Memoria [PL] Nr 44 (05/2021) | Page 13

Dzięki wsparciu ponad 40 darczyńców z Polski

i ze świata udało się zebrać potrzebne środki

i wybudować upamiętnienie.

19 kwietnia 2021 roku przy dawnej Nowolipki 68, obecnie 28 stanęło Upamiętnienie Archiwum Ringelbluma. Składa się z trzech części – widocznego szklanego kubika z kopią fragmentu testamentu 19-letniego Dawida Grabera, podziemnej betonowej komory, symbolizującej piwnicę, w której ukryte było Archiwum

i wąskiego czarnego szybu, który prowadzi w głąb ziemi. Do upamiętnienia prowadzą tablice

z cytatem z testamentu Dawida Grabera

i informacjami o historii grupy Oneg Szabat.

Odsłonięcie upamiętnienia nie kończy starań Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny

w Polsce o godne upamiętnienie bohaterów Oneg Szabat, którzy oddali życie, by prawda

o warszawskim getcie przetrwała wojnę.

W kwietniu 2021 została zakończona budowa nowoczesnego repozytorium w Żydowskim Instytucie Historycznym, w którym przechowywane jest Archiwum. W planach jest także budowa specjalnej gabloty, w której spoczną przedmioty znalezione w historycznej warstwie Muranowa podczas budowy upamiętnienia – sztućce, butelki, fragmenty ceramiki.

Także 19 kwietnia został wmurowany kamień węgielny pod budowę symbolicznego grobu członków grupy Oneg Szabat na cmentarzu żydowskim przy ul. Okopowej w Warszawie. Nie znamy miejsca pochówku większości członków grupy. Dzięki symbolicznemu nagrobkowi zaprojektowanemu przez dr. Natalię Romik oddamy hołd bohaterom Archiwum Ringelbluma.

„Musimy pamiętać, my i przyszłe pokolenia

o tych ludziach. I to jest nasza absolutna powinność”. – mówił w filmie podsumowującym projekt upamiętnienia Piotr Wiślicki, przewodniczący Zarządu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.