‘THE OLD İSTANBUL DOESN’T EXIST
ANYMORE BUT WHAT REMAINS IS ENOUGH
TO KEEP ITS IMAGE ALIVE.’
THE LEADING MAN WHEN IT COMES TO THE PRESERVATION OF TURKISH HISTORICAL HERITAGE IS PROF.
DOĞAN KUBAN, WHO HAS PRODUCED NUMEROUS WORKS ON TURKISH, ISLAMIC AND ANATOLIAN
ARCHITECTURE AND ART, ALONG WITH HIS SPECIALIZED RESEARCH ON ISLAMIC TURKISH ART AND MOSQUES.
WE HAVE INTERVIEWED PROF. KUBAN ON THE PRESERVATION OF ARCHITECTURAL HERITAGE.
YAZI-TEXT: MIMAR HEVAL ZELIHA YÜKSEL
İstanbul hakkında yazılarınız var, yazılarınızı bir araya getirdiğiniz
kitaplarınız var. 1992’de yazdığınız İstanbul kitabının üzerinden 10 sene
geçti. Bu kitaptaki İstanbul’un kültürü ile ilgili söyleminizde değişiklikler
oldu mu?
İstanbul’u yazdıkça yeni şeyler söylenecektir. Önce halkın İstanbul’a
sahip çıkması gerek.
İstanbul ve kültür sorunsalının tartışılması ve irdelenmesi yeterli
yoğunlukta değil mi?
Yoğun ama, içeriksiz.
1992’de İstanbul yazılarında kültürün belirsizliği adlı yazınızdan sadece
bir cümleyi aldım. Bugün baktık İstanbul Kültür Başkenti kapsamında
360 milyon Euro harcandı, %60 restorasyona gitti deniliyor. Yapılan
restorasyonlarla ilgili ne düşünüyorsunuz?
Hiçbir şey doğru dürüst restore edilmedi. Bugün şu anda İstanbul’da
yapılanlardan haberi olan bir adam yaşamıyor. Bu kent 15 milyonluk
kocaman bir ülke. Ne var ki sokaktaki halkın İstanbul’dan haberi yok,
içinde yaşıyor. Halk sahip olsa, hiç olmazsa Sur içi, Galata ve Boğaz da
daha iyi korunabilirdi. 1970’de İstanbul koruma planı için bütün verileri
topladık. 1.5 yıl çalıştık. Sur içi, Boğaz, Üsküdar sokak sokak saptandı.
150 sayfalık rapor yayınlandı. Ama koruma gerçekleşmedi. Yağma ve
spekülasyon hala egemen. Anadolu’daki fakir adam kendi kültürüne
sahip değil ki İstanbul’a sahip olsun. İstanbullular bile kendi evlerinin
hepsini yok ettiler. Apartman yaptırdılar. Tarihi İstanbul dokusu yok
oldu. Avrupa kentlerinin korunmuşluklarını görünce insan utanıyor. Bu
kadar görgüsüz bir yıkıcılık neyin ifadesi?
Bildiğimiz ‘sur içi – sur dışı’ kavramları değişti sanırım.
Tarihsel olarak değişmedi. Fakat bu toplum bir sur içi İstanbul’unu
kuşkusuz hayal edemiyor.
Where would the ‘Old Town’ of Istanbul be?
The parts of the city inside of the ancient city
walls, Galata, Beyoğlu and Bosphorus. These places
are Istanbul’s main elements, even though their
preservation isn’t remarkable. The plans to revive
the historical beauty of the ancient Istanbul aren’t
sufficient, but at least an image of the old Istanbul can
be