STOLPERSTEINY POŁOŻONE
W BELGRADZIE
DLA UPAMIĘTNIENIA OFIAR HOLOKAUSTU
Upamiętnienie ofiar Holokaustu
w codziennym życiu
Stolpersteiny tworzą największy pomnik poświęcony ofiarom Holokaustu rozsiany po całym świecie. Każdy kamień upamiętnia jedną ofiarę. Ten międzynarodowy globalny projekt, któremu przewodniczy amerykański artysta Gunter Demnig, umożliwia upamiętnienie zbrodni nazistowskich
w codziennym życiu, na ulicach. Kamienie, umieszczane przed domami, w których żyły ofiary, sprawiają, że przechodnie dosłownie „potykają się” o nie i zmusza do refleksji nad tymi, którzy zostali zamordowani. Spojrzenie w dół, by odczytać ich nazwiska to symboliczny gest ukłonu ku pamięci ofiar terroru nazistowskiego.
Ceremonia odsłonięcia Stolpersteinów podkreśla, jak istotna jest pamięć
Odsłonięciu kamieni towarzyszyła oficjalna uroczystość. W jej trakcie głos zabrała Sonja Viličić, Przewodnicząca organizacji pozarządowej Haver Serbia. Rozpoczęła od cytatu z Talmudu i powiedziała, że dana osoba popada w zapomnienie dopiero, gdy zostaje zapomniane jej imię. Podziękowała wszystkim obecnym za przybycie oraz podkreśliła, że dla społeczności żydowskiej w Belgradzie był to bardzo ważny dzień.
W trakcie uroczystości swój występ mieli członkowie chóru Braća Baruh, jednego
z najstarszych żydowskich chórów na świecie,
a po jej zakończeniu swoje przemówienia wygłosili Przewodniczący Federacji Społeczności Żydowskich w Serbii Robert Sabadoš oraz Przewodniczący Żydowskiej Społeczności w Belgradzie Aaron Fuchs.
Thomas Schieb, Ambasador Republiki Federalnej Niemiec w Serbii, powiedział, iż ofiary Holokaustu nie mogą popaść
w zapomnienie oraz że Stolpersteiny to właściwy sposób ocalenia zamordowanych osób od zapomnienia oraz zachowania ich godności.
Na koniec uroczystości Gunter Demnig, artysta i twórca projektu, umieścił kamienie
w belgradzkim bruku.
W innych lokalizacjach w mieście umieszczono sześć kolejnych kamieni: pod numerem 30 na ulicy Dobračina dla upamiętnienia Gecy Kon i Elzy Kon, pod numerem 53 na ulicy Gundulićev Venac dla Matveja Ajzinberga, pod numerem 8 na ulicy Solunska dla Aleksandara Brila oraz pod numerem 29 na ulicy Andre Nikolića ku pamięci dr Simona Brila i Evgeniji Bril.
IHRA
5 lipca przed budynkiem pod numerem 9 przy ulicy Maršala Birjuzova w Belgradzie położono pierwsze w mieście tak zwane Stolpersteiny, kamienie pamięci, których celem jest upamiętnienie ofiar Holokaustu, jakimi byli: Emil Dajč, Avgusta Dajč, Hilda Dajč i Hans Dajč. Kamienie te przypominać będą przechodniom o tej belgradzkiej rodzinie oraz zachowają pamięć okrucieństw, jakich jej członkowie doświadczyli podczas nazistowskiej okupacji, a także ich morderstwa w Staro Sajmište, obozie na dawnym placu targowym.