Bölüm 1 • Göğüs
sternum’un her iki yar›s›n›n birbirinden ayr›lmas›na olanak verir. Sternum’un median planda iki parçaya ayr›lmas›, akci¤er
üst loblar›ndaki tümörlerin ç›kar›lmas› için iyi bir görüfl sa¤lar.
Cerrahi sonras› sternum yar›lar›, tel dikifllerle tekrar birlefltirilir.
Sternum Biyopsileri
Sternum gövdesi, genifl olmas› ve hemen deri alt›nda
bulunmas› nedeniyle s›kl›kla kemik ili¤i biyopsisi
için kullan›l›r. ‹¤ne, ince olan kabuk tabakay› delerek
k›rm›z› kemik ili¤inin bulundu¤u süngerimsi tabakaya ulafl›r.
Sternum biyopsisi, ço¤unlukla nakil için ilik örne¤i elde etmek, kanser metastazlar›n›, kan bozuklu¤unu (anomalilerini)
tespit etmek için kullan›l›r.
Sternum Anomalileri
Sternum, prekartilaginöz dokunun, sternum bantlar›n›n veya kollar›n›n çift tarafl› dikey yo¤unlaflmalar›
sonucu kaynamalar› ile geliflir. Fetüste sternum yar›mlar› birleflmeyebilirler. Kalbin d›flar› f›rlayabilece¤i (ectopia cordis) tam sternum yar›¤› nadirdir. Manubrium ve
corpus’un üst yar›s›nda olan sternum yar›¤› V veya U fleklindedir ve bebeklik döneminde sternum yar›mlar›n›n do¤rudan
bir araya getirilmesi ve tutturulmas› ile tedavi edilebilir. Bazen
eksik kaynama nedeni ile corpus sterni’de bir delik (foramen
sternale) kalabilir. Klinik olarak belirti vermemekle birlikte,
kifli bunun muhtemel varl›¤›n›n fark›nda olmal›d›r ki gö¤üs
filmlerinde, örne¤in, iyileflmemifl bir kurflun yaras› gibi yanl›fl
yorumlara yol açmas›n. ‹çeri çökmüfl (pectus excavatum, huni
gö¤üs, kundurac› gö¤sü) ya da öne fazla ç›km›fl (pectus carinatum, güvercin gö¤sü) sternum, anormal varyasyonlard›r ve
daha çok çocukluk ça¤›nda bildirilirler.
Yafll›larda yafla ba¤l› de¤ifliklikler nedeniyle processus xiphoideus’da ço¤unlukla delik oluflur ancak bu delik de klinik bir
belirti oluflturmaz. Benzer flekilde, bebeklerde processus xiphoideus’un öne do¤ru ç›k›nt› oluflturmas› nadir de¤ildir, görüldü¤ünde genellikle cerrahi bir düzeltme gerektirmez.
85
kökünde olur ve sendromun belirtileri de üst taraf yap›lar›nda
ortaya ç›kar (Bölüm 6 ve 8’e bak›n›z).
Kaburga Çıkıkları
Kaburga ç›k›klar› (kayan kaburga sendromu) kaburga k›k›rdaklar›n›n sternum’dan ayr›lmas› - sternokostal eklemin ç›k›¤› ya da interkondral eklemin
ayr›lmas› demektir. Vücut temas› olan sporlarda kaburga ç›k›¤› s›k görülür ve muhtemel komplikasyonlar yak›ndaki sinir,
damar veya kaslara bas› oluflmas› ya da hasar verilmesidir. ‹nterkondral eklemlerin ayr›lmas› genellikle tek tarafl›d›r ve 8.,
9. ve 10. kaburgalarda görülür. Bu eklemleri yerinden ç›karacak kadar kuvvetli bir yaralanma, s›kl›kla diaphragma ve/veya
karaci¤er gibi altta bulunan yap›lara zarar verebilir, özellikle
derin solunum s›ras›nda fliddetli a¤r›ya neden olabilir. Yaralanma, ç›k›k bölgesinde yumru fleklinde bir bozukluk oluflturur.
Kaburga Ayrılması
“Kaburga ayr›lmas›”, kaburga ve kaburga k›k›rda¤›
aras›ndaki kostokondral eklemin ç›k›¤› anlam›na gelir.
3. - 10. kaburgaya dek olan ayr›lmalarda, genellikle periost veya perichondrium y›rt›lmalar› oluflur. Sonuç olarak, kaburga yukar›ya hareket edebilir, üstündeki kaburgayla üst üste
binebilir ve a¤r›ya sebep olabilir.
Diaphragma Felci
Diaphragma’ya motor uyar›y› getiren n. phrenicus’un
tek tarafl› yaralanmas› nedeniyle oluflan diaphragma’n›n yar›s›n›n (tek kubbe ya da hemidiaphragma)
felci di¤er yar›y› etkilemez çünkü her bir diaphragma kubbesinin ayr› sinir donat›s› vard›r. Diaphragma felcinin radyografik olarak tespiti için tutars›z hareketlerine dikkat etmek
gerekir. Nefes alma s›ras›nda felçli kubbe normalde afla¤› inmek yerine (fiekil B1.2A), aktif karfl› taraf diaphragma’n›n kar›n içi organlar›na yapt›¤› bas›nçla yukar› itilir (fiekil B1.2B).
Nefes verme s›ras›nda ise yukar›ya ç›kmak yerine, akci¤erdeki pozitif bas›nç sonucu afla¤› iner.
Göğüs Çıkış Sendromu
Anatomistler apertura thoracis superior’u, dolafl›mla
ilgili olmayan maddeler (hava ve g›da) gö¤üs içerisine sadece bu aç›kl›ktan girdiklerinden gö¤üs girifli
olarak da isimlendirirler. Klinisyenler ise apertura thoracis superior’dan, atardamarlar ve T1 spinal sinirlerin gö¤üsten boyun
alt bölümüne ve üst uzuvlara buradan ç›kmalar›ndan dolay› gö¤üs ç›k›fl› olarak bahsederler. Bundan dolay› “Gö¤üs Ç›k›fl
Sendromu” nun (GÇS), apertura thoracis superior’un daralmas› sonucu ç›kan yap›lar›n etkilenmesi nedeniyle çeflitli tipleri
vard›r (Rowland, 2005). GÇS gö¤üsle ilgili bir terim olsa da
s›k›flma asl›nda apertura thoracis superior’un d›fl›nda boyun
ŞEKİL B1.2. Diaphragma’nın normal ve tutarsız hareketleri.