Nomen Omen Luty 2023 Nomen Omen Luty 2023 | Page 31

Zaglądając dzisiaj do nowo wydanych podręczników szkolnych i atlasów astronomicznych , wszędzie zobaczymy ten sam , znajomy nam dobrze widok - wielki wycinek słońca , a obok niego ustawione w równym rzędzie osiem planet układu słonecznego . Jednak nie zawsze tak było . Do 2006 roku , tuż za Neptunem znajdował się jeszcze jeden , mniejszy , ale równie okrągły i majestatyczny jak reszta obiekt . Mowa tutaj oczywiście o Plutonie . Ze względu na 93 rocznicę jego odkrycia przypadającą na 18 lutego , warto zasta-nowić się czym właściwie jest Pluton , i jak niegdyś astronomowie , poruszając to samo pytanie , zrewolucjonizowali klasyfikacje obiektów w kosmosie .
Wszystko zaczęło się odkryciem Plutona w 1930 przez Clyde ’ a Tombaugha . W tamtym czasie wiedza na temat układu słonecznego była dosyć ograniczona . Wiadomo było jedynie , że istnieje słońce , osiem planet głównych , oraz pas asteroid pomiędzy Marsem , a Jowiszem . Naturalnie więc wiadomość rozniosła się z hukiem . Każdy był podekscytowany myślą o nowej , dziewiątej planecie orbitującej wokół słońca . Podręczniki i atlasy zostały przepisane , bazy danych zaktualizowane , a publiczna świadomość poinformowana uwzględniając istnienie nowej planety , zwanej Plutonem . Jednak odkrycie to było fascynujące również z innego powodu . Pluton to całkiem tyciutki obiekt . Sam w sobie ma promień około 1188 kilometrów , czyli mniej niż jakakolwiek inna planeta układu słonecznego , a nawet mniej niż sam Księżyc ! Astronomowie jednak nie zaprzątywali sobie tym zbytnio głowy … do czasu .
W latach 90 XX wieku zaczęto odkrywać coraz to nowsze obiekty w pobliżu orbity Plutona . Na początku były to małe asteroidy , jednak szybko znaleziono również o wiele większe obiekty , rozmiarem dużo przekraczające zwykłe kamienie . Zrobiło się więc nagle strasznie tłoczno tuż za orbitą Neptuna , do tego wręcz stopnia , że wymyślono specjalną nazwę dla takich ciał - obiekty transneptunowe . W końcu w 2005 roku nastąpił przełom , gdy odkryto obiekt o niemalże identycznej średnicy co Pluton , jednak o 25 % razy większej masie i nazwano go Eris . Grono astronomiczne stanęło wtedy przed niemałą zagwozdką . Niegdyś uwielbiany Pluton okazał się nie dość że nie aż taki samotny jak to się wcześniej wydawało , lecz również i nie taki unikalny .