Projeler/Projects: Nevşehir
parselasyonunda, projenin arsasının bitişiğinde yeni Avanos otobüs
terminalinin planlanmış oluşu. Avanos 5D projesi bu öngörü ile, bölgede
kamusal bir mekan sağlayarak canlandırmayı hedefliyor.
Avanos 5D binası hafif eğimli bir düzlem üzerinde yükselen ve isminin
de ilham kaynağı iç ve dış mekanları birbirine dönüştüren, beş
cephe duvarı ve aralarında yaratılan boşluklardan meydana geliyor.
Bu beş ‘taş’ cephe duvarı, parçalı ancak birbirleri ile bağlantılı iç ve
dış mekanları oluşturuyor. Masif duvarlar arasında oluşan ilk bakışta
bağımsız olarak da algılanan hacimler, yatayda çizgisel elemanlar ile
sarılmış şeffaf kütleler olarak mekanlaşıyor ve uzun tek parça olan
yapı kütlesi, bütün olarak algılanabilecek parçalı bir forma dönüşüyor.
Yapının zemin ve merdivenlere uzanan kesintisiz taş yüzeyi, çevredeki
doğal örneklere benzer şekilde taştan oyulmuş izlenimini veriyor. Avanos
5D’nin doluluk-boşluk kurgusu ile şekillenen, galerili, birbirlerine
geçişli ve geçirgen iç mekanları, organik bir dolaşım ve çok boyutlu bir
algı oluşturuyor. Cephedeki çeşitli form ve ölçüdeki açıklıklar, dışarıya
doğru farklı bakış açıları yaratıyor ve manzarayı çerçeveliyor. Böylece, iç
mekanın dış mekana yansıması ile içerinin dışarıdan algılanması, ve dış
çevre ile ilişkinin güçlenmesi amaçlanıyor.
Avanos 5D projesi her açıdan, yöre kimliğinin yapı kitlesi ve malzemesi
ile vurgulandığı, arka plandaki dağlarla ve kasabayla ilişkili, çevresi ile
bütünleşen bir mimari oluşturuyor.
Tüm dolaşım istenildiğinde kontrollü, veya serbest, çoklu ön ve
arka girişli kullanımlara olanak verecek şekilde. Ön girişler, yapı
geometrisinin birer uzantısı olan beş ayrı rampa ve merdiven sistemi
ile; arka girişler ise araç ulaşımına da olanak veren uzun bir rampa ile
çıkılan platformdan sağlanıyor.
Avanos 5D’nin duvarlarında üç ayrı yöresel taş ocağından seçilen benzer
TAŞ DUVAR
ÖRME TEKNİĞİ
ÇEŞİTLİ ALAN
VE AÇIKLIKLARI
OLUŞTURUYOR.
THE STONE
MASONRY
TECHNIQUE
CREATES A
VARIETY OF
SURFACES AND
OPENINGS.
impression the building is completely made of stone,
a modern version of the area’s rock carved vernacular
stone architecture and natural forms.
Avanos 5D complex sits on a slightly slanted ground and
is comprised of volumes within five primary wall like
shapes, also the inspiration for its name, (5D, duvar or
wall in Turkish) connecting exterior space with the airy
interior volumes. These segmented five stone volumes
form the passageways between exterior and interior.
Self-standing at a glimpse, these exterior walls are
horizontally linked spaces that actually are part of a
larger single building. Use of empty spaces and irregular
spaces in stone in Avanos 5D give it an organic feel
and a multi-dimensional aspect similar to premodern
local vernacular architecture, an effect intended by
the architect. The building’s continuous stone surface
extending to the floors and staircases makes it seem like
the building was carved from stone similar to natural
examples. The openings of various sizes on its façade
provide multiple viewpoints to its surroundings, framing
the scenery, thereby reinforcing the relationship between
the complex and its natural and cultural context.
The front entrances are through five ramps and stairs
that are extensions of the building’s basic geometry
while the back entrances are more regularized for
vehicle access. Vertical circulation is provided through
the stairs accessible from the stone front facade which
continue around small inner courts lined with stone and
104 NATURA • MART-NİSAN / MARCH-APRIL 2011
AVANOS.indd 8
4/11/11 6:35 PM