MIDDLE EAST HISTORY POLITICS CULTURE XIII MIDDLE EAST XIII | Page 152

նացմանը, նշում է, որ Ադրբեջանի քրդերի շրջանում այդ առաջարկը
ընդունելի դարձնելու և դրական արձագանք ստանալու համար ներ-
գրավվել են նաև Հայաստանի քուրդ և եզդի մտավորականները: Սա-
կայն ադրբեջանական կողմի հակազդեցության, ադրբեջանական քրդե-
րի շրջանում իրենց հայաստանցի ազգակիցների ոչ ազդեցիկ լինելու, և
ինչու չէ նաև պատերազմական գործողությունների պատճառով
ադրբեջանական քրդերի մոտ ի հայտ եկած հակահայկականության
հետևանքով տվյալ ուշագրավ ծրագիրը չի հաջողվել կյանքի կոչել:
Վերոնշյալը ուղղակիորեն գալիս են հաստատելու ադրբեջանցի
հետազոտող և քաղաքական գործիչ Ռասիմ Մուսաբեկովի և ազգա-
գրագետ Արիֆ Յունուսի մտքերը, որ հայկական իշխանությունները
1993-1995 թթ. ցանկանում էին Քարվաճառի (Քելբաջար), Բերձորի
(Լաչին), Որոտանի (Կուբաթլուի), Կովսականի (Զանգելան) շրջանների
հիման վրա ստեղծել իրենց կառավարմանը ենթակա քրդական ինքնա-
վարություն՝ բուֆերային գոտի Հայաստանի և Լեռնային Ղարաբաղի
միջև 44 : Հայկական կողմի այս նախաձեռնությունն ու տվյալ շրջանների
քրդերի անհամաձայնությունն իր արտացոլումն է գտել նաև արևմտյան
ուսումնասիրողնեի աշխատանքներում 45 :
Վիճակագրական տվյալների զեղծարարության խորհրդային
շրջանի ավանդույթները շարունակվում են նաև ժամանակակից
Ադրբեջանում: Հետխորհրդային առաջին մարդահամարն այդ երկրում
անց է կացվել 1999 թ.: Ըստ մարդահամարի՝ Ադրբեջանում բնակվում էր
13 019 քուրդ, որոնցից քրդերենը որպես մայրենի լեզու էր նշել 48,9
տոկոսը, մնացածի համար մայրենի էր ադրբեջաներենը 46 : 2009 թ.
անցկացված հաջորդ մարդահամարի համաձան քրդերի թիվը նախոր-
դի համեմատ 2 անգամ պակաս էր՝ 6 065 47 :
Мусабеков Р., Становление независимого азербайджанского государства и
этнические меньшинства, Азербайджан и Россия: общества и государства, Вып. 4,
Москва, 2001; http://old.sakharov-center.ru/publications/azrus/az_012.htm ; Юнусов
А., Азербайджан в начале XXI века: конфликты и потенциальные угрозы, Баку,
2007, с. 147.
45 Տես՝ McDowall D., նշվ. աշխ., p. 493.
46 Юнусов А., Этнический состав Азербайджана (по переписи 1999 года),
http://www.demoscope.ru/weekly/2004/0183/print.php
47 United Nations Statistics Division, Demographic Statistics: Population by national
and/or ethnic group, sex and urban/rural residence; http://data.un.org/
Data.aspx?d=POP&f=tableCode:26
44
152