Donatiedossier
41
De longen
Donatiemogelijkheden
Longkwabben van levende donoren komen in aanmerking voor transplantatie. De longen zorgen ervoor dat zuurstof in het bloed komt. Daarnaast scheiden ze de afvalstof kooldioxide uit. Bij patiënten met een ernstige longziekte dreigt het lichaam te verstikken doordat de kooldioxide zich ophoopt. Op termijn heeft dat ook gevolgen voor het hart.
Voor een longtransplantatie met levende donoren zijn twee donoren nodig. Daarbij gaat het in feite om longkwabtransplantaties. De rechterlong bestaat uit drie longkwabben, de linkerlong uit twee longkwabben. Niemand kan kwabben van beide longen missen. Daarom staat elke donor een longkwab af. Deze longkwabben vervangen de aangetaste longen van de patiënt.
In het buitenland, met name in de Verenigde Staten, zijn al longtransplantaties uitgevoerd met longen van levende donoren. In Nederland gebeurt dit momenteel nog niet.
Iemand komt in aanmerking voor een longtransplantatie als:
• hij een longziekte heeft die zich in een eindstadium bevindt
• er geen andere behandeling meer mogelijk is.
Meestal zijn dit patiënten met aandoeningen als:
• longemfyseem (COPD)
• taaislijmziekte (Cystic Fibrosis)
• longfibrose
Patiënten die niet alleen longproblemen hebben, maar ook andere ernstige ziekten zoals:
• aids
• tuberculose
• hartfalen
• lever- of nierziekten
• kanker
• ernstig onder- of overgewicht
• ernstige geestelijke ziekte
• ernstige complicaties ten gevolge van suikerziekte
• botontkalking waardoor de ribben gebroken of de wervels ingezakt zijn
• eerdere longoperaties
zijn geen geschikte kandidaat voor een longtransplantatie. Ook patiënten die op het moment van aanmelden roken en alcohol- of drugsmisbruikers komen niet in aanmerking voor een longtransplantatie.
Alternatieven
Alternatieven voor longtransplantatie zijn er weinig. Wel wordt er gewerkt aan het verder verbeteren van de medicijntherapie, onder andere door continue toediening, met een kathete) of via inhalatie (puffjes), van prostacyclines aan patiënten met een verhoogde druk in de bloedvaten van de longen (pulmonale hypertensie). Prostacyclines verwijderen de bloedvaten. Indien de verhoogde druk in de bloedvaten van de longen wordt veroorzaakt door bloedstolsels (longembolieën), kan als alternatief door middel van een chirurgische ingreep via de longslagader getracht worden zo veel mogelijk embolieën tot diep in het gebied van de longen weg te halen (trombo-en-darteriëctomie). Een belangrijk alternatief voor sommige patiënten met een longemfyseem is een longvolumereductieoperatie. Hierbij worden de ziekste longgedeelten chirurgisch verwijderd, waardoor de stand van het middenrif gunstiger wordt voor de ademhaling en de minder zieke gedeelten beter kunnen functioneren. De patiënt wordt daardoor minder kortademig en kan soms zonder extra zuurstof een groter inspanningsvermogen bereiken. Deze behandeling is slechts voor een geselecteerde groep patiënten bruikbaar, omdat niet bij iedereen hetzelfde positieve resultaat kan worden behaald.