Memoria [PL] Nr 92 | Page 20

„aryjskiej” ideologii rasowej poprzez domy personelu SS zbudowane na skradzionym terytorium.

Logika siatki jest również wbudowana

w projekt poszczególnych baraków. Tutaj ludzkie życie zostało zredukowane do samych liczb określających poziom zajętości. Rysunek trzeci przedstawia plan piętra, elewację

i przekrój poprzeczny baraków obozu koncentracyjnego, wypełnionych kwadratowymi pryczami o wymiarach 1,9 x 2 metry. Ktoś przekreślił początkową szacowaną liczbę zajętości wynoszącą 550 i na jej miejscu wpisał 744. Matematyka pozbawia człowieka jakiegokolwiek poczucia tożsamości

i różnorodności: 62 murowane prycze z 4 więźniami na każdym z trzech poziomów dają łącznie 744 więźniów6. Te liczby zajętości nie były przestrzegane w prawdziwym życiu. Więcej więźniów upchano w tych celach, gdy reżim nazistowski przyspieszył swoją machinę śmierci, wysyłając więcej Żydów i innych niechcianych osób na miejsce, aby je wyeliminować7.

Nasza wizyta w barakach z pryczami nie wywołała oczekiwanej reakcji.

W przeciwieństwie do ruin krematoriów czy eksponatów prezentujących rzeczy więźniów, baraki wykazują niewielkie ślady ludzkiej obecności. Odwiedzający krematoria

i przyglądający się eksponatom byli widocznie zaniepokojeni i zmartwieni. Wielu płakało, zwłaszcza gdy widzieli włosy obcięte więźniom żydowskim. Z kolei, odwiedzający baraki nie wydawali się być tak samo poruszeni. Rozmawialiśmy o ciemnych i zimnych wnętrzach, próbując wyobrazić sobie, jak to jest żyć w takim miejscu. Jednak przyziemna architektura przestrzeni utrudniała wskrzeszenie ludzkich więzi. Ludzie poruszali się szybko, jakby nie było wiele do zobaczenia; logika jest tu jasna na pierwszy rzut oka. Były to przestrzenie – klatki – tymczasowego fizycznego zajęcia, a ściśle funkcjonalna architektura intensyfikowała dehumanizację mieszkańców. Poza pozbawieniem więźniów materialnych wygód i podstawowego schronienia, pozornie niekończące się jednolite prycze utrudniają również późniejszym pokoleniom nawiązanie kontaktu z życiem tych, którzy kiedyś mieszkali w tych murach.

20

6 Cywiński. str. 120.

7 Tamże str. 122.