BÖLÜM 6
AKUT ROMATİZMAL ATEŞ
Jonathan R. Carapetis
Çeviri: Dr. H. Fatih Çay, Prof. Dr. Cahit Kaçar
Epidemiyoloji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Patogenez. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Klinik Özellikler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Prognoz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Önleme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Önerilen Kaynaklar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Akut romatizmal ateş (ARA), A grubu streptokok enfeksiyonuna karşı geliştirilen otoimmün reaksiyon sonucunda ortaya çıkan multisistem bir hastalıktır. Vücudun pek çok bölgesi etkilenebilmekte ise de hastalığın
tüm klinik özellikleri neredeyse tamamen gerileme
göstermektedir. Bunun istisnası, kalp kapakçılarında
gelişen hasar olup [romatizmal kapak hastalığı (RKH)],
diğer klinik özelliklerin gerilemesinden sonra bile devam edebilmektedir.
Akut romatizmal ateş ve RKH yoksul toplumların hastalıklarıdır. Yirminci yüz yılın erken
dönemlerine kadar tüm ülkelerde sık görülmekteyken, endüstri toplumlarında bu hastalıkların insidansı azalmaya başlamıştır. Bu azalma büyük oranda,
yaşam koşullarındaki iyileşmeye – özellikle daha az kalabalık evlerde yaşamaya ve hijyen koşullarının düzelmesine- atfedilmekte olup, bunların sonucu olarak A
grubu streptokların bulaşması azalmıştır. Antibiyotiklerin kullanıma sunulmuş olması ve tıbbi bakım hizmetlerinin gelişimi bu sürece katkıda bulunmuştur. ARA’nın
tekrarlayan salgınları 1980’li yıllarda Amerika Birleşik
Devletleri’nin Rocky Mountain eyaletlerinde, oranların
yüksek olarak devam ettiği bölgelerde görülmüştür.
Akut romatizmal ateşin yirminci yüzyılda endüstri
toplumlarında kaybolması ve RKH’nin azalmış insidansı maalesef gelişmekte olan ülkelerde tekrarlanmamış, hastalık şiddetini azaltmadan görülmeye devam
etmiştir. RKH gelişmekte olan ülkelerdeki çocuklarda
en sık görülen kalp hastalığı olduğu kadar erişkinlerde
görülen mortalite ve morbiditenin önemli bir sebebidir. Yakın zamanlı bir araştırmaya göre tüm dünyada
15-19 milyon kişi RKH’dan etkilenmektedir; öyle ki
100
100
101
105
105
106
her yıl her 1 milyon ölümün 0휝 H