մշակութային կ յանք
կո մի տե ի կազ մա կեր պած հնա գի տական պե ղո ւմ նե րի նյու թե րը: Սա կայն թան գա րա նը չի սահ մա նա փակ վո ւմ մի այն ե ղած ցու ցան մո ւշ նե րով, դրանք հա մա լր վո ւմ են Հայաս տա նի տարած քի հնա վայ րե րից հայտ նա բեր ված գտա ծո նե րով, ան հրա ժեշ տու թյան դեպքո ւմ դրա նք նաև գն վո ւմ են, թան գարա նն ըն դու նո ւմ է նաև նվի րատ վու թյո-
PanARMENIAN Photo
ւն ներ: Գի տակ ցե լով թան գա րան ների կար ևո րու թյու նը ՝ ՀՀ պառ լա մեն տը 1920թ. մայի սին հան րային կր թու թյան և ար վես տի մի նի ստ րու թյան ա նու նով տրա մադ րել է 375 հա զար ռ. վա րկ ՝ մանկա վար ժա կան կե նտ րո նա կան թան գարան հիմ նե լու հա մար: 1922թ. բաց վել է նաև հե ղա փո խու թյան բա ժի նը, ո րը հե տա գայո ւմ դար ձել է ա ռան ձին թան գա րան: Այն ու նե ցել է ա վե լի քան 56 հա զար ցու ցան մո ւշ: Այ սօր Հայաս տա նի պատ մու թյան թանգա րա նի ցու ցաս րահ նե րո ւմ և զե տեղա րան նե րո ւմ պահ պան վո ւմ են ա վե լի քան 500 000 թան գա րա նային ար ժեք ներ կայաց նող նյու թեր, ցու ցան մո ւշ ներ, հա վա քա ծու ներ: Ե թե Հայաս տա նի պատ մու թյան թանգա րա նը հնա րա վո րու թյո ւն է տա լիս ծա նո թա նա լու հնա գույն պատ մու թյանը տար բեր ցու ցան մո ւշ նե րի մի ջո ցով, ա պա Հայաս տա նի ազ գային պատ կերաս րա հը պատ կե րա ցո ւմ է տա լիս ազգային կեր պար վես տի և դե կո րա տիվկի րա ռա կան ար վես տի պատ մու թյան մա սին: Սա ևս ինք նա կրթ վե լու հնա րավո րու թյո ւն է և գի տե լիք նե րի մեծ պաշար է պա րու նա կո ւմ:
Պատ կե րաս րա հը հիմ նա դր վել է 1921 թ. Եր ևա նո ւմ ՝ որ պես Հայաս տա նի պետա կան թան գա րա նի ար վես տի բա ժին, ո րի հա մար հի մք են դար ձել հայ նկարիչ նե րի` նույն թվա կա նին կազ մակե րպ ված ցու ցա հան դե սի աշ խա տանք նե րը ։ Այ նու հե տև այն հա մա լր վել է Մո սկ վայի` Հայաս տա նի կո ւլ տու րայի տան և նախ կին Լա զա րյան ճե մա րանի հա վա քա ծու նե րով, Մո սկ վայի և Սա նկտ Պե տեր բո ւր գի թան գա րա նային ֆոն դե րից ձե ռք բեր ված գոր ծե րով, թան գա րա նային գնո ւմ նե րով և փո խանա կո ւմ նե րով: 1935 թ. ար վես տի բա ժինը վե րած վել է Կեր պար վես տի պե տական թան գա րա նի: Պատ կե րաս րա հո ւմ պահ պան վո ւմ է շո ւրջ 25.000 կտավ, ո րո նք ներ կայաց նո ւմ են հայ կա կան և եվ րո պա կան գե ղան կար չու թյու նը ։ Պատ կե րաս րա հն ու նի 56 ցու ցաս րահ, որ տեղ և ներ կայաց ված են հա վա քածու նե րը: Շատ ան գամ ներ է պատ կե րաս րա հն ա ռան ձին աշ խա տա նք նե րով և կամ ամ բող ջա կան հա վա քա ծու նե րով հարս տա ցել: Այս տեղ ներ կայաց ված են հայ կա կան միջ նա դա րյան ման րան կար չու թյան, որմ նան կար չու թյան և դե կո րա տիվ քան դակ նե րի վա վե րա կան պատ ճեններ, 18-20-րդ դա րե րի գե ղան կար չության, քան դա կա գոր ծու թյան, գրա ֆիկայի դե կո րա տիվ- կի րա ռա կան արվես տի գոր ծեր, սփյո ւռ քա հայ ար վեստա գետ նե րի ստեղ ծա գոր ծու թյո ւն ներ, ռու սա կան, ի տա լա կան, ֆրան սի ա կան, հո լան դա կան, ֆլա ման դա կան, ան գլիա կան, գեր մա նա կան, ա մե րի կյան և այլ ար վես տա գետ նե րի գո րծ ե ր ՝ գե ղան կարչու թյո ւն, գրա ֆի կա, քան դա կա գոր ծությո ւն և այլն: Պատ կե րաս րա հը նպաստո ւմ է նաև ազ գային կեր պար վես տի ճա նաչ մա նը. մաս նակ ցե լով մի ջազգային տար բեր ցու ցա հան դես նե րի ՝ ներկայաց նո ւմ է երկ րի ար վես տը հնա գույն ժա մա նակ նե րից մի նչ մեր օ րե րը: Հայաս տա նի պատ մու թյան թան գարա նը և Հայաս տա նի ազ գային պատկե րաս րա հը, ո րո նց հիմ քե րը դր վե ցին դե ռևս Հայաս տա նի ա ռա ջին հան րապե տու թյան տա րի նե րին, ի րե նց ու րույն տե ղն են զբա ղեց նո ւմ հան րա պե տության մշա կու թային հաս տա տու թյո ւննե րի շար քո ւմ:
2( 22) 2013
69