??
Ubuntu
Het pad van gedeelde menselijkheid
Annette Nobuntu Mul leeft Ubuntu. Met haar bedrijf Ubuntu Society organiseert zij reizen
naar Zuid-Afrika om daar te leren begrijpen wat Ubuntu werkelijk betekent. Voor mensen,
relaties, de aarde. Ervaar haar prachtige ontmoetingen en wijsheden tijdens de achtdaagse
reis langs symbolische monumenten van Zuid-Afrika.
You can leave South Africa, but it won’t leave you. Het was maart
2000 toen ik op ‘die lughawe’ van Kaapstad de tekst las op een
billboard. En zo was het. Zuid-Afrika is vanaf het eerste moment
dat ik er voet op de grond zette, onder mijn huid gaan zitten en is er
nooit meer weggegaan. Wat is dat precies? In een spiritueel ervaren
moment, een moment van ‘hoendervel’, het herkennen van een
zielsopdracht? Het voelde in ieder geval als thuiskomen!
‘Je moet niet alles willen verklaren, voor je het weet verklaar je
elkaar de oorlog,’ zingt Stef Bos, inmiddels zelf getrouwd met een
Zuid-Afrikaanse.
Mijn inmiddels dierbare vriend, my swartbroer, Leslie Maboza
reageerde toen ik hem mijn gevoel van thuiskomen probeerde uit
te leggen: ‘Annette, ek verstaan julle in Holland nie. Julle vra altyd
‘hoekom?’, ons in Afrika sê gewoon ‘dit gebeur’.’
Anders denken, anders kijken en van elkaar leren in de
tussenruimte. Misschien ligt in mijn analyseren en verklaringen
zoeken wel degelijk een westerse onderstroom van ‘de illusie van
de maakbaarheid’, het onbegrijpelijke begrijpelijk willen maken, de
ogenschijnlijke controle over het leven. Ons ‘Yes we can!’, hetgeen
ons, nazaten met de VOC-mentaliteit in het bloed, natuurlijk
ook geen windeieren heeft gelegd. ‘Ons in Afrika sê gewoon ‘dit
gebeur’…’. Hoeveel kunnen wij leren van Leslie en ‘sy mense’ als het
gaat om omgaan met het lot, het leven in het hier-en-nu, go with
the flow?
Wat kunnen wij leren van dit waanzinnig prachtige land, dat vecht
met het verleden. Een verleden, waar wij een diepe navelstreng
mee hebben. Ubuntu kan nu uitgerekend onze wijze leermeester
zijn in het diepgewortelde besef van onderlinge verbondenheid,
compassie, één zijn in menszijn. Umntu Ngmuntu Ngbantu: People
are people through other people. Oftewel: Ik ben omdat wij zijn!
Ligt hier mogelijk een sleutel voor de vraagstukken in onze
samenleving, die we niet meer opgelost krijgen via ons
individualistische denken?
Sinds enkele jaren ga ik één keer per jaar samen met een groep
Nederlanders, ieder met zijn/haar eigen zingevingsvraagstuk in
werk en leven, naar Zuid-Afrika. In deze achtdaagse Studiereis
‘Ubuntu GESTALTe geven’ gaan we naar symbolische plekken in
ontmoeting met Zuid-Afrikaners/Afrikanen. Elke dag heeft een
thema, gebaseerd op de principes van Ubuntu.
Tekst en foto’s: Annette Nobuntu Mul / Peter Boshuijzen