«ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ έρευνα & εφαρμογές» Τόμος 1, Τεύχος 3, 2018 ISSN: 2623-3673
Η ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στη νεότερη Ελλάδα το επιστημονικό, ερευνητικό έργο για την ενδομήτρια ζωή,
αρχίζει με τη δουλειά του Αθανασίου Καυκαλίδη (1919-1987). Ξεκινώντας το 1960
και για 25 περίπου χρόνια, κάνοντας χρήση των ψυχοδηλωτικών LSD -25,
psylocybine & ketamine hydrochloride μέσα από ψυχοθεραπευτική διαδικασία την
οποία ονόμασε «Αυτοψυχογνωσία», οδηγήθηκε σε ευρήματα που συσχέτιζαν
σοβαρές ψυχικές διαταραχές στην ενήλικη ζωή του ανθρώπου, με δυσάρεστες
συναισθηματικές εμπειρίες κατά την ενδομήτρια ζωή.
Μέχρι το 1966, όταν παρουσίασε την εργασία του στο 4ο Συνέδριο
Ψυχιατρικής στην Μαδρίτη, ήταν πεπεισμένος ότι το ενδομήτριο περιβάλλον ήταν
ένας εντελώς ασφαλής χώρος για το έμβρυο.
Μέχρι το 1972 ο Α. Καυκαλίδης έβλεπε μόνο το πρότυπο: Ενδομήτρια ασφάλεια >
τραύμα της γέννησης > επιθυμία επιστροφής στην ασφαλή μήτρα μέσα από την
ερωτική πράξη ή οποιοδήποτε υποκατάστατό της.
Ασυνείδητα δε επέβαλε το μοντέλο αυτό και στους ασθενείς του. Μέχρι τη στιγμή
που μια εικοσάχρονη κοπέλα σε μια συνεδρία με φωνή ιδιαίτερα ανήσυχη του είπε :
«Νιώθω σα να είμαι στη μήτρα. Φοβάμαι πολύ.» Ο Καυκαλίδης την
αντέκρουσε: «Πώς είναι δυνατόν να είσαι σε μια ασφαλή μήτρα και να φοβάσαι;»
Η απάντηση ήρθε σαν καταπέλτης: «Και συ πώς ξέρεις ότι ήμουν μια χαρά στη
μήτρα;» Η στιγμή αυτή υπήρξε σταθμός γιατί το αρχικό του μοντέλο έγινε στη
συνέχεια: « Η μήτρα μπορεί να είναι αποδεκτική ή απορριπτική ». Επίσης στη
συνέχεια μετατράπηκε σε: «η μήτρα μπορεί να είναι άλλοτε αποδεκτική κι άλλοτε
ένας χώρος απόρριψης». Στο βιβλίο του «Η γνώση της Μήτρας, εκδόσεις ΟΛΚΟΣ» ,
ο Α. Καυκαλίδης παρουσιάζει τα ευρήματά του, αποτέλεσμα της δουλειάς του σε
17περιπτώσεις νευρωτικών ή/και ψυχωσικών φαινομένων. Στις συνεδρίες
Αυτοψυχογνωσίας ο άνθρωπος βίωνε χαώδη τρόμο ή ευδαιμονία. Έτσι διέκρινε τα
έμβρυα σε « Επιθυμητά » & « Ανεπιθύμητα ». Αλλά, αφού όλες οι περιπτώσεις
πέρασαν από την απόρριψη από τη μήτρα στον τοκετό, τελικά όλες οι περιπτώσεις
ταξινομήθηκαν κάτω από τον τίτλο « Απόρριψη ».
Ο Α. Καυκαλίδης μαζί με τον Grof και τον Lake είναι οι κύριοι εκπρόσωποι της
ερευνητικής
δουλειάς
στο
ενδομήτριο
στάδιο
που
χρησιμοποίησαν
ψυχοδηλωτικά. Σύμφωνα με τον Grof οι συναισθηματικές και ψυχοσωματικές
διαταραχές έχουν μια πολυεπίπεδη, πολυδιάστατη δομή με ρίζες στη ζωτική απειλή
και αγωνία του τραύματος της γέννησης και το διαπροσωπικό πεδίο.
Μετά από όλα αυτά, έχουμε σήμερα στην Ελλάδα την ΕΛ.Ε.Π.Π.Ψ.Ι., καθώς
επίσης, Μεταπτυχιακά και εξειδικεύσεις Ψυχολόγων, Μαιευτών και άλλων
επαγγελματιών υγείας πάνω στην προγεννητική ψυχολογία. Αυτό σημαίνει, πως
υπάρχει ενδιαφέρον από τον κόσμο να μάθει για τις προγεννητικές του εμπειρίες και
να βοηθηθεί με τις απαντήσεις για πολλούς τομείς της ζωής του.
Ο ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
Ο επαγγελματίας υγείας που βρίσκεται παρών κατά την προγεννητική και
περιγεννητική περίοδο, οφείλει να είναι επαρκώς ενημερωμένος, έτσι ώστε να
μπορεί να επικοινωνεί πληροφορίες με τον καλύτερο τρόπο και να προάγει την
ψυχοσωματική υγεία του παιδιού. Ο παιδαγωγός έρχεται στη θέση του γονέα και
καλείται – όταν είναι επαρκώς ενημερωμένος- να αναγνωρίσει τον απόηχο των
προγεννητικών και περιγεννητικών εμπειριών του παιδιού και να συμβουλεύσει