MIDDLE EAST HISTORY POLITICS CULTURE XI-XII Middle East | Page 330

ՊՈՂՈՍՅԱՆ ՆԱՐԵԿ
(ՀՑԹԻ)
ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԹԵՄԱՆ ՌԱՖԱՅԵԼ ԼԵՄԿԻՆԻ
ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՍԿԶԲՆԱԿԱՆ ՇՐՋԱՆՈՒՄ
Հրեա իրավաբան Ռաֆայել Լեմկինը ներդրում ունի ինչպես
միջազգային քրեական իրավունքի զարգացման, այնպես էլ ցեղասպա-
նությունների դատապարտման և կանխարգելման գործում: Հայոց ցե-
ղասպանության թեման առանձնահատուկ դեր է ունեցել նրա գիտա-
կան գործունեության մեջ:
Հետազոտության հիմնական խնդիրն է հիմնավորել, որ Հայոց
ցեղասպանության թեմայի ուսումնասիրությունը Ռաֆայել Լեմկինի
գործունեության սկզբնական շրջանում և իրադարձությունների լուսա-
բանումն ունեն իրավական և պատմաքաղաքական կարևոր նշանակու-
թյուն, քանի որ Հայոց ցեղասպանությունն առանձնակի ազդեցություն է
ունեցել Ռաֆայել Լեմկին անհատի վրա` հանցագործության այս տե-
սակը օրենքի դաշտ բերելու գործում:
Ռաֆայել Լեմկինը, ով ծնվել է 1900 թ. հունիսի 24-ին Լեհաստա-
նում` Բեզվոդնե քաղաքում` հրեա ֆերմերի ընտանիքում, իր մանկու-
թյան և պատանեկության տարիներն անցկացրել է Լեհաստանի արևել-
քում գտնվող ֆերմայում` Վոլկովսկ փոքր քաղաքի մոտակայքում, որն
այն ժամանակ ցարական Ռուսաստանի կազմում էր: 1913 թ.` 12 տարե-
կան հասակում, Լեմկինը, կարդալով լեհ գրող Հենրիկ Սենկևիչի «Յո՞
երթաս» պատմավեպը, որը վերաբերում էր առաջին դարում Ներոն
կայսեր կողմից քրիստոնեություն ընդունած մարդկանց կոտորածնե-
րին, զարհուրել է, որ Ներոն կայսրը կարող էր քրիստոնյաներին առ-
յուծների կերակուր դարձնել, ապա իր մորը` Բելային, հարցրել, թե
ինչպես կարող է կայսրը ուրախություն առաջացնել հանդիսատեսի
խմբի մեջ 1 :
«Իմ վաղ պատանեկության շրջանում ես կարդացի Հենրիկ Սեն-
կևիչի «Յո՞ երթաս» պատմավեպը, որը լի է վաղ քրիստոնյաների տա-
ռապանքների վերաբերյալ դրվագներով. hռոմեացիները փորձում էին
Power S., A Problem from Hell: America and the Age of Genocide, New York, Basic
Books, 2002, p. 20.
330
1