kavramından çıkan Anadolu’nun çok kültürlülüğünün
kutlanması, Bedri Rahmi’nin imgeleriyle birleşince
ortaya çıkan doğu ve batı sentezi düşüncesi de önemli
rol oynamaktaydı. Ayrıca bütün bu kavramlar pavyonun mimari tasarım ilkeleriyle örtüşüyor, bu da sanat
ve mimarlığı ayrılmaz bir bütün halinde ortaya koyuyordu.
DEV BEDRİ RAHMİ
MOZAİĞİNİN
YENİ BULUNAN
BÖLÜMLERİ
KIBRIS’TA
SERGİLENİYOR.
NEWLY FOUND
PARTS OF THE
MOSAIC ARE
EXHIBITED IN
CYPRUS.
42 NATURA • KASIM-ARALIK 2010
Brüksel’den sonra mozaik duvara ne oldu?
Brüksel Fuarının bitiminden sonra, kasalanan tüm
pavyon ve tabii duvar, orada tekrar kurulmak üzere
Türkiye’ye geri gönderiliyor. Önceleri Ankara’da kurulması planlanan pavyonun, Türkiye’ye dönene kadar,
yeni bir emirle İstanbul’da kurulması kararlaştırılıyor.
Ancak bu duvar ne Ankara, ne İstanbul’da tekrar hiçbir
zaman kurulamıyor. Bir süre kasalar içerisinde Sirkeci
Garı’nda kalıyor, daha sonra pavyonun diğer parçaları
ile Gülhane parkına bırakılmış olma olasılığı da düşünülüyor. Öyle olsa bile, kısa bir süre sonra yağmalanıp ortadan kayboluyor. 1960’ta mimarların farkettiği bu durum, 1963’te Milliyet gazetesi tarafından da
teyid ediliyor. Ancak bilinmeyen şey Bedri Rahmi’nin
duvarının bir kısmının çok daha önce yağmalanmış
oluşu ve 1960 Eylül’ünde daha yeni kurulmuş Kıbrıs
Cumhuriyeti’nin katılacağı uluslararası ilk ticaret fuarına hazırlanan pavyonun süslemesi için getirildiğidir.
Duvarın büyük bir kısmının buraya getirilmiş olduğu
bugün artık Sidestreets tarafından kanıtlanmıştır. Ve
bu duvar, bugüne dek TC Elçiliği ve Türk Alayı tarafından Kıbrıs’ta muhafaza edilmiştir.
Mozaiği Kıbrıs’ta nerede buldunuz?
Kulağımıza gelen söylentiler sonrasında, bu mozaik
işin parçalarını ilk olarak TC Elçiliğinde ve Alay Gazinosunda gördük. Aslında kayıp farzedilen bu işin, belki
de kimliği üzerinden oluşacak varlığının izini sürmek,
Türkiye’de değil de Kıbrıs’ta başladığını düşünürsek;
evet, Türkiye için bir kayıptı. Farkındalık bunun için
önemli. Ancak daha sonra ortaya çıkan parçalarla
bunu kamuoyuna açarak, hikayenin bütünü içerisinde
bir farkındalık yaratılmış, ve artık mozaik ortaya çıkmıştır.
Bedri Rahmi’nin mozaiğinin konusu var mı, varsa nedir?
Bedri Rahmi’nin bu mozaik eseri, adeta onun tüm
eserlerinin de bir sentezidir. Burda, tek bir konu aramak yerine, birçok konuyu bir bütün haline getirip
işleyen kolaj niteliğinde bir anlatım görülüyor diyebiliriz. Ama genelinde Bedri Rahmi işlerinin tipik özel-