Moment-Expo 135 - WEB - TR MOMENT 135 - WEB - TR | Page 55

ELEKTRİKLİ YERLİ TRAKTÖRDE PROTOTİP SÜRECİ DEVAM EDİYOR toprak işleme gibi sürekli ve yüksek bir tork gerektiren işler için elektrik motorları buna ne ölçüde cevap verebilir? Batarya ne kadar süreyle ener- ji sağlayabilir? Bataryalar ne kadar sürede ve ne şekilde şarj olabilir? Ve elbette traktörün, bataryaların fiyatı ne olabilir? İşte bütün bunlar, elektrikli traktörlerin ne zaman üretile- ceği ve kullanılacağı konusun- da belirleyici sorular olarak önümüzde duruyor. ZAMANLAMA NE KADAR ÖNEMLİ? Traktörlerde dizel motor teknolojisinden elektrikliye geçişte, teknolojinin ilerleme hızı süreç için belirleyici ola- cak. Motorda ihtiyaç duyulan teknik gerekliliklerin sağlana- bilmesi, batarya teknolojisinin gelişmesi (boyut, kapasite ve fiyat) bu geçişin zamanlama- sını belirleyecekken, burada asıl olarak şu soruların yanıt- ları zamanlamanın önemini belirleyecek: “Biz bu işin neresinde yer alacağız? Aktör mü olacağız yoksa seyirci mi kalacağız? Devrim Arabaları gibi ama sonu iyi biten bir başarı hikâyesi mi yazacağız yoksa bir başka baharı mı bekleyeceğiz?” İşte bu yüz- den, ne zaman ticarileşeceği- ne bakılmaksızın, çalışmalara hemen başlanılmasını çok önemsiyorum. Diğer yandan elektrikli trak- törlerin ilk etapta özellikle belediyeler için çok iyi bir se- çenek olabileceğini düşünü- yorum. Sınırlı güç ihtiyacı ile sessiz ve emisyon içermeyen kullanımı, yerleşim bölgeleri için cazip olacaktır. ELEKTRİKLİ TRAKTÖRÜN ARTILARI VE EKSİLERİ Elektrikli traktörün en büyük artısı, sıfıra yaklaşan enerji kullanımıdır. Bunun yanı sıra bakım ve işletme maliyetle- rinde müthiş bir gerileme de söz konusu olacaktır. Çünkü bu araçlar motor, filtre, yağ ve geleneksel teknolojiye dâhil olan birçok parçaya ihtiyaç duymadan çalışacak bir teknolojiye sahiptir. Diğer yandan batarya ile çalışan bu traktörler, CO 2 emisyonlarını da önemli ölçüde azaltacaktır. Gerçi araç, kömür santralinde üretilen elektriği tüketiyorsa, o zaman elbette bir CO 2 emis- yonu gerçekleşecektir fakat o noktada bile elektrikli araçla- rın daha avantajlı olduğunu söylememiz gerekir. Ancak bataryalar için sağlanan enerji yine çiftlikte üretilen yenilene- bilir enerjiden sağlanıyorsa bu kez “Sıfır karbon ayak izi” söz konusu olacaktır. Son olarak, elektrikli traktörler sessiz çalış- ma ortamı sayesinde kullanıcı konforu ve memnuniyetini oldukça yükseltecektir. Bunun da başta verimlilik olmak üze- re pek çok faydası olacaktır. Bu kısımda operatör mem- nuniyetine ayrı bir parantez açılmasını önemli görüyorum. Çünkü çiftçiliğin zor bir meslek olması nedeniyle tarımsal nüfusun giderek azalması ve kırsal alanda nitelikli eleman çalıştırmanın zorluğu, özellikle Avrupa’da “çalışan memnuni- yeti” kavramını öne çıkarıyor. AVRUPA’DA ELEKTRİKLİ TRAKTÖR KULLANIM ORANLARI Bu konuda, bir oran vere- cek kadar büyük bir pazar oluşmuş değil. Çalışmalar küresel anlamda da oldukça yeni ve prototipler seçilmiş çiftlikler/işletmeler üzerinde deneme sürecine devam ediyor. Almanya’da sektörün öncü bir firması, gerçek ça- lışma koşullarında beş saate kadar çalışabilen, 50 kW güç çıkışlı bir akülü kompakt bir traktörü 2017 yılında piyasa- ya sürdü. Teknik verilere göre bu traktörün motoru, gücünü yaklaşık 100 kWh kapasiteli bir 650 V yüksek kapasite- li lityum-iyon bataryadan alıyor. Yine teknik verilere “ELEKTRIKLI TRAKTÖRLER KONUSUNDA ÇIN’DE, HINDISTAN’DA VE İTALYA’DA DA ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR AMA BU ÇALIŞMALARIN HENÜZ PROTOTIP AŞAMASINDAN ÖTEYE GEÇEMEDIĞINI DE SÖYLEMELIYIZ.” 53 • AĞUSTOS 2019