Nagroda Dziedzictwa Europejskiego / Nagroda Europa Nostra dla wystawy „Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko”
Paweł Sawicki
Ekspozycja przedstawia kolejne etapy rozwoju nazistowskiej ideologii i opisuje transformację Oświęcimia, zwykłego polskiego miasta, w którym nazistowskie Niemcy w czasie okupacji stworzyli największy obóz koncentracyjny i ośrodek zagłady, w którym zamordowano ponad milion Żydów oraz dziesiątki tysięcy osób innych narodowości. Wśród ofiar Auschwitz znajdowali się Polacy, Romowie i Sinti, sowieccy jeńcy wojenni, a także inne grupy prześladowane przez nazistowską ideologię, jak: osoby niepełnosprawne, aspołeczne, Świadkowie Jehowy czy homoseksualiści. Ponadto na wystawie zobaczyć można przedmioty ukazujące świat sprawców – esesmanów, którzy stworzyli i zarządzali obozem.
– Nagroda to ważny sygnał. Wystawa spotyka się z bardzo dobrym przejęciem zarówno publiczności, jak i szkół czy mediów. Jest bardzo dobrą, nowoczesną, ogromną wystawą o dziejach obozu i jego ofiarach. Jednak dziś – dla mnie – niezmiernie ważne jest to, że ta historia odczłowieczania ofiar dotyka samego sedna naszej powojennej tożsamości – powiedział dyrektor Muzeum Auschwitz dr Piotr M. A. Cywiński.
– Niezależnie od rozwoju sytuacji epidemicznej na świecie, każdy krok w tworzeniu świata bardziej bezpiecznego, przyjaznego, szanującego prawa człowieka jest krokiem w kontrze do wszelkiej ideologii nienawiści, rasizmu, antysemityzmu czy ksenofobii – podkreślił Piotr Cywiński.
Zdaniem dyrektora Musealia Luisa Ferreiro nie da się zrozumieć przestrzeni wolności, demokracji i bezpieczeństwa, które dzielimy dziś jako Europejczycy, nie stając w obliczu tej historii. – Europa została zbudowana na moralnych ruinach Auschwitz. Wydarzyło się to w samym sercu Europy i zaledwie pokolenie temu – powiedział.
– To wyróżnienie motywuje nas do dalszej pracy nad zachowaniem tego dziedzictwa pamięci i przypomina nam, jak ważne jest docieranie z tym przesłaniem do ludzi na całym świecie – dodał.
Zdaniem jurorów projekt ten, o charakterze uświadamiającym i edukacyjnym, przyczynia się do zachowania pamięci o jednym z najciemniejszych okresów w historii ludzkości. „Opiera się on na pogłębionych naukowych badaniach historycznych. Tematyka
Wystawa „Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko” przygotowana wspólnie przez hiszpańską firmę Musealia oraz Muzeum Auschwitz otrzymała Grand Prix Nagrody Dziedzictwa Europejskiego / Nagrody Europa Nostra 2020. To najbardziej prestiżowe europejskie wyróżnienie w zakresie dziedzictwa. Projekt zajął także drugie miejsce w Public Choice Award. Wyróżnienia wręczono na specjalnej ceremonii online 10 listopada 2020 r.