“ Naz ederek baş gözlerini yummuş ama arş da gözlerinin önünde , ferş de ! Gözleri açık , fakat gönlü uykuda nice adamlar var ... zaten su ve toprak ehli olanın gözü ne görebilir ki ? Fakat gönlü uyanık olanın baş gözü uyusa bile gönlünde yüzlerce göz açılır . Gönül ehli değilsen uyanık ol , uyuma . Bir gönül iste , mücadeleye giriş . Gönlün uyandı mı güzelce uyu . Gayri gözünden ne yedi kat gök kaybolur , ne altı cihet ! Peygamber , “ Gözüm uyur ama kalbim nasıl uyur , buna imkan mı var ?” dedi . Gönül gözleri açık olduğu halde uyuyanlara can feda ! Ey mânevi er , gönül uyanıklığını anlatmaya kalkışsam binlerce Mesnevî ’ ye sığmaz .”
( Mesnevi , III / 1221 )
114