12 Vereniging
Tekst | Berber Bijma • NVM MAGAZINE
De markt in 2023 : Wonen , Business en Agrarisch en Landelijk makelaars aan het woord .
Afkoeling op de markt geeft onzekerheid , maar makelen is weer interessanter
De vastgoedmarkt koelt over de volle breedte af . Wonen , Agrarisch & Landelijk en Business – iedere NVM-vakgroep merkt de gevolgen van een hogere rente en gestegen energieprijzen . De prijs van woningen is twee kwartalen gedaald , de agrarische sector wacht op stikstofregels en de commerciële vastgoedmarkt ziet het belang van verduurzaming toenemen . Hoe staat de markt ervoor , ruim een jaar nadat op Europese bodem een oorlog uitbrak ?
De prijzen van koopwoningen daalden in het tweede halfjaar van 2022 , terwijl de rente steeg . Dat heeft kopers voorzichtiger gemaakt . Biedingen onder de vraagprijs zijn bepaald geen uitzondering meer . Het aantal transacties bleef intussen wel goed op peil , ook omdat er nog altijd te weinig aanbod is in vergelijking met de vraag . De gedaalde prijzen zijn daarom vooral toe te schrijven aan de gestegen rente , niet aan een afnemende vraag . De huidige situatie is niet te vergelijken met de situatie in 2008 , aan het begin van de kredietcrisis . De financiële sector is nu veel stabieler . Dat alles stemt hoopvol voor herstel op de middellange termijn , zo blijkt uit de Monitor Koopwoningmarkt over het vierde kwartaal van 2022 . Ook op de markt voor commercieel vastgoed ging de vaart er verder uit in het laatste kwartaal van 2022 .
Gebruikers en investeerders zijn door de snel gestegen rente minder actief . Ook de gestegen energieprijzen hebben flinke impact . De markt voor bedrijfsruimte doet het door een krap aanbod relatief beter dan die voor kantoren en winkels , blijkt uit de kwartaalcijfers van NVM Business . Op de wat langere termijn lijken er weinig zorgen , omdat de Nederlandse economie het prima doet . In de markt voor agrarisch vastgoed daalt het aantal transacties . Veel ondernemers zijn terughoudend in afwachting van regelgeving vanuit Den Haag op het gebied van stikstof . Tegelijkertijd stijgen de prijzen van de transacties . Dit komt deels door de sterke opbrengsten in 2022 . Grote delen van de grondgebonden agrarische sector profiteerden daarvan . Maar ook de omliggende landbouwgronden van bedrijven vertegenwoordigen steeds meer waarde .
Voor makelaars in alle sectoren is de onzekerheid dus toegenomen , terwijl het toekomstperspectief goed blijft . Wat betekent dat voor het dagelijks werk ? NVM-leden uit de vakgroepen Wonen , Business en Agrarisch & Landelijk geven hun visie .