Bölüm
1
GENEL ANATOM‹
G‹R‹fi
‹nsan Anatomisi (anatomia humana), insan vücudunun normal flekil ve yap›s›n› inceleyen bir bilim dal›d›r. Di¤er t›p bilim dallar›n›n da temelini oluflturan ANATOM‹’nin u¤rafl› alan›, günümüzde flekil ve yap› ile s›n›rl› kalmay›p geliflim, fonksiyon ve klinik özellikleri de kapsar.
Anatomi terimi, Grekçe anatome (ana + temnein, kesip parçalara ay›rmak) teriminden orijin al›r. Anatomi ö¤retimindeki kadavra uygulamas›n› belirten dissectio’nun kayna¤› olan Latince dissecare de ayn› anlamdad›r.
Eskiden, ölü anatomisi (nekroanatomi) anlam›nda kullan›lan ve ö¤retimi sadece
kadavraya dayanan anatomi, günümüzde s›n›rlar›n› canl› vücuda ulaflt›rm›flt›r (living
anatomy, canl› vücut anatomisi). Klinik Anatomi, Cerrahi Anatomi, Radyolojik Anatomi ve Yüzeyel Anatomi gibi modern anatomi dallar›, anatominin canl› vücuda entegrasyonunun en güzel örnekleridir. Baflar›l› bir hekim olman›n en önemli koflullar›ndan biri iyi bir anatomi bilgisine sahip olmakt›r.
‹nsan vücudunun yap›s›, iki ö¤retim yöntemi ile incelenebilir. Bunlardan birincisi, biyolojik ifllevlerine göre gruplanm›fl organ sistemleri çerçevesinde inceleme olup,
bu yöntemle sistemik anatomi (anatomia systemica) do¤mufltur. Bir bütün olan insan vücudu, sistemik anatomide analitik bir bak›fl aç›s› ile systema locomotorium,
systema cardiovasculare, systema digestorium, systema respiratorium, systema urogenitale, systema nervosum, organa sensuum ve glandulae endocrinae (endokrin sistem) olarak 8 sisteme ayr›lm›flt›r. ‹kincisi, sentezci bir bak›fl aç›s› ile insan vücudunun, sistem ayr›m› yap›lmaks›z›n bölge bölge ele al›narak incelenmesi olup, bu yöntemle de topografik anatomi ortaya ç›km›flt›r. Topografik anatomi yöntemi, uygulamal› bir bilim alan› olan t›p doktorlu¤u (hekimlik, md) için daha elverifllidir; çünkü hekimin karfl›s›na gelen hastan›n yak›nmalar› da, muayenesi de vücut bölgelerine göredir. Klinik anatomi, cerrahi anatomi, radyolojik anatomi ve yüzeyel anatomilerde insan vücudunun ele al›n›fl› topografik yöntemledir. Bu kitab›n genel anatomi
d›fl›ndaki bölümleri topografik yöntemle yaz›lm›flt›r.
11