Nobel Tıp Kitabevleri | Page 16
BÖLÜM 1
İMMÜN SİSTEME GİRİŞ
Barton F. Haynes Kelly A. Soderberg Anthony S. Fauci
Çeviri: Yard. Doç. Dr. Aylin Rezvani, Doç. Dr. Nihal Özaras
Tanımlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Giriş. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Doğal İmmün Sistem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Patern Tanıma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Doğal İmmünitenin Efektör Hücreleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Sitokinler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Edinsel İmmün Sistem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Normal İmmün Yanıtların Düzenlenmesinde
Hücresel Etkileşimler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
TANIMLAR
• Edinsel İmmün Sistem: T ve B lenfosit aracılıklı sonradan gelişen immün yanıt sistemi. Bu hücrelerce
oluşturulan immün yanıtlar, organizmanın gelişimi
sırasında ve yaşamı boyunca yeniden düzenlenen
genlerin ürünleri olan klonotipik reseptörler tarafından spesifik antijenlerin tanınması esasına dayanır. Edinsel immün sistemin diğer hücreleri, antijen
sunan hücrelerin farklı tipleridir.
• Antikorlar: B hücre gelişimi sırasında yeniden düzenlenen genler tarafından kodlanan; antijene karşı
B hücre reseptörünün ana bileşenini oluşturan immünglobulin ağır ve hafif zincirlerinden oluşan, B
hücre tarafından üretilmiş moleküllerdir. Antikorlar,
B hücre yüzeyinde antijen tanıyan moleküller olarak
ya da plazma ve diğer vücut sıvılarında salgılanmış
moleküller olarak bulunabilirler (Tablo 1-11).
• Antijenler: Edinsel veya doğal immün sistem tarafından tanınarak immün hücre tetiklenmesi, T hücre aktivasyonu ve/veya B hücre antikor üretimine
yol açan yabancı ya da öz moleküllerdir.
• Antimikrobiyal peptidler: Doğal immün sistemin
hücreleri tarafından üretilen, anti-enfeksiyöz ajan
aktivitesine sahip olan, uzunluk olarak 100 aminoasitten kısa peptidlerdir (Tablo 1-2).
• Apoptoz: Hücrelerin yüzeyindeki çeşitli “ölüm reseptörleri” ile verilen sinyalin [örneğin tümör nekrozis
faktör (TNF) reseptörleri, CD95], kaspaz ailesi mole-
•
•
•
•
2
İmmün Tolerans ve Otoimmünite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Programlanmış Hücre Ölümünün Hücresel ve
Moleküler Kontrolü. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Mikroplara veya Konakçı Dokulara Karşı İmmün-Aracılı
Hasarın Mekanizmaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
İmmün Fonksiyonu Klinik Değerlendirmesi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
İmmünoterapi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Önerilen Kaynaklar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
küllerinin aktivasyonunu içeren bir sinyalizasyon kaskadına neden olduğu ve DNA bölünmesi ve hücre ölümüne yol açtığı programlı hücre ölümü işlemidir. Aşırı
inflamasyona neden olmayan apoptoz, inflamatuvar
yanıt oluşturan hücre nekrozu ile karıştırılmamalıdır.
B lenfositler: Yüzey immünglobulini eksprese eden
(antijen için B hücre reseptörü) ve antijenle etkileşimden sonra spesifik antikor salgılayan, kemik iliği kaynaklı veya bursa eşdeğerindeki lenfositlerdir
(Şekil 1-2, 1-6).
Antijen için B hücre reseptörleri: Postnatal B hücre gelişimi sırasında yeniden düzenlenen; antijeni Ig ağır
ve hafif zincir değişken bölgeleri ile tanıyan ve B hücresine antijen-spesifik antikor üretmek üzere kalıcı
olarak farklılaşması için sinyal gönderen yüzey immünglobulin (Ig) ve ilgili Ig αβ zincir moleküllerinden oluşmuş yüzey molekül kompleksidir (Şekil 1-8).
İnsan lökosit farklılaş XH[