SYMBOLICZNY POCZĄTEK
BUDOWY MIEJSCA PAMIĘCI ZAGŁADY ROMÓW W LETACH
W Letach na południu Czech powstaje miejsce pamięci zagłady Romów
i Sinti. 22 lipca symbolicznie rozpoczęto wyburzanie przemysłowej chlewni wybudowanych w latach 70. XX w. na terenie byłego obozu, gdzie podczas II wojny światowej władze protektoratu Czech i Moraw osadziły ponad 1300 Romów. Ponad 500 z nich deportowano później do obozu Auschwitz.
Paweł Sawicki
Starania o godne upamiętnienie tego miejsca trwają od ponad trzech dekad. Pomnik w pobliżu dawnego obozu powstał w połowie lat 90. Teren ostatecznie wykupiono w 2018 r.
Jana Horvathova, dyrektor Muzeum Kultury Romskiej
w Brnie, które jest odpowiedzialne za utworzenie nowego upamiętnienia powiedziała, że rozpoczęcie prac to bardzo satysfakcjonujący moment – Rozpoczynamy wyburzanie. Burzymy wstyd nie tylko czasów II wojny światowej, kiedy nasz kraj był pod jarzmem nazistów. Niestety, jest to też wstyd czasów powojennych. Dzisiejszy dzień jest dla nas punktem zwrotnym. Przygotowywaliśmy się do niego od dawna – powiedziała Jana Horvathova.
Czeski minister kultury Martin Baxa podkreślił, iż chlewnia stała się odrażającym symbolem, który świadczy
o braku szacunku dla ofiar zagłady Romów,
a wybudowanie muzeum, które będzie pomnikiem dla ofiar, przywróci pamięć o istnieniu obozu i będzie wyrazem respektu dla Romów.
– Pogodzenie się z własną przeszłością oznacza gotowość do zmierzenia się z jej ciemnymi stronami. Ciemna strona nie należy tylko do historii. Mamy w sobie ciemne strony – przewodnicząca czeskiej Izby Poselskiej Marketa Pekarova Adamova.
Nowe miejsce pamięci ma być godną przestrzenią uczczenia pamięci ofiar obozu. Zgodnie
z harmonogramem, po wyburzeniu przemysłowej fermy świń nastąpi pierwszy etap budowy. Docelowo powstać ma centrum dla zwiedzających z ekspozycją
i salą wielofunkcyjną, a także rewitalizacja pomnika dziedzictwa kulturowego Lety.