"MENQ" (We) magazine. 22 | Page 10

պետականության վերականգնում
вڲêî²ÜÆ
²ÜβÊàôÂÚ²Ü
Ðèâ²ÎàôØÀ
նյութը` Համո Սուքիասյանի
Կոալիցիոն կառավարություն կազմելու նպատակով հրավիրված խորհրդակցության արձանագրությունը
2 (22) 2013
10
1917թ. հոկ­տեմ­բե­րյան հե­ղա­
փո­խու­թյան հետ­ևան­քով Ռու­սաս­տա­
նից ան­ջատ­ված Անդր­կով­կա­սի ե­րեք
հիմ­նա­կան ժո­ղո­վո­ւրդ­նե­րը՝ վրա­ցի­
նե­րը, ադր­բե­ջան­ցի­նե­րը (կով­կա­սյան
թա­թար­ներ, թո­ւր­քեր) և հայե­րը տար­
բեր կե­րպ է­ին պատ­կե­րաց­նո­ւմ ինչ­պես
երկ­րա­մա­սի, այն­պես էլ այս­տեղ բնակ­
վող ժո­ղո­վո­ւրդ­նե­րի հե­տա­գա ճա­կա­
տա­գի­րը: Նրա­նց մի­ջև մի­աս­նու­թյո­ւն ու
փո­խվս­տա­հու­թյո­ւն չկար հատ­կա­պես
ար­տա­քին կո­ղմ­նո­րոշ­ման, չլո­ւծ­ված
նե­րա­նդր­կով­կա­սյան
սահ­ման­նե­րի,
չկար­գա­վոր­ված ազ­գա­մի­ջյան հա­րա­
բե­րու­թյո­ւն­նե­րի, վի­ճե­լ ի տն­տե­սա­կան
հար­ցե­րի պատ­ճա­ռով:
Գոյու­թյո­ւն ու­նե­ցող հա­կա­սու­
թյո­ւն­նե­րի պատ­ճա­ռով եր­կար չէր կա­
րող պահ­պան­վել Անդր­կով­կա­սի Դաշ­
նային Դե­մոկ­րա­տա­կան Հան­րա­պե­
տու­թյան եր­ևու­թա­կան մի­աս­նու­թյու­նը:
1918 թ. մայի­սի 26-ին վրա­ցի մե­նշ­ևիկ­
նե­րի նա­խա­ձեռ­նու­թյա­մբ լու­ծար­վեց
Անդր­կով­կա­սի Սեյ­մը (խո­րհր­դա­րա­
նը): Նույն օ­րը վրա­ցի­նե­րը հայ­տա­րա­
րե­ցին Վրա­ցա­կան Հան­րա­պե­տու­թյան
ան­կա­խու­թյու­նը, իսկ մայի­սի 28-ին
ադր­բե­ջան­ցի­նե­րին ներ­կայաց­նող Մու­
սո­ւլ­մա­նա­կան ազ­գային խոր­հո­ւր­դը
հայ­տա­րա­րեց Ադր­բե­ջա­նա­կան Հան­
րա­պե­տու­թյան ան­կա­խու­թյան մա­սի­ն՝
յու­րաց­նե­լով Պա­րս­կաս­տա­նի հյու­սի­
սային նա­հա­նգ Ատր­պա­տա­կան-Ադըր­
բե­ջա­նի պատ­մա­կան ան­վա­նու­մը:
Վ­րաս­տա­նի և Ադր­բե­ջա­նի
ան­կա­խա­ցու­մից հե­տո Թիֆ­լ ի­սո­ւմ տե­
ղա­կայ­ված Հայոց Ազ­գային խոր­հո­ւր­դը
/այն ստե­ղծ­վել էր 1917թ. սեպ­տեմ­բե­
րի 29-ից հոկ­տեմ­բե­րի 13-ը՝ Թիֆ­լ ի­
սում գու­մար­ված Հայոց Ազ­գային հա-
մա­խո­րհր­դակ­ցու­թյան (հա­մա­գ ու­մար)
ո­րոշ­մա­մբ/, ո­րը տվյալ պա­հին հայու­
թյան հա­վա­քա­կան կամ­քը ներ­կայաց­
նող գլ­խա­վոր քա­ղա­քա­կան մար­մի­նն
էր, այ­լը­նտ­րա­նք չու­ներ, քան Անդր­
կով­կա­սի հայ­կա­կան գա­վառ­նե­րի քա­
ղա­քա­կան ղե­կա­վա­րու­թյո­ւնն իր ձեռ­քը
վե­րց­նե­լը: Այս խնդ­րո­ւմ վճ­ռա­կան նշա­
նա­կու­թյո­ւն ու­նե­ցավ նաև թո­ւր­քե­րի՝