Pejatoyspa magazine 2013 - nr 2 augustus 2013 | Page 8

SPIERTRAUMATOLOGIE
ENKELE DEFINITIES Een kramp is een intense, plotse, onvrijwillige en pijnlijke samentrekking van een spier, die wegebt bij het strekken. Stijfheid is een myalgie of spierpijn, die optreedt na een ongebruikelijke inspanning, en die overeenkomt met lokale ontstekingen; de pijn ebt weg bij verwarming en verdwijnt wanneer de fysieke activiteit opnieuw wordt aangevat. Een verrekking is een microscheur van enkele spiervezels, als gevolg van een spier die haar strekvermogen heeft overschreden. Een scheur is het scheuren van een bundel spiervezels, gepaard gaande met de onthechting ervan ter hoogte van de peesvliezen. Een breuk is het volledig doorscheuren van verschillende spierbundels. SPIER- EN PEESPATHOLOGIE BIJ DE HOND. Deze pathologie verzamelt alle spier- en peescomplicaties, ongeacht of ze zijn veroorzaakt door een verwonding. Het kan iedere hond overkomen, maar het komt vaker voor bij sporthonden aangezien zij spieren en pezen intensief gebruiken tijdens herhaaldelijke hevige inspanningen. Traumatische aandoeningen Omdat ze zo pijnlijk zijn, leiden deze aandoeningen meestal tot invaliditeit. Maar ze hebben mogelijk ook ernstige nawerkingen voor de spieren wat de sportcarrière van de hond in gevaar kan brengen. Bij de hond kan om het even welke spier geraakt worden, maar meestal zijn het de spieren van de voorpoten die eraan moeten geloven. Bij nagenoeg iedere sport worden de voorpoten immers het zwaarst belast. Bij een inspanning dragen ze tweederde van het lichaamsgewicht van het dier en nemen ze 20% van het versnellingsproces voor hun rekening. Het komt erop neer dat zij 80% van de spierkracht opvangen. Men maakt een onderscheid tussen spiercomplicaties door direct trauma : honden botsen tegen elkaar, tegen een hard object of vallen op de grond, en spiercomplicaties door indirect trauma. De laatste categorie blijkt steeds verbonden met een overbelasting van de spier, of het nu gaat om de samentrekbaarheid, de uitzetbaarheid of de elasticiteit van de spier. De ernst van de letsels hangt af van het geweld waarmee het trauma is verlopen en de functionele staat van de spier tijdens de impact (samengetrokken of slap). De factoren die directe traumata in de hand werken zijn in de meeste gevallen aan een menselijke fout te wijten (slechte voorbereiding van de toestellen of van het terrein bv.). Die zijn in feite eenvoudig controleerbaar. De factoren die de hond ontvankelijk maken voor indirecte traumata of die ze in de hand werken zijn meer uiteenlopend. Zo moet er rekening worden gehouden met onder andere het korte en gedrongen, supergespierde morfotype, een slecht begeleide training, onvoldoende of geen opwarming, algemene vermoeidheid, omgevingsstress, onvoldoende slaap en/of rust, een onevenwichtige voeding en een verwaarloosde hydratering. Doping met anabole stoffen tot slot is ook een verergerde 8

factor. Bij een spieraandoening maakt men daarenboven nog een onderscheid qua ernst van de aandoening. In stijgende lijn : verrekkingen en spierspasmen, scheuren, breuken en nadrukkelijke kneuzingen. Niet traumatische aandoeningen Deze verzamelnaam groepeert de spierletsels die voorkomen als gevolg van een metabolische stoornis of waarvan de exacte oorzaak weinig of niet bekend blijkt. Het gaat onder andere om “steken in de zij”, een goedaardige aandoening die gekenmerkt wordt door een stralende pijn ter hoogte van de voorkant van het abdomen. In dergelijk geval zal de hond zijn flank beginnen onderzoeken. De pijn trekt vanzelf weg na een kleine rustperiode. Rhabdomyolyse (afbraak van de spieren) door inspanning is een tweede voorbeeld. Dat is een veel voorkomende pathologische spieraandoening die kan worden gekoppeld aan een syndroom van nierinsufficiëntie met een mogelijk fatale afloop voor het dier. Het ras dat het meeste risico loopt op rhabdomyolyse door inspanning is ongetwijfeld de greyhound. Deze vatbaarheid komt voor een groot deel omdat de spiermassa 60% van zijn lichaamsgewicht vertegenwoordigt, en omdat dit ras genetisch een veel hoger aantal rode bloedcellen heeft dan andere rassen. Deze aandoening kan voorkomen tijdens de inspanning (hyperacute vo