsel peyzaj tasarımı aynı zamanda
kent için, bir kimlik oluşturma çaba-
İnsan algıları kentsel imgeleri oluşturur
ve bu imgeler görsel peyzaj değerlerinin
önemli parçaları haline gelir. Bu açıdan
peyzaj tasarımı, insan ihtiyaçlarını op-
timum seviyede karşılamanın yanında,
tasarım elemanı ve imgelemlerle algıla-
rına hitap edecek yaşama alanları oluş-
turma uğraşısıdır. Kentsel peyzaj tasarımı
aynı zamanda kent için,
bir kimlik oluşturma
çabasıdır. Kentin kültürü
ile ilişkilidir ve çağdaşlık
göstergesidir.
İnsan gözüyle dış çevrenin incelenme-
si tanımı altında peyzaj kavramını, dış
çevrenin muhteviyatı kadar ilgili insanın
kültürü, eğitim seviyesi, toplumun folk-
lorik yapısı gibi beşeri faktörler de et- sıdır. Kentin kültürü ile ilişkilidir ve
çağdaşlık göstergesidir. Kimlik doğal
akışında yerini bulmaktadır. Bu durum
özellikle bahçelerde çok belirgindir.
Çünkü bahçeler özeldir, kişi veya belirli
bir amaç için düzenlenir. Tam anlamıyla
kimlik yansıtır. Bahçe içerisinde kulla-
nılan elemanlar, seçilen bitkiler kentsel
peyzaj tasarımının kültürle olan bağını
yansıtır.
Günümüzde kentler çoğunlukla bir
kimliği olmayan, planlama kavramın-
dan uzak yaklaşımlarla gelişen yerleş-
meler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Oysa yaşamımızı geçirdiğimiz bu or-
tamlar insanların hem bedensel hem de
ruhsal yapıları üzerine çok önemli etki-
lerde bulunmaktadır. Bu bağlamda in-
sanların gereksinimleri doğrultusunda
düzenlenmiş ve bir kimliği olan kent-
lerin daha yaşanabilir mekânlar olduğu
konusunda hiç şüphe yoktur.
İşte bu kimliği oluşturmada peyzaj ta-
sarımı, görev üstlenir. Kentsel manada
peyzaj tasarımı bunu yaparken o şehri
paylaşacak toplumun kültürel ve do-
ğal ihtiyaçlarından yola çıkarak donatı
elemanları geliştirir. Kentin donatı ele-
manları içinde mekânı zenginleştiren,
insanlara görsel ve yaşantısal yararlar
sağlayan, çevreyi tanımlayan, insanları
bir araya getirerek kaynaştıran, yüzyıl-
lar sürecek kültür alışverişini sağlayan
ve kısacası bulunduğu ortama ve kente
kimlik kazandıran donatı elemanları,
önemli imgesel öğelerdir. Cansız ele-
manların - kent mobilyalarının durağan,
devinimsiz ve soğuk etkisine karşın ye-
şilin dinamik, hareketli, mevsimlere
göre renklenen ve ekolojik olarak bu-
lunduğu ortamı yenileyen özellikleri bir