A
kdeniz Bölgesinde modern opera binası örneklerine çok fazla
rastlanmazken, İtalya ve Fransa gibi ülkelerde, kentin tarihi
meydanlarında konumlu, özenle detaylandırılmış neo-klasik
cepheleriyle ünlü birkaç opera binasından bahsetmek mümkün.
Teatro di San Carlo, Napoli, İtalya, L’Opéra de Toulon, Fransa,
Gran Teatre del Liceu, Barselona, İspanya ve La Fenice, Venedik, İtalya
gibi opera binaları ise detaylı iç mekan teşekkülleri, mermer/taş malzeme
kullanılarak kurgulanan cepheleriyle bu kalabalık listenin içinden öne
çıkan örnekler... Zaman içinde Akdeniz kentlerinde inşa edilmiş bu neoklasik opera binalarının yanı sıra, bölge kentlerinde tasarlanmış modern
örnekler de mevcut: Christopher Alexander’ın tasarladığı Atina Opera
Binası, Yunanistan (1988) ve Santiago Calatrava’nın Palau de les Arts Reina
Sofia, Valensiya, İspanya (2005) projeleri gibi... Alexander ve Calatrava
projelerinde, geçmişin öncül örneklerinde görülen mimari kurguyu örnek
alırken; kullandıkları özgün dokonuşlarla ışıkla mekanın buluşması gibi
bağlamlara değinen yeni bir dil geliştirdiler.
Mehmet Kütükçüoğlu ve Ertuğ Uçar tarafından kurulan İstanbul tabanlı
Teğet Mimarlık’ın tasarladığı, ödüllü İzmir Opera Binası projesini de bu
öncü yapılar arasında tutmak mümkün. Karşıyaka’da inşaatı halihazırda
devam eden İzmir Opera Binası için 2010 yılında İzmir Büyükşehir
Belediyesi tarafından düzenlenen ulusal yarışmada Teğet Mimarlık’ın
önerisi, başvuru yapan 177 proje arasından seçilip birincilik aldı.
Projenin uygulanacağı İzmir Körfezi kıyısında konumlu Karşıyaka’nın
son yıllarda maruz kaldığı yoğun konut yapılaşmasıyla, kentsel dokusu
bazı değişimlere maruz kaldı. Şartnamede belirtilen ‘kamusal alan
İZMİR OPERA
BİNASI, YOĞUN
KONUT
YAPILAŞMASININ
GÖRÜLDÜĞÜ
ANCAK YUMUŞAK
EGE İKLİMİNE
RAĞMEN AÇIK VE
KAPALI KAMUSAL
ALANLARDAN
YOKSUN
KARŞIYAKA’DA
TASARLANDI.
THE DESIGN
OF THE IZMIR
OPERA HOUSE
IS ENVISIONED
FOR KARŞIYAKA,
İZMİR, WHICH
LACKS INDOOR
AND OUTDOOR
PUBLIC SPACE
AND AMENITIES
DESPITE ITS MILD
AEGEAN CLIMATE.
T
here are not many examples of modern opera
buildings in the Mediterranean region where
famous neo-classic versions in countries such
as Italy and France dominate important public
plazas with their elaborate classic architectural
decoration. The Teatro di San Carlo, Naples, L’opéra de
Toulon, Toulon, Gran Teatre del Liceu, Barcelona and
La Fenice, Venice, are but some of these extensive list
of buildings with distinctive ceremonial façades of
columns in stone/marble and rich interior decorative
schemes found throughout the Mediterranean. The few
modern examples that do exist in the Mediterranean
such as the Athens Concert Hall in Greece, 1988 by
Christopher Alexander or the Palau de les Arts Reina
Sofia in Valencia, Spain, 2005 by architect Santiago
Calatrava retain the grand ceremonial architectural
gestures but utilize a more spare architectural language
emphasizing space and light with little decorative
elements.
It is in this recent tradition that we can place the
winning competition proposal from 2010 for the
İzmir Opera House by the İstanbul practice of Teğet
Architecture led by Mehmet Kütükçüoğlu and Ertuğ
Uçar. In a two-stage open national competition
organized by the İzmir Metropolitan Municipality,
MAYIS - HAZİRAN 2 2