DZIEŃ 2, 29 czerwca 2023
Nowe technologie w muzeach i miejscach pamięci
Drugiego dnia konferencji sześć instytucji, miejsc pamięci i muzeów zostało poproszone o to, by zaprezentowały nowe projekty technologiczne, które wdrażają od kilku lat lub też od niedawna. Poza wątpliwościami, próbami i sukcesami instytucje te podzieliły się również wnioskami, które wyciągnęły ze swoich doświadczeń.
Stephanie Billib od 2009 r. jest odpowiedzialna za kontakty z prasą i PR w Dolnosaksońskiej Fundacji Miejsc Pamięci. Zarządza prezentacją i częścią projektów organizowanych przez Miejsce Pamięci Bergen-Belsen m.in. w związku z jego strategią cyfrową.
W 2012 r. Miejsce Pamięci Bergen-Belsen pracowało ze SPECS-lab (Synthetic, Perceptive, Emotive, and Cognitive Systems Lab) nad projektem rekonstrukcji 3D. Na początku chodziło
o stworzenie filmu 3D prezentującego były obóz, który odwiedzający mogliby obejrzeć przed wizytą, aby pomóc im zdefiniować ich oczekiwania. Było to szczególnie ważne, ponieważ
w miejscu, gdzie znajdował się obóz, pozostało bardzo niewiele śladów z przeszłości. Początkowo celem była rekonstrukcja 3D obozu koncentracyjnego zgodnie ze stanem z 15 kwietnia 1945 r., kiedy to obóz został wyzwolony przez Brytyjczyków. Z czasem projekt przekształcił się w immersyjną i interaktywną prezentację zintegrowaną z aplikacją mobilną na tablety. To innowacyjne podejście pozwala odwiedzającym na fizyczną eksplorację byłego obozu, dzięki czemu mogą oni lepiej zrozumieć dawne elementy przestrzenne, w tym ogrodzenia, budynki i obszary obozu w formie, w jakiej istniały one na tym terenie.
W trakcie realizacji projektu doceniono współpracę z grupami interdyscyplinarnymi,
w rezultacie czego zaangażowano ekspertów z różnych dziedzin, z których każdy mógł zaproponować swoją wyjątkową perspektywę. Celem tego działania było stworzenie elastycznego systemu, który byłby kompatybilny z różnymi technologiami, a nie zbudowanie jednego narzędzia. W trakcie trwania projektu starano się odpowiedzieć na pytanie o to, jaka jest grupa docelowa. W końcu zdecydowano się skupić na grupach zwiedzających
i zaprojektować wsparcie edukacyjne dla ich przewodników. Kolejne pytanie dotyczyło tego, czyje oczekiwania należało spełnić, jednocześnie unikając ryzykownych założeń, które mogłyby prowadzić w złym kierunku.
Odwiedzający korzystają z tabletu do poruszania się i orientacji w terenie. Narzędzie pomaga w zrozumieniu skali i w zbudowaniu więzi z historią miejsca. Eksploracja przebiega w sposób nieliniowy, a odwiedzający mogą oprowadzać się sami, wybierając własne trasy. O ile aktywne uczestnictwo jest promowane, to może ono również utrudniać zrozumienie, ponieważ niektórzy odwiedzający mogą nie znać kontekstu tego, co widzą. Narzędzie lepiej sprawdza się w kontekście oprowadzania z przewodnikiem. Miejsce Pamięci stara się osiągnąć równowagę między przekazywaniem informacji a promowaniem spostrzegawczości.
W kwestionariuszach odwiedzający potwierdzili, że narzędzie bardzo pomaga w zrozumieniu historii miejsca i poruszaniu się po jego terenie. Dostępne są tryby VR i AR, ale preferowany jest tryb AR, ponieważ pozwala na oglądanie zarówno przestrzeni wirtualnej, jak i fizycznej
z miejsca, gdzie odwiedzający się właśnie znajduje.
Aplikacja korzysta z funkcji geolokalizacji do określania pozycji odwiedzających poruszających się po terenie Miejsca Pamięci, a także wyświetla na ekranie związane z danym miejscem materiały edukacyjne takie jak: dokumenty, fotografie, rysunki czy cytaty z pamiętników.