Optimum May. 2019 | Page 52

Dogru Bilinen Yanlıs . lar Çocukluğumuzdan beri merak ediyoruz ve merak ettiğimiz sorulara çevremize sorarak ya da araştırarak yanıt arıyoruz. Araştırarak öğrendiğimiz veya dış kaynaklardan duyduğumuz bilgilerin bir kısmı aslında yanlış ama çevremizdeki insanların da yanlış bilmesinden ve bu yanlış bilginin kanıksanmasından dolayı aslında yanlış bildiğimizin farkında değiliz. İşte pratikte, genel kültürde veya hayatın diğer alanlarında aslında yanlış bildiğimizin farkında olmadığımız yanlışlar. Kelebeklerin ömrü bir gün müdür? Bazı ergin kelebeklerin ömrü 1-2 aya kadar varabilir. Ömürlerinde birkaç mevsim yaşayabilenler, kış uykusuna yatabilir veya daha sıcak bölgelere göç edebilir. Balıkların hafızası üç saniye midir? Japon balıkları en az üç aylık bir hafızaya sahiptir. Bukalemunlar bulunduğu ortama göre mi renk değiştirir? Bukalemunlar değişen duygusal haller sonucunda renk değiştirirler. Eğer bu renk değiştirme ortama uymak için oluyorsa bu tamamen tesadüftür. Fazla şeker yersek diyabet hastalığına yakalanır mıyız? Fazla şeker alımı ile diyabet hastası olmak arasında herhangi bir ilişki yoktur. Dünya’nın kaç uydusu vardır? En az yedi. Ay’ın dışında 6 tane daha asteroid (NEAs) Dünya’yı Güneş’in etrafından takip eder ve çıplak gözle görülemezler. Yeryüzündeki oksijenin çoğunu ormanlar mı üretir? Su yosunlarının ürettiği net oksijen miktarı diğer tüm ağaçların ve kara bitkilerinin 52 birlikte ürettiğinden daha fazladır. Yunuslar su içer mi? Yunuslar hiçbir zaman su içmezler ve suyu yedikleri yiyeceklerden (balık, kalamar) ve vücutlarındaki yağı yakarak elde ederler. Çok uyumak sağlık için iyi midir? Yapılan bir araştırmada günde 8 saat veya daha fazla uyuyan insanların 6-7 saat uyuyanlara göre daha erken öldüğü gözlenmiştir. Keza günde 2 saat uyuyan filler uzun yaşamlarıyla meşhurdur fakat günde 22 saat uyuyan koalalar sadece 10 yıl yaşarlar. Meyve suyu kutuları. Bardağa koyarken sürekli etrafa sıçrattığımız meyve suyu kutularını kullanırken bir de böyle denemekte fayda var. Kullanımı yaygınlaşmış bazı gündelik söylemler: •“Göz var nizam var.” değil “Göz var izan var.’’ •“Eşek hoşaftan ne anlar.” değil “Eşek hoş laftan ne anlar.” •“Kısa kes Aydın havası olsun.” değil “Kısa kes Aydın abası olsun.” Aba, dizde biten bir kıyafettir. •“Su uyur düşman uyumaz.” değil “Sü uyur düşman uyumaz.” (Sü, asker demektir.) •“Saatler olsun.” değil “Sıhhatler olsun.” •“Aptala malum olurmuş.” değil “Abdala malum olurmuş.” (Abdal, derviş demektir.) •“Güzele bakmak sevaptır.” değil “Güzel bakmak sevaptır.” Emre Özcan